Οι υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ αδυνατούν να λύσουν το μυστήριο της προέλευσης του κορονοϊού που προκάλεσε την πανδημία COVID-19, το ερώτημα δηλαδή αν ο ιός προήλθε από κάποιο περιστατικό σε εργαστήριο της Κίνας, χωρίς πρόσθετες πληροφορίες που η Κίνα δεν παρέχει.
Αυτό ήταν το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε έκθεση των μυστικών υπηρεσιών η οποία δόθηκε στον Λευκό Οίκο, εγείροντας το ερώτημα σε μερικούς κύκλους του γιατί οι Αμερικανοί πληρώνουν 86 δισ. δολάρια κάθε χρόνο για υπηρεσίες των μυστικών υπηρεσιών.
Μετά από διαταγή του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν περίπου 18 υπηρεσίες πληροφοριών εργάστηκαν για 90 ημέρες για να καταλήξουν σε ένα συμπέρασμα στο οποίο η κοινή γνωμη ανά τον πλανήτη είχε ήδη καταλήξει.
Στο ότι δηλαδή η Κίνα έχει αρνηθεί να συνεργαστεί με ερευνητές, έχει μπλοκάρει σημαντικές πληροφορίες και κατά συνέπεια δεν μπορούν να γνωρίζουν πως ο ιός SARS-CoV-2 εμφανίστηκε και μόλυνε εκατομμύρια ανθρώπους στη γη.
Αυτό προκύπτει από τη δισέλιδη περίληψη της έκθεσης που παρεδόθη στο γραφείο του Αμερικανού προέδρου και δόθηκε στη δηοσιότητα. Η υπόλοιπη έκθεση που αναμφίβολα περιέχει περισσότερες πληροφορίες παραμένει απόρρητη, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο διαρροών σύντομα.
Ωστόσο, όσοι περίμεναν έστω και μερική διαλεύκανση του μυστηρίου σίγουρα απογοητεύτηκαν.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες ανέφεραν ότι μόνο η Κίνα μπορεί να δώσει απαντήσεις όσον αφορά στην πραγματική προέλευση του ιού που έχει προκαλέσει τον θάνατο 4,6 εκατ. ανθρώπων ανά τον κόσμο.
«Η συνεργασία της Κίνας θα είναι απαραίτητη για να φτάσουμε σε ένα πειστικό συμπέρασμα για την προέλευση του COVID-19» αναφέρει η έκθεση. Ο αντίδραση του Λευκού Οίκου ήταν ότι θα συνεχίσει μαζί με τους συμμάχους των ΗΠΑ να πιέζει την Κίνα για απαντήσεις.
«Κρίσιμες πληροφορίες για την προέλευση αυτής της πανδημίας υπάρχουν στην Κίνα αλλά από την αρχή οι κινεζικές αρχές εμπόδισαν την πρόσβαση σε αυτές από τους διεθνείς ερευνητές και τα μέλη της παγκόσμιας κοινότητας υγείας», δήλωσε ο Biden μετά τη δημοσιοποίηση της περίληψης της έκθεσης.
Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι ο ιός δεν αναπτύχθηκε σαν βιολογικό όπλο και ότι οι κινεζικές αρχές δεν είχαν αντιληφθεί την ύπαρξη του πριν από την αρχική του έξαρση.
Όμως οι περισσότερες από τις υπηρεσίες αυτές έχουν μόνο «χαμηλή βεβαιότητα» ότι ο ιός δεν ήταν αποτέλεσμα γενετικής μηχανικής. Δύο από αυτές εκτιμούν ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να υπάρξει συμπέρασμα αν ναι η όχι. Κατά συνέπεια ουδείς ξέρει.
Ίσως η πλέον ενδιαφέρουσα πληροφορία ήταν ότι ένας βραχίονας των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ εκτιμά με «μέτρια βεβαιότητα» ότι η πρώτη μόλυση ανθρώπου «πιθανότατα ήταν το αποτέλεσμα περιστατικού σε εργαστήριο, που πιθανώς είχε να κάνει με πειραματισμό, χειρισμό ζώων, η δειγματοληψία στο Ινστιτούτο Ιολογίας στη Wuhan».
Οι αναλυτές της υπηρεσίας αυτής δίνουν μεγάλη βαρύτητα στα ρίσκα που περιλαμβάνει η εργαστηριακή έρευνα με κορωνοιούς.
