Η τραγωδία που εκτυλίσσεται τον τελευταίο χρόνο στην Ουκρανία έχει αντίκτυπο σε όλο τον κόσμο καθώς η απρόκλητη και αδικαιολόγητη εισβολή της Ρωσίας εντείνει μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση. Οι χώρες της ΕΕ ενεργούν από κοινού, με πληθώρα μέτρων, για να βοηθήσουν τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν τις αυξανόμενες τιμές των τροφίμων.
Η Ουκρανία εξαγωγέας σιτηρών
Πριν την κήρυξη του πολέμου, η Ουκρανία, μία χώρα με απέραντες πεδιάδες, γόνιμο έδαφος, άφθονες βροχές και ζεστά καλοκαίρια, διαδραμάτιζε τεράστιο ρόλο στην παροχή τροφίμων για όλο τον πλανήτη. Συγκεκριμένα, ήταν ο νούμερο ένα παραγωγός ηλιελαίου, ενώ παράλληλα παρήγαγε σχεδόν το ένα πέμπτο του παγκόσμιου κριθαριού, το ένα έκτο του καλαμποκιού και το ένα όγδοο του σιταριού του.
Όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα, Ασία, Αφρική, Αίγυπτος και Ινδονησία ήταν από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς σιτηρών από την Ουκρανία μέχρι το 2021, γεγονός που φανερώνει το μέγεθος του προβλήματος που δημιουργήθηκε στις εν λόγω περιοχές με την εισβολή της Ρωσίας.
Ο πόλεμος σκότωσε τις εξαγωγές
Η εισβολή του Πούτιν στα ουκρανικά εδάφη οδήγησε στη συρρίκνωση των εξαγωγών της χώρας με την παραγωγή του τετραμήνου Μαρτίου-Ιουνίου του 2022 να ανέρχεται στους 22.384 τόνους, ποσό που ανερχόταν σε 2.930.338 τόνους το ίδιο διάστημα του 2021. Δηλαδή η εισβολή μείωσε 99,24% τις εξαγωγές σιτηρών για το εν λόγω εξάμηνο, καθώς επί έξι μήνες, πλοία γεμάτα σιτηρά παραμένουν καθηλωμένα στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
Με πράσινο αποτυπώνονται οι εξαγωγές του 2022 και με κίτρινο του 2021.
Μάλιστα, ενώ το 2021 οι Ουκρανοί αγρότες είχαν σπείρει 17 εκατομμύρια εκτάρια εαρινών καλλιεργειών, το 2022, δεν κατάφεραν να φυτέψουν σχεδόν το ένα τέταρτο της γης που χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν, μια έκταση που αντιστοιχεί στο μέγεθος του Βελγίου.
Συμφωνία Ρωσίας - Ουκρανίας
Η μεγιστοποίηση της επισιτιστικής κρίσης οδήγησε την Δύση να ωθήσει τις δύο χώρες σε ένα συμβιβασμό ώστε να είναι δυνατή η εξαγωγή σιτηρών.
Συγκεκριμένα, υπεγράφη η συμφωνία για τη δημιουργία του λεγόμενου «Διαδρόμου των Σιτηρών», με την οποία Ρωσία και Ουκρανία ανοίγουν τον δρόμο για την επανέναρξη της εξαγωγής τροφίμων και γεωργικών εφοδίων από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
Η συμφωνία επετεύχθη μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων και εκτός από την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών, επιτρέπεται επίσης στη Ρωσία να εξάγει και λιπάσματα.
Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν να υπάρχει κοινός έλεγχος στα πλοία που αποπλέουν ή καταπλέουν στα ουκρανικά λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Συμφωνήθηκε επίσης ένας μηχανισμός που θα εγγυάται την ασφάλεια των διαδρομών παράδοσης, με κέντρο συντονισμού στην Κωνσταντινούπολη.
