Το εγχειρίδιο ήταν έτοιμο από το 2021 και είχε την υπογραφή του συμμάχου Αλεξάντερ Λουκασένκο. Απάνθρωπη εργαλειοποίηση προσφύγων και μεταναστών για την ενορχήστρωση τεχνητής μεταναστευτικής κρίσης στα ανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παραπλήσιες τακτικές υβριδικής επίθεσης κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί σήμερα η Ρωσία σε αντίποινα προς τη Φινλανδία για την αποτίναξη του δόγματος αμυντικής ουδετερότητας και τη στροφή στο NATO.
Χιλιάδες άνθρωποι παγιδεύτηκαν το 2021 σε μία «νεκρή» ζώνη στη μεθόριο της Λευκορωσίας με την Πολωνία εν μέσω συνθηκών ακραίου ψύχους. Δεν είχαν τροφή, δεν είχαν πού να στραφούν. Πολλοί πέθαναν. Ήταν οι «παράπλευρες απώλειες» στο σχέδιο του δικτάτορα Λουκασένκο να εκδικηθεί την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις κυρώσεις που επέβαλε εις βάρος του για τη νοθευμένη προεδρική επανεκλογή και τη βάναυση καταστολή των διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης και κάθε φωνής διαφωνίας.
Ο Λευκορώσος πρόεδρος ξεκίνησε τον Ιούλιο με απειλές ότι θα «πλημμυρίσει» την Ευρωπαϊκή Ένωση με μετανάστες. Έως τον Νοέμβριο είχε κλιμακωθεί η μεταναστευτική κρίση που μεθοδικά κατασκεύασε εκμεταλλευόμενος την απελπισία ανθρώπων που ήθελαν να δουν το μέλλον τους στη δυτική και βόρεια Ευρώπη. Πλήρωσαν ακόμα και με τη ζωή τους την ελπίδα και τα ψέματα που τους «πούλησε» ότι θα μπορούσαν εύκολα να διασχίσουν τα σύνορα Πολωνίας, Λιθουανίας και Λετονίας για να συνεχίσουν τη διαδρομή.
Αντ' αυτού εγκλωβίστηκαν στο πουθενά. Στην Πολωνία δεν μπορούσαν να περάσουν, το καθεστώς Λουκασένκο τους εμπόδιζε να γυρίσουν στις πόλεις.
Αφού πρώτα χαλάρωσαν τις διαδικασίες χορήγησης βίζας οι αρχές της Λευκορωσίας και οι ελεγχόμενες από το κράτος τουριστικές επιχειρήσεις, μαζί με ορισμένες αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη Μέση Ανατολή, άρχισαν να διαφημίζουν μαζικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εκδρομές στη Λευκορωσία και ευκαιρίες για ανεμπόδιστη είσοδο στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι αφίξεις ξεκίνησαν το καλοκαίρι από το Αφγανιστάν και έως το Νοέμβριο, όταν η κρίση κορυφώθηκε, χιλιάδες άνθρωποι είχαν καταφθάσει από το Ιράκ και τη Συρία, πολλοί Κούρδοι στην καταγωγή. Στο Μινσκ έφθαναν με εισιτήρια απλής μετάβασης.
Πρόσφυγες και μετανάστες οδηγήθηκαν στα πολωνικά σύνορα από τις λευκορωσικές αρχές που τους παρότρυναν ή κατά μαρτυρίες ακόμη και τους ανάγκασαν να επιχειρήσουν διέλευση. Τους έδωσαν συρματοκόπτες για να παραβιάσουν τους φράχτες και τους εμπόδισαν να γυρίσουν στις πόλεις όταν πια είχαν καταλάβει πως τα σύνορα δεν θα ανοίξουν. Η Λευκορωσία αρνήθηκε επανειλημμένα την είσοδο σε πολωνικές αυτοκινητοπομπές που μετέφεραν ανθρωπιστική βοήθεια για τους μετανάστες. Χιλιάδες Πολωνοί στρατιώτες είχαν αναπτυχθεί στη μεθόριο, δεκάδες μετανάστες συνελήφθησαν.
Το καθεστώς Λουκασένκο αρνούνταν ότι εσκεμμένα χρησιμοποίησε τους μετανάστες για να «χτυπήσει» την ΕΕ, παρόλο που είχε απειλήσει ότι ακριβώς αυτό θα πράξει.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμήνυε ότι στέκεται αλληλέγγυα στο πλευρό της Πολωνίας, καθώς και της Λιθουανίας, απέναντι στην «υβριδική επίθεση» της Λευκορωσίας. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσκι, κατηγορούσε τη Λευκορωσία για «κρατική τρομοκρατία», μιλώντας για «εκδίκηση» του Αλεξάντερ Λουκασένκο για την υποστήριξη της Βαρσοβίας προς την λευκορωσική αντιπολίτευση. Και ο Βλαντιμίρ Πούτιν στήριζε τον Λουκασένκο, κατηγορούσε την ΕΕ για «ανθρωπιστική καταστροφή» στη μεθόριο και απέρριπτε κατηγορίες του Μοραβιέτσκι, ότι είχε και ο ίδιος ανάμειξη στην ενορχήστρωση της κρίσης.