Τέσσερεις άλλες μυστικές υπηρεσίες και το Εθνικό Συμβούλιο Πληροφοριών εκτιμούν με «χαμηλή βεβαιότητα» οτι ο ιός έφτασε στον άνθρωπο μέσω φυσικής μόλυνσης από ζώα.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών πιστώνονται την απόφαση τους να δημοσιοποιήσουν τις αντικρουόμενες εκτιμήσεις τους αλλά χωρίς αποδείξεις που να τις ενισχύουν δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί ποια από όλες είναι περισσότερο αξιόπιστη.
Η περίληψη της έκθεσης αναμένεται να εντείνει τη διαφωνία ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και το Πεκίνο σε μια περίοδο που οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονται στο χειρότερο σημείο εδώ και δεκαετίες.
Τουλάχιστον οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών δεν δίστασαν να επισημάνουν ότι η αντίσταση της Κίνας είναι ο κύριος λόγος που ο κόσμος δεν γνωρίζει περισσότερα για την προέλευση του COVID-19. H παγκόσμια κοινότητα δεν έχει απαραίτητα κλινικά δείγματα η πλήρη κατανόηση των επιδημιολογικών δεδομένων από τις πρώτες μολύνσεις και χωρίς τη συνεργασία του Πεκίνου, ο κόσμος πιθανότατα δεν θα μάθει ποτέ σίγουρα, αναφέρει η έκθεση.
Η πρεσβεία της Κίνας στην Ουάσινγκτον δήλωσε ότι εσφαλμένα η έκθεση ισχυρίζεται ότι η Κίνα εξακολουθεί να εμποδίζει την έρευνα, προσθέτοντας ότι «μια έκθεση των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ δεν μπορεί να αποτελεί επιστημονικά αξιόπιστη έρευνα. Η ανίχνευση της προέλευσης είναι ζήτημα για την επιστήμη και πρέπει να αφεθεί μόνο στους επιστήμονες, όχι στους ειδικούς των μυστικών υπηρεσιών».
Η κινεζική πρεσβεία διαμαρτυρήθηκε ότι η έκθεση σκοπίμως χρησιμοποιεί την Κίνα ως αποδιοπομπαίο τράγο, «προσέγγιση που θα διαταράξει και θα σαμποτάρει τη διεθνή συνεργασία για την ανίχνευση της προέλευσης και την καταπολέμηση της πανδημίας».
Κατηγόρησε επίσης τις ΗΠΑ ότι αποφεύγει να ιχνιλατήσει την προέλευση του ιού στις ΗΠΑ ώστε να αποκλειστεί τέτοιο ενδεχόμενο.
Η Κίνα έχει προσπαθήσει να γελοιοποιήσει τη θεωρία ότι ο κορονοϊός διέφυγε από ένα εργαστήριο στη Γουχάν, την κινεζική πόλη όπου οι μολύνσεις COVID-19 εμφανίστηκαν στα τέλη του του 2019 για να διασπείρουν τον ιό και να προκαλέσουν την πανδημία παγκοσμίως.
Αντίθετα, προωθεί άλλες θεωρίες, όπως οτι ο ιός διέφυγε από εργαστήριο του αμερικανικού στρατού στη βάση Fort Detrick στην πολιτεία της Maryland το 2019. Η κινεζική πρεσβεία πρότεινε στις ΗΠΑ να προσκαλέσουν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας να στείλει τους ειδικούς του να ερευνήσουν το ενδεχόμενο αυτό στο Fort Detrick.
Ομάδα ερευνητών του ΠΟΥ που πραγματοποίσε έρευνα στην περιοχή της Γουχάν τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο απέρριψε τη θεωρία εργαστηριακής προέλευσης. Ωστόσο, έκθεση τους τον Μάρτιο η οποία συντάχθηκε μαζί με Κινέζους επιστήμονες επικρίθηκε για την έλλειψη επιστημονικών αποδείξεων.
Ο επικεφαλής του ΠΟΥ Τέντρος Γκεμπρεγεσούς έχει δηλώσει ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει αποκλείσει καμία θεωρία, ωστόσο ειδικοί επιδημιολόγοι επισημαίνουν ότι το παράθυρο ευκαιρίας για τη συλλογή χρήσιμων στοιχείων, ιδιαίτερα από άτομα που μολύνθηκαν από τον ιό το 2019, τείνει να κλείσει.
«Οι προσπάθειες μας να καταλάβουμε την προέλευση της πανδημίας δεν θα σταματήσουν δήλωσε ο πρόεδρος Μπάιντεν. «Θα κάνουμε οτι περνάει από το χέρι μας για να ιχνηλατήσουμε τις ρίζες αυτής της έξαρσης που προκάλεσε τόσο πόνο και τόσους θανάτους ανά τον κόσμο ώστε να μπορούμε να πάρουμε τις αναγκαίες προφυλάξεις για να μην επιτρέψουμε να ξανασυμβεί».