Η υποψήφια του κυβερνώντος κεντροαριστερού κόμματος MORENA για την προεδρία Κλαούντια Σέινμπαουμ κέρδισε με θεαματική διαφορά τις εκλογές στο Μεξικό, σύμφωνα με τα exit poll.
Η κυρία Σέινμπαουμ, 61 ετών, εξασφαλίζει 57,8% των ψήφων, ενώ η βασική αντίπαλός της, η κεντροδεξιά γερουσιάστρια Σότσιλ Γκάλβες, περιορίζεται στο 29,1%, σύμφωνα με την έρευνα του ινστιτούτου Enkoll. Δεύτερο έξιτ πολ, του ινστιτούτου Parametría, φέρει τη διαφορά να είναι λίγο μικρότερη, στις 26 μονάδες (56-30%).
Κι άλλες δημοσκοπήσεις εξόδου, που επικαλέστηκαν το τηλεοπτικό δίκτυο NMAS και την ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας El Financiero, χωρίς όμως να δώσουν ποσοστά, φέρουν την υποψήφια του Κινήματος για την Εθνική Αναγέννηση (MORENA) να οδεύει να γίνει η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του Μεξικού που θα ορκιστεί πρόεδρος την 1η Οκτωβρίου.
Ο επικεφαλής του κόμματος Μάριο Ντελγάδο διαβεβαίωνε νωρίτερα υποστηρικτές της παράταξης ότι η κυρία Σέινμπαουμ, άλλοτε δήμαρχος της πρωτεύουσας, κέρδισε με «πολύ μεγάλη» διαφορά, αποφεύγοντας να δώσει ποσοστά.
Το κυβερνών κόμμα Morena του Μεξικού πρόκειται να συνεχίσει να διαθέτει απλή πλειοψηφία στο Κογκρέσο, δήλωσε ο εθνικός πρόεδρος του κόμματος Mάριο Ντελγκάδο στην τηλεόραση Milenio την Κυριακή.
Οι δημοσκοπήσεις είχαν προβλέψει ότι το Morena πιθανότατα δεν θα κατάφερνε να εξασφαλίσει την υπερπλειοψηφία των δύο τρίτων στο Κογκρέσο. Μια απλή πλειοψηφία καθιστά πιο δύσκολο για το MORENA να προωθήσει συνταγματικές μεταρρυθμίσεις πέρα από τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η πρώτη αρχηγός κράτους στο Μεξικό
Θα γίνει η πρώτη αρχηγός του κράτους στην ιστορία της χώρας όπου το 2023 καταγράφονταν κατά μέσον όρο πάνω από δέκα γυναικοκτονίες την ημέρα, σύμφωνα με αριθμούς του ΟΗΕ.
Οι Μεξικανές που έχουν βιώσει βία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους ξεπερνούν το 70% του συνολικού γυναικείου πληθυσμού, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Ψηφίζοντας στην πρωτεύουσα, η κυρία Σέινμπαουμ μίλησε για «ιστορική μέρα». Αποκάλυψε πως δεν ψήφισε τον εαυτό της, αλλά την πρωτοπόρα της μεξικανικής αριστεράς Ιφιγένεια Μαρτίνες, 93 ετών, αποτίνοντας με αυτό τον τρόπο τους αγώνες της. «Ζήτω η δημοκρατία!», πρόσθεσε.
Εγγονή Εβραίων που έφυγαν για να σωθούν από τον ναζισμό και τη μιζέρια στη Λιθουανία και στη Βουλγαρία, η κυρία Σέινμπαουμ αξιοποίησε την ώθηση του εξαιρετικά δημοφιλούς απερχόμενου προέδρου, που οδεύει να ολοκληρώσει τη θητεία του φέτος με τις θετικές γνώμες για το έργο του στο 66%.
Στηρίχθηκε επίσης στην εδραίωση του MORENA στην εξουσία, καθώς το κόμμα κυρίευσε τα δέκα χρόνια της ύπαρξής του, μόνο ή μαζί με συμμάχους του, την προεδρία, την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, καθώς και κάπου είκοσι από τις 32 μεξικανικές πολιτείες.