Δύο χρόνια μετά, είναι η Φινλανδία -κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ πλέον- που κατηγορεί τη Ρωσία για «υβριδική επιχείρηση» εις βάρος της αφότου 900 αιτούντες άσυλο έχουν περάσει στα σύνορά της από τις αρχές Νοεμβρίου. Η εισροή μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική είναι δραματικά υψηλότερη από τη μόλις μία άφιξη ημερησίως. Η συνοριοφυλακή της Φινλανδίας αναφέρει ότι πριν από τον Αύγουστο του 2023 οι ρωσικές αρχές απαγόρευαν στους ξένους πολίτες να ταξιδεύουν στην περιοχή χωρίς την απαιτούμενη βίζα.
Η Φινλανδία μοιράζεται σύνορα μήκους 1.340 χιλιομέτρων με τη Ρωσία και έκλεισε τα επτά νοτιοανατολικά μεθοριακά περάσματα την περασμένη εβδομάδα, προτού ανακοινώσει επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας ότι κλείνει επίσης προσωρινά και πολύ βόρεια περάσματα. Το Κρεμλίνο αντέδρασε καταγγέλλοντας ένα «απολύτως περιττό μέτρο», ενώ το Ελσίνκι αναφέρει ότι οι αιτούντες άσυλο θα εξακολουθούν να μπορούν να φτάνουν στο Ελσίνκι αεροπορικώς.
Η Ρωσία απείλησε την Φινλανδία με απροσδιόριστης φύσης «αντίμετρα» τον περασμένο Απρίλιο όταν πέρασε τις πύλες του ΝΑΤΟ. Σε μία ιστορική μεταστροφή, εν μέσω του γεωπολιτικού «σεισμού» που πυροδότησε ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Φινλανδία και η Σουηδία αποτίναξαν συντονισμένα το δόγμα της αμυντικής ουδετερότητας για να οδηγηθούν υπό τη σκέπη του Άρθρου 5, ακρογωνιαίου λίθου της συλλογικής άμυνας του ΝΑΤΟ. (Η Στοκχόλμη ακόμη περιμένει το τελικό «ναι» της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης).
Το Ελσίνκι κατηγορεί ευθέως τη Μόσχα για την ασυνήθιστα υψηλή εισροή παράτυπων μεταναστών, κάνοντας λόγο για αντίποινα για το ΝΑΤΟ. Η μεταστροφή της Φινλανδίας συνιστά για τη Μόσχα «επικίνδυνο, ιστορικό λάθος» -αν και παρεμπιπτόντως είναι «επίτευγμα» του ίδιου του Βλαντιμίρ Πούτιν με την απρόκλητη εισβολή του στο ουκρανικό έδαφος. «Θέλουμε να στείλουμε ένα καθαρό μήνυμα στη Ρωσία: Αυτό πρέπει να σταματήσει. Πρόκειται για υβριδικές επιθέσεις και για ζήτημα εθνικής ασφάλειας» δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός Πέτερ Όρπο μετά το κλείσιμο των συνόρων με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον έως τις 23 Δεκεμβρίου.
Στη Φινλανδία έχουν φθάσει τις τελευταίες εβδομάδες άνθρωποι από το Αφγανιστάν, την Υεμένη, την Σομαλία και το Μαρόκο, πολλοί εκ των οποίων χωρίς να διαθέτουν τα απαιτούμενα έγγραφα. Δεν είναι σαφές πώς θα μπορούσαν να εισέλθουν ή να εξέλθουν από τη Ρωσία εάν δεν είχαν την υποστήριξη των Αρχών. Οι φινλανδικές αναφέρουν πως οι αφίξεις είναι οργανωμένες και έχουν καταγραφεί περιπτώσεις Ρώσων συνοριοφυλάκων να βοηθούν μετανάστες να περάσουν τα σύνορα ή να κλείνουν τα δικά τους σημεία ελέγχου για να τους εμποδίσουν να επιστρέψουν.
Η δραματική αύξηση του αριθμού των μεταναστών από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή που φθάνουν στα ανατολικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί μέρος μιας «απροκάλυπτης υβριδικής επίθεσης» που ενορχηστρώνεται από τη Μόσχα, δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός Εξωτερικών της Εσθονίας. Και η χώρα του είναι έτοιμη να κλείσει τα σύνορα με τη Ρωσία, ανέφερε προσθέτοντας ότι η εντεινόμενη κρίση είναι μια ακόμη απόδειξη ότι η Ρωσία δεν πολεμά μόνο στην Ουκρανία, αλλά αντίθετα αποτελεί απειλή και για άλλες χώρες.
