Του Γιώργου Παυλόπουλου
Σύμφωνα με τις δηλώσεις που έκανε ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοινώνοντας την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν -τις οποίες συμμερίζονται απολύτως (οι δύο θεωρητικά παραδοσιακοί εχθροί) Ισραήλ και Σαουδική Αραβία- όσα είχαν υπογραφεί τον Ιούλιο του 2015 ήταν τόσο άσχημα για τη χώρα του ώστε επέτρεψαν στην Τεχεράνη να κάνει σημαντική πρόοδο προς την κατεύθυνση που, κατά τον ίδιο, αποτελεί τον τελικό της στόχο, δηλαδή την κατασκευή ατομικής βόμβας.
Ακριβώς αντίθετη είναι η άποψη των Ευρωπαίων, που στο συγκεκριμένο θέμα ομονοούν και ισχυρίζονται ότι αυτή η συμφωνία, παρά τις ατέλειές της, αποτελεί μονόδρομο για τη μη ένταξη του Ιράν στο κλαμπ των χωρών με πυρηνικά -μάλιστα, οι Βρυξέλλες, δια στόματος της Φεντερίκα Μογκερίνι, ξεκαθάρισαν πως τη θεωρούν «παγκόσμιο επίτευγμα» και διεμήνυσαν ότι θα συνεχίσουν να την τιμούν. Την άποψή της Ε.Ε. συμμερίζεται και η Διεθνής Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), η οποία έχει επανειλημμένως ανακοινώσει επισήμως ότι η Τεχεράνη τηρεί όλες τις συμβατικές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει και δεν παραβιάζει τα συμφωνηθέντα -αλλά και ο Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση Τραμπ «λανθασμένη».
Από την πλευρά της, η μεγάλη προστάτιδα του Ιράν, η Ρωσία -δευτερευόντως δε και η Κίνα, που επίσης έχει υπογράψει τη συμφωνία- διατυπώνει μια τρίτη εκδοχή: Ότι η Τεχεράνη δεν είχε ποτέ στόχο να αποκτήσει πυρηνικά όπλα και να απειλήσει τους γείτονές της με αυτά.
Χαμένοι και κερδισμένοι
Μην επιχειρήσετε να δώσετε τη δική σας απάντηση αναζητώντας στοιχεία και αποδείξεις για το ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο -διότι πάντα, σε αυτή την εξίσωση θα προστίθενται νέα δεδομένα, καθιστώντας την ολοένα πιο περίπλοκη και πρακτικά άλυτη. Είναι προτιμότερο να προσπαθούμε όλοι να αποκωδικοποιήσουμε τις εξελίξεις στο φόντο των συμφερόντων της καθεμίας από τις παραπάνω πλευρές και τον βαθμό που εξυπηρετούνται με βάση την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σήμερα, κυρίως στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, για παράδειγμα, είναι φανερό ότι έχουν ενοχληθεί πολύ από το γεγονός ότι το «μπλοκ» Ρωσίας-Ιράν-Άσαντ μοιάζει να κερδίζει τον πόλεμο στη Συρία. Θεωρούν ότι μια περιοχή την οποία σε γενικές γραμμές είχαν καταφέρει να θέσουν υπό τον έλεγχό τους, κινδυνεύει να περάσει στο απέναντι στρατόπεδο. Έτσι, αποφάσισαν να ανακατέψουν ξανά την τράπουλα, επιλέγοντας να χτυπήσουν εκεί που θεωρούν ότι βρίσκεται το αδύνατο σημείο. Διότι εάν καταφέρουν να «γονατίσουν» το Ιράν, αυτομάτως ο Άσαντ θα μείνει χωρίς στήριγμα και θα πέσει εύκολα, ενώ η Μόσχα θα χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής της -με ένα σμπάρο, δηλαδή, τρία τρυγόνια!
Ιράν και Βόρεια Κορέα
Μάλιστα, ο Τραμπ προχώρησε στην κίνησή του τη στιγμή που, τουλάχιστον επιφανειακά, στην περίπτωση της Βόρειας Κορέας προχωρά προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ευελπιστεί, έτσι, ότι θα πετύχει άλλους δύο... ρούμπους: Αφενός, στέλνει εμμέσως πλην σαφώς μήνυμα στην Πιονγκγιάνγκ (και το Πεκίνο, που επισκέφθηκε για δεύτερη φορά προχθές ο Κιμ Γιονγκ-ουν) ότι είναι πρόθυμος να υπογράψει συμφωνία μαζί της μόνο εάν ικανοποιούνται τα αμερικανικά συμφέροντα, ενώ περιγράφει και στην Τεχεράνη με τι θέλει να μοιάζει ενδεχόμενη νέα συμφωνία μαζί της. Αφετέρου, φιλοτεχνεί διεθνώς την εικόνα του... ειρηνιστή, κάτι που επικοινωνιακά μπορεί, αν μη τι άλλο, να είναι εξαιρετικά χρήσιμο.
Όσο για τους Ευρωπαίους, γνωρίζοντας ότι δεν είναι επαρκώς ισχυροί πολιτικά και στρατιωτικά για να πατήσουν γερά πόδι στην επίμαχη περιοχή, είναι φυσικό να ποντάρουν στην οικονομική τους δύναμη. Με άλλα λόγια, απεχθάνονται τις κυρώσεις που κλείνουν τις πόρτες σε μια αγορά 80 εκατομμυρίων, δυναμικά αναπτυσσόμενη, καθώς και σε άλλες περιφερειακές τις οποίες επηρεάζει σημαντικά η Τεχεράνη. Ας μην υπάρχει αμφιβολία: Πίσω από τα λόγια του Μακρόν και της Μέρκελ, δεν κρύβονται κυρίως οι φιλειρηνικές τους διαθέσεις, αλλά η Total και η Suez, η Siemens και η Deutsche Telekom...
Σημαίνουν, άραγε, όλα αυτά ότι όλα είναι και θα παραμείνουν απειλές και, ενίοτε, μερικές δεκάδες πύραυλοι που θα εκτοξεύονται σε... αδιάφορους στόχους; Κάθε άλλο. Διότι από χθες το βράδυ, η απειλή ενός γενικευμένου πολέμου είναι σαφώς πιο μεγάλη!
AP Photo/Evan Vucci
- Διαβάστε ακόμα: Ιράν: Η ανακοίνωση του Τραμπ ήταν ανόητη και επιπόλαιη