Μπαράζ δηλώσεων κορυφαίων αξιωματούχων σε ΗΠΑ και Ευρώπη, έχει προκαλέσει η δήλωση που έκανε ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τράμπ, σε προεκλογική ομιλία του στη Νότια Καρολίνα.
Ο Τραμπ, κατά τη διάρκεια πολιτικής συγκέντρωσης χθες στη Νότια Καρολίνα φάνηκε να αφηγείται μια συνάντηση με ηγέτες του ΝΑΤΟ, δήλωσε ότι πρόεδρος μιας «μεγάλης χώρας», που δεν κατονόμασε, τον ρώτησε «Λοιπόν κύριε εάν δεν πληρώσουμε, και δεχθούμε επίθεση από τη Ρωσία – θα μας προστατεύσετε;».
«Είπα: "Δεν πληρώσατε; Είστε αμελής;" Εκείνος είπε: "Ναι, ας πούμε ότι αυτό συνέβη". Όχι, δεν θα σας προστάτευα. Στην πραγματικότητα θα τους ενθάρρυνα να κάνουν ό,τι στο διάβολο θέλουν. Πρέπει να πληρώσετε», δήλωσε ο Τραμπ.
Donald Trump says he once told a European leader he’d abandon NATO members to a Russian invasion if they hadn’t met defense-spending commitments https://t.co/ZfHLwbch0t pic.twitter.com/q8bWdGdfY4
— Bloomberg TV (@BloombergTV) February 12, 2024
«Επιτρέψτε μου να είμαι σαρκαστικός. Θα ακούσουμε πολλά στη διάρκεια αυτής της εκστρατείας. Ας είμαστε σοβαροί. Το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να είναι μία στρατιωτική συμμαχία α λα καρτ. Δεν μπορεί να είναι μία συμμαχία που λειτουργεί ανάλογα με τη διάθεση του Προέδρου των ΗΠΑ εκείνες τις ημέρες», δήλωσε τη Δευτέρα ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ προσερχόμενος στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών ανάπτυξης στις Βρυξέλλες.
Όπως υπογράμμισε το ΝΑΤΟ «δεν μπορεί να είναι σήμερα ναι και αύριο όχι, να εξαρτάται από το ποιος είσαι εσύ. Ας είμαστε σοβαροί. ΤΟ ΝΑΤΟ ή υπάρχει ή δεν υπάρχει. Δεν θα ξοδέψω τον χρόνο μου σχολιάζοντας κάθε ανόητη ιδέα που έρχεται σε αυτή την προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ».
Σύμφωνα με το BBC, o πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι «Η παραδοχή του Ντόναλντ Τραμπ ότι σκοπεύει να δώσει στον Πούτιν το πράσινο φως για περισσότερο πόλεμο και βία, να συνεχίσει τη βάναυση επίθεσή του εναντίον της ελεύθερης Ουκρανίας και να επεκτείνει την επιθετικότητά του στους λαούς της Πολωνίας και των κρατών της Βαλτικής, είναι αποκρουστική και επικίνδυνη».
Ο επικρατέστερος υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στις φετινές προεδρικές εκλογές δεν διευκρίνισε για ποιο έθνος ή ηγέτη μιλούσε, ούτε καν πότε έγινε αυτή η συζήτηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ίδιου του ΝΑΤΟ για τις δαπάνες του 2023, 19 από τα 30 κράτη μέλη του δαπανούν για την άμυνα λιγότερο από τον στόχο του 2% του ετήσιου ΑΕΠ τους - ανάμεσά τους η Γερμανία, η Νορβηγία και η Γαλλία. Αλλά οι περισσότερες χώρες που συνορεύουν με την Ουκρανία, τη Ρωσία ή τη γειτονική και σύμμαχό της Λευκορωσία, υπερβαίνουν αυτή την κατευθυντήρια γραμμή.
Με πάνω από 3,9% του ετήσιου ΑΕΠ της, η Πολωνία δαπανά ακόμη περισσότερα από τις ΗΠΑ. Η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Φινλανδία και οι βαλτικές χώρες Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία κυμαίνονται μεταξύ 2,3 και 2,7% για αμυντικές δαπάνες.
Σε δήλωσή του την Κυριακή, ο κ. Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι η συμμαχία παραμένει "έτοιμη και ικανή" να υπερασπιστεί τα μέλη της και ότι οποιαδήποτε επίθεση "θα αντιμετωπιστεί με μια ενιαία και σθεναρή απάντηση".
Ωστόσο, δήλωσε ότι οποιαδήποτε υπόνοια ότι "οι σύμμαχοι δεν θα υπερασπιστούν ο ένας τον άλλον υπονομεύει την ασφάλεια όλων μας" και εκτίμησε ότι τα σχόλια του κ. Τραμπ "θέτουν τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους στρατιώτες σε αυξημένο κίνδυνο".
"Αναμένω ότι ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές, οι ΗΠΑ θα παραμείνουν ένας ισχυρός και αφοσιωμένος σύμμαχος του ΝΑΤΟ", πρόσθεσε.
Ο Patrick Bury, ειδικός σε θέματα άμυνας και ασφάλειας και πρώην αναλυτής του ΝΑΤΟ, δήλωσε στο BBC ότι ο κ. Trump αντανακλά την οργή των ΗΠΑ για το γεγονός ότι ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες του ΝΑΤΟ δεν δαπανούν το 2% του προϋπολογισμού τους για τον στρατό, όπως επιθυμεί το ΝΑΤΟ.
«Το να παίζεις σκληρό παιχνίδι με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ είναι σωστό, αλλά όλα εξαρτώνται από το πόσο μακριά πας. Αυτά τα σχόλια είναι πραγματικά πολύ μακριά», δήλωσε.
Είπε όμως ότι τέτοιες δηλώσεις έχουν αντίκτυπο σε μια εποχή που η Ρωσία έχει θέσει την οικονομία της σε πολεμική βάση και οι στρατιωτικές της δαπάνες ξεπερνούν αυτές των ευρωπαϊκών χωρών.
«Αν ο Τραμπ είναι στον Λευκό Οίκο και υπήρχε διάσπαση στο ΝΑΤΟ είτε για την Ουκρανία είτε για το πώς θα αντιδρούσε σε μια μικρή εισβολή, αυτό θεωρητικά θα έπρεπε να ενεργοποιήσει το άρθρο πέντε. Εκεί που ανησυχεί η συμμαχία του ΝΑΤΟ είναι αυτά τα what-if», είπε.
