Του Γιώργου Παυλόπουλου
Ποια είναι ακριβώς η θέση του Ματέο Σαλβίνι και της Λίγκας του Βορρά αναφορικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ευρώ και τη σχέση της Ιταλίας μαζί τους; Η απάντηση στο ερώτημα ποικίλει – και εξαρτάται ευθέως από το πόστο στο οποίο βρίσκονται το συγκεκριμένο κόμμα και ο ηγέτης του.
Για παράδειγμα, πριν βρεθούν στην κυβέρνηση – κάτι που συνέβη τον Ιούνιο του 2018 – υποστήριζαν ότι η Ιταλία πρέπει να βγει από την ευρωζώνη, επειδή έχει φορέσει στενό κορσέ στην οικονομία και την κοινωνία της, ενώ ελέγχεται απολύτως από το «διευθυντήριο» των Βρυξελλών και από τη Γερμανία. Ακόμη και σε σχέση με την ΕΕ, είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι η συμμετοχή σε αυτήν δεν αποτελεί φετίχ και πρέπει να τεθεί σε δημοψήφισμα.
Αμέσως μετά τη συμφωνία τους με το Κίνημα Πέντε Αστέρων και την είσοδό τους στα σαλόνια της εξουσίας, όμως, άρχισαν να... μασάνε τα λόγια τους. Μα τι λέτε, εμείς δεν βάλαμε ποτέ ζήτημα αποχώρησης από το ευρώ, απλώς θέλουμε η πολιτική που ασκείται να είναι πιο δίκαιη και να λαμβάνονται υπόψη τα συμφέροντά μας – διαβεβαίωναν σε όλους τους τόνους, για να αποφύγουν μια κατά μέτωπο σύγκρουση με τους εταίρους τους, αλλά και για να μην προκαλέσουν ανησυχία στον επιχειρηματικό κόσμο της Ιταλίας.
Βλέπετε, όλοι οι παραπάνω, μαζί με τον πρόεδρο της δημοκρατίας ο οποίος απειλούσε με βέτο, είχαν τρίξει τα δόντια στον Σαλβίνι – κι αυτός, για να μη χάσει το... μέλι, αποφάσισε να βάλει νερό στο κρασί του. Κάτι που έκανε όχι μόνο στις θέσεις τις οποίες εξέφραζε δημοσίως για το ευρώ και την ΕΕ, αλλά και στον προϋπολογισμό, υπό την δαμόκλειο σπάθη των κυρώσεων.
Από κωλοτούμπα σε κωλοτούμπα
Το σκηνικό άλλαξε εκ νέου από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ο Σαλβίνι τα έσπασε με τον Λουίτζι ντι Μάγιο και τον πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, που στη συνέχεια συνεργάστηκαν με τους Δημοκρατικούς για να φτιάξουν νέα κυβέρνηση. Τότε, από τη στιγμή δηλαδή που κάθισε ξανά στα έδρανα της αντιπολίτευσης, αποφάσισε να κάνει νέα στροφή 180 μοιρών.
Για του λόγου το αληθές, ο επικεφαλής της οικονομικής στρατηγικής της Λίγκας και επικεφαλής της επιτροπής προϋπολογισμού της ιταλικής Βουλής, Κλαούντιο Μπόργκι, δήλωσε την Πέμπτη σε τηλεοπτική εκπομπή ότι η συζήτηση γύρω από το ενδεχόμενο Italexit δεν αποτελεί «απαγορευμένο καρπό». Ειδικά στην περίπτωση που φανεί ότι «ένα ποσοστό 25-30% των ψηφοφόρων στηρίζουν αυτό το σενάριο», όπως σημείωσε.
Ο ίδιος, μάλιστα, όταν του επισημάνθηκε πως αυτό συνιστά αλλαγή σε σύγκριση με τα όσα έλεγε κατά τη συγκυβέρνηση με τους Πεντάστερους, απάντησε ότι αυτό συνέβαινε σε ένδειξη... σεβασμού προς τους εταίρους του κόμματός του και του συμφωνητικού που είχαν υπογράψει μαζί τους. Στη συνέχεια δε επιτέθηκε στους; δημοσιογράφους, χρεώνοντάς τους προσπάθεια συνειδητής διαστρέβλωσης των θέσεων της Λίγκας: «Δεν κουράζεστε να παίζετε συνεχώς το ίδιο παιχνίδι; Η θέση μας ποτέ δεν άλλαξε», είπε χαρακτηριστικά.
Βεβαίως, επειδή είναι έξυπνος πολιτικός – όπως άλλωστε και ο Σαλβίνι – έσπευσε να βάλει και μια υποσημείωση. «Προφανώς, υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στο να λέμε κάτι και στο να φτάσουμε σε πλειοψηφία για να το υλοποιήσουμε», πρόσθεσε, ετοιμάζοντας από τώρα το έδαφος για την επόμενη κωλοτούμπα, όταν το κόμμα του βρεθεί ξανά στην κυβέρνηση, όπως ελπίζει ότι θα γίνει σύντομα.
Η Λίγκα και οι άλλοι
Επιβεβαίωσε, έτσι, ότι η ακροδεξιά Λίγκα είναι ένα από τα μεγάλα άντρα του λαϊκισμού στην Ιταλία. Όχι όμως και το μοναδικό. Κάτι ανάλογο, εξάλλου, ισχύει και για το Κίνημα των Πέντε Αστέρων, που ενώ πριν τρεις μήνες αποκήρυξε τον Σαλβίνι, αυτή την περίοδο έχει σπεύσει να συμφωνήσει μαζί του στο επίμαχο ζήτημα της οικονομικής και τραπεζικής ένωσης της ευρωζώνης, απορρίπτοντας τη γερμανική απαίτηση να μειώσουν οι τράπεζες την έκθεσή τους σε κρατικά ομόλογα – έστω κι αυτό απειλεί με διάλυση τον κυβερνητικό συνασπισμό με το κόμμα των Δημοκρατικών.
Κι οι τελευταίοι, πάντως, δεν πάνε πίσω στις επιδόσεις του λαϊκισμού. Ποιος μπορεί να ξεχάσει, άλλωστε, το γεγονός ότι μόλις είδαν την προοπτική επιστροφής τους στην κυβέρνηση, «έθαψαν» τους όρκους περί μη συνεργασίας με τους Πεντάστερους, οι οποίοι είχαν στηρίξει μεγάλο μέρος της προπαγάνδας τους στην καταγγελία των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων.
Τελικά, μήπως η Ιταλία διεκδικεί συνολικά τον τίτλο της πατρίδας του λαϊκισμού, όπου ο καθένας λέει ό,τι θέλει και όποτε θέλει για να χαϊδέψει αυτιά και να πάρει ψήφους, χωρίς να υπολογίζει τίποτε; Και μπορούν, άραγε, οι «Σαρδέλες» να αλλάξουν αυτή την εικόνα;
AP Photo/Andrew Medichini