Οι ψηφοφόροι καλούνταν επίσης να ανανεώσουν τη σύνθεση του Κογκρέσου (της Βουλής) και της Γερουσίας, να αναδείξουν κυβερνήτες σε εννέα πολιτείες, τοπικούς βουλευτές και δημάρχους. Συνολικά, διακυβεύονταν κάπου 20.000 αξιώματα. Ο επικεφαλής του MORENA σε εθνική κλίμακα Μάριο Ντελγάδο προέβλεψε πως η παράταξή του δεν θα καταφέρει να εξασφαλίσει πλειοψηφία δυο τρίτων, θα περιοριστεί σε απλή πλειοψηφία.
Κάτι που σημαίνει ότι η παράταξη δεν θα μπορεί να προωθήσει χωρίς ευρύτερες συμμαχίες αναθεώρηση του Συντάγματος.
Σε μήνυμά της αμέσως μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων, η κυρία Γκάλβες προειδοποίησε εναντίον του κυβερνητικού «αυταρχισμού», προσθέτοντας «είναι ικανοί για όλα».
Ο κ. Ντελγάδο εκτίμησε επίσης πως το MORENA θα κρατήσει στα χέρια του τον δήμο της πρωτεύουσας, από τα σημαντικότερα διακυβεύματα της αναμέτρησης, καθώς έκανε λόγο για επικράτηση της υποψήφιας της παράταξης. Το πρώτο έξιτ πολ, του ινστιτούτου Parametría, έφερε θέλει την Κλάρα Μπρουγάδα να προηγείται με 46% των ψήφων.
Ουρές και βία
Οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ήταν σχεδόν 100 εκατομμύρια (επακριβώς 98,3 εκατ.) και αρκετοί ψηφοφόροι ταλαιπωρήθηκαν, με μεγάλες ουρές σε εκλογικά τμήματα κάτω από τον καυτό ήλιο.
«Νομίζω πως θα έχουμε ιστορική συμμετοχή», τόνισε η Άνα Ερνάντες, 28χρονη πολιτολόγος, μπροστά σε εκλογικό τμήμα στην πρωτεύουσα.
Ωστόσο, η ημέρα των εκλογών, όπως και η προεκλογική διαδικασία, σημαδεύτηκε από βίαια επεισόδια. Δυο άνθρωποι σκοτώθηκαν σε δυο επιθέσεις σε εκλογικά τμήματα στην πολιτεία Πουέμπλα, στο κεντρικό τμήμα της χώρας, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Υποψήφιος στις τοπικές εκλογές δολοφονήθηκε στην ίδια πολιτεία την Παρασκευή.
Με βάση τα επίσημα δεδομένα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, οι νεκροί αυτής της εκστρατείας ως και χθες ήταν 27. Ωστόσο η μη κυβερνητική οργάνωση Data Cívica καταμετρούσε ως νωρίτερα αυτή την εβδομάδα τριάντα θανάτους υποψηφίων, ενώ η εταιρεία συμβούλων Integralia, ειδικευμένη σε ζητήματα ασφαλείας, έκανε λόγο για κάπου σαράντα νεκρούς.
Η βία των καρτέλ των ναρκωτικών και άλλων συμμοριών είναι ανάμεσα στις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει η επόμενη αρχηγός του κράτους.
Κάπου 450.000 άνθρωποι έχουν δολοφονηθεί στο Μεξικό από το 2006, όταν ο τότε πρόεδρος Φελίπε Καλδερόν ανέπτυξε τον στρατό στο εσωτερικό της χώρας για να πατάξει τα καρτέλ.
Η πρόεδρος θα κληθεί εξάλλου να ενισχύσει το κράτος πρόνοιας, την ώρα που το δημοσιονομικό περιβάλλον έχει χειροτερέψει αισθητά, με το έλλειμμα να εκτιμάται πως θα φθάσει το 5,9% του ΑΕΠ το 2024, στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες.
Θα κληθεί επίσης να διαχειριστεί την περίπλοκη σχέση με τις γειτονικές ΗΠΑ, που έχει περάσει αρκετές τρικυμίες.
Η «presidenta» θα μάθει την 5η Νοεμβρίου, όταν θα διεξαχθούν οι εκλογές βόρεια του Ρίο Γκράντε, αν συνομιλητής της θα είναι ο Δημοκρατικός απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ή ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ.
