Μνημόνιο που «θα απαντά στις τουρκικές ανησυχίες» σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ πρόκειται να συνυπογράψουν Άγκυρα, Στοκχόλμη και Ελσίνκι, προκειμένου να ανοίξει κάποια στιγμή ο δρόμος για την είσοδο των δύο σκανδιναβικών χωρών στη βορειοατλαντική συμμαχία.
Την είδηση δημοσίευσαν φινλανδικά ΜΜΕ και ενώ νωρίτερα είχε προηγηθεί συνάντηση των ηγεσιών Τουρκίας, Σουηδίας και Φινλανδίας με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ στο περιθώριο της πρώτης ημέρας Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι συνομιλίες διακόπηκαν και πρόκειται να συνεχιστούν αργότερα σήμερα.
Δίωρη συνάντηση
Οι αναφορές, στη μεγαλύτερη ημερήσια εφημερίδα Helsingin Sanomat της Φινλανδίας και στη φινλανδική εφημερίδα Iltalehti, δημοσιεύτηκαν, καθώς οι αρχηγοί κρατών της Τουρκίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας συμμετείχαν σε δίωρη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ στο περιθώριο της πρώτης ημέρας της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.
Η Τουρκία θέτει εμπόδια στις προσπάθειες της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ επειδή τις κατηγορεί ότι φιλοξενούν μαχητές της κουρδικής οργάνωσης PKK, την οποία θεωρεί «τρομοκρατική».
Οι απροσδόκητες αντιρρήσεις της Άγκυρας ως προς την προσπάθεια ένταξης των δύο σκανδιναβικών χωρών, η οποία εφόσον επιτευχθεί θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη αλλαγή στην ευρωπαϊκή ασφάλεια εδώ και δεκαετίες, απειλεί να επισκιάσει τη σύνοδο κορυφής, η οποία επιδιώκεται να στείλει μήνυμα ενότητας, την ώρα που η Ρωσία διεξάγει πόλεμο στην Ουκρανία.
Πιέσεις από Μπάιντεν
Η Φινλανδία και η Σουηδία δήλωσαν αισιόδοξες την Τρίτη για το ότι η Τουρκία μπορεί να άρει το βέτο της για την ένταξή τους, την ίδια ώρα που ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν πρόκειται να συναντήσει τον Τούρκο ομόλογό του.
Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι ο Μπάιντεν θα συναντηθεί με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής και διπλωμάτες του ΝΑΤΟ δήλωσαν ότι αναμένουν η Ουάσιγκτον να επιδιώξει να δώσει τέλος στο αδιέξοδο.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος έφτασε επίσης στη Μαδρίτη για δείπνο με τους ηγέτες του ΝΑΤΟ, δεν αναφέρθηκε άμεσα στο θέμα στα δημόσια σχόλιά του με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσες και τον βασιλιά Φελίπε της Ισπανίας. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το ΝΑΤΟ είναι πιο ενωμένο από ποτέ.
Ερντογάν: Η Τουρκία θέλει πράξεις
Πριν αναχωρήσει για τη Μαδρίτη, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία θέλει πράξεις και όχι λόγια, προσθέτοντας ότι θα πιέσει επίσης τον Μπάιντεν για την αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-16.
«Θέλουμε αποτελέσματα. Έχουμε βαρεθεί να περνάμε την μπάλα στη μεσαία γραμμή. Προς το παρόν, βγάζουν μόνο λόγους», είπε ο Ερντογάν στο αεροδρόμιο.
Ο Ερντογάν ανέφερε ότι μίλησε με τον Μπάιντεν την Τρίτη το πρωί πριν από την προγραμματισμένη συνάντηση της Μαδρίτης, όπου σκοπεύει να εξηγήσει τη θέση της Τουρκίας.
Τόνισε ότι θα συζητήσει με τον Μπάιντεν το θέμα της προμήθειας από την Άγκυρα συστημάτων αεράμυνας S-400 από τη Ρωσία - που οδήγησαν σε κυρώσεις από τις ΗΠΑ - και αίτημα για αγορά 40 αεροσκαφών F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού από την Ουάσιγκτον, καθώς και άλλα διμερή ζητήματα.
Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να επικεντρωθεί περισσότερο στον «αγώνα ενάντια στην τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της», κάτι που «ισχύει και για τις υποψήφιες χώρες».
Μήνυμα ενότητας ζήτησε ο Μακρόν
Άλλοι σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας και της Ισπανίας, προέτρεψαν έμμεσα την Τουρκία να υποχωρήσει. Μιλώντας στη σύνοδο κορυφής της G7στη Γερμανία, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ζήτησε μήνυμα «ενότητας και δύναμης» από το ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, που στέκεται στο πλευρό του Στόλτενμπεργκ, είπε ότι δεν υπήρχε άλλη επιλογή από το να μπει στο ΝΑΤΟ η Φινλανδία, η οποία μοιράζεται σύνορα 1.300 χλμ. με τη Ρωσία και τη Σουηδία.
«Είμαστε πεπεισμένοι ότι, αν όχι τώρα, θα είναι αργότερα, αλλά τελικά θα ενταχθούν στην Ατλαντική συμμαχία», είπε ο Σάντσεθ στους δημοσιογράφους.
