Του Γιώργου Παυλόπουλου
Η εκλογή του Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος είχε, ουσιαστικά, προαναγγελθεί εδώ και ημέρες. Η συντριπτική πλειοψηφία που εξασφάλισε την περασμένη Τετάρτη ο μέχρι σήμερα πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όμως, στη σύνοδο του ΕΛΚ που διεξήχθη στην Κροατία, δείχνει ότι οι ομοϊδεάτες του δεν τον θεωρούν μια λύση ανάγκης, κάτι ως το μη χείρον βέλτιστον, αλλά ποντάρουν πολλά σε αυτόν.
Σε σύγκριση δε με τον προκάτοχό του, Τζόζεφ Ντόουλ, ο Πολωνός πολιτικός διαθέτει δύο τουλάχιστον πλεονεκτήματα. Αφενός, είναι σαφώς πιο αναγνωρίσιμος σε όλη την Ευρώπη και, αφετέρου, οι ικανότητές του έχουν δοκιμαστεί στη «φωτιά» διαδοχικών και σοβαρών κρίσεων και σκληρών διαπραγματεύσεων. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι πώς θα τα αξιοποιήσει και, κυρίως, εάν έχει το περιθώριο να πετύχει κάτι καλύτερο για το ΕΛΚ, το οποίο ναι μεν αναδείχθηκε ξανά πρώτο στις πρόσφατες ευρωεκλογές, όμως είναι σαφώς αποδυναμωμένο.
Η υπόθεση θα κριθεί, πρώτα από όλα, στην κατεύθυνση την οποία θα επιλέξει να δώσει ο Τουσκ στην μεγαλύτερη πολιτική ομάδα της Ευρώπης. Θα την στρέψει, δηλαδή, πιο έντονα προς τα δεξιά ή θα επιλέξει να «ανοιχτεί» στον κεντρώο και φιλελεύθερο χώρο;
Δηλώνει φιλελεύθερος ο νέος πρόεδρος
Ο ίδιος, με τα όσα έχει κατά καιρούς πει καθώς και με τις δηλώσεις που έκανε αμέσως μετά την πανηγυρική του εκλογή, έδειξε να προτιμά την δεύτερη κατεύθυνση. «Δεν μπορούμε να παραδώσουμε την υπόθεση της ασφάλειας και της τάξης στους πολιτικούς λαϊκιστές, τους χειραγωγούς και τους αυταρχικούς, οι οποίοι κάνουν τους ανθρώπους να πιστεύουν πως η ελευθερία δεν μπορεί να συνυπάρξει με την ασφάλεια, η προστασία των συνόρων με την φιλελεύθερη δημοκρατία και η αποτελεσματική διακυβέρνηση με το γράμμα του νόμου», είπε χαρακτηριστικά, στρέφοντας ουσιαστικά τα βέλη του προς την κατεύθυνση της Βαρσοβίας και της κυβέρνησης που κυβερνά τη χώρα του, αλλά και προς τη Βουδαπέστη και τον Βίκτορ Όρμπαν.
Η αλήθεια είναι πως οι επιλογές που θα κάνει ο Τουσκ στο μέτωπο της Ουγγαρίας θα δείξουν και τις πραγματικές του προθέσεις. Εξάλλου, είναι μάλλον προφανές ότι η υπόθεση δεν μπορεί να καρκινοβατεί, ούτε να συνεχιστεί επ'' αόριστον η προσωρινή αναστολή της ιδιότητας του μέλους του ΕΛΚ για το Fidesz, όπως αποφασίστηκε τον περασμένο Μάρτιο. Όλα δείχνουν δε ότι τα πράγματα θα ξεκαθαρίσουν τον ερχόμενο Ιανουάριο.
Όλοι αναμένουν, λοιπόν, να δουν εάν ο Τουσκ οδηγήσει το κυβερνών κόμμα του Όρμπαν προς την οριστική έξοδο ή εάν θα του ανοίξει ξανά την πόρτα, χωρίς να έχει κάνει ούτε την αυτοκριτική του ούτε, πολύ περισσότερο, να έχει αλλάξει τις θέσεις του σε μια σειρά φλέγοντα ζητήματα. «Η απόφαση αυτή θα συμβάλει ώστε να καθοριστεί τι είδους συμμαχία είναι το ΕΛΚ», όπως σημείωναν και οι Financial Times σε ανάλυσή τους την Πέμπτη.
Στο ΕΛΚ ξέρουν ήδη...
Στην πρώτη περίπτωση, είναι φανερό ότι ο Τουσκ θα έχει επιλέξει το κέντρο, απειλώντας ουσιαστικά τον ζωτικό χώρο άλλων πολιτικών δυνάμεων – των Σοσιαλδημοκρατών, των Φιλελευθέρων ή ακόμη και των Πρασίνων. Στη δεύτερη, αντιθέτως,η επιλογή θα είναι το φλερτ με ακροδεξιά λαϊκιστικά κόμματα.
Βεβαίως, πρέπει να σημειώσουμε ότι ο νέος πρόεδρος του ΕΛΚ δεν αποφασίζει μόνος του την κατεύθυνση που αυτό θα ακολουθήσει. Ωστόσο, καθώς οι συμμετέχοντες σε αυτό γνωρίζουν τις πραγματικές του απόψεις και προθέσεις καλύτερα από εμάς και μάλιστα αρκετά πριν του δώσουν την ψήφο τους, είναι σαφές ότι η επιλογή έχει ήδη γίνει. Οι «κοινοί θνητοί» μένει να την διαπιστώσουμε στην πράξη.
Ας ελπίσουμε, απλώς, να είναι σαφής και όχι μεσοβέζικη, όπως συνήθως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Άλλωστε, αυτό το «λίγο απ'' όλα» για να τηρηθούν οι ισορροπίες (που δυστυχώς δεν έλειψε από τις δηλώσεις του Τουσκ...) είναι που έχει κουράσει ιδιαιτέρως τους πολίτες της Ευρώπης, με αποτέλεσμα να απομακρύνονται από τις παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις και να προτιμούν τις καθαρές λύσεις.
AP Photo/Darko Vojinovic