Κατέρρευσαν οι ελπίδες του ακροδεξιού Γκερτ Βίλντερς να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας στην Ολλανδία, μετά την απότομη αποχώρηση ενός βασικού κόμματος στις συνομιλίες για τον συνασπισμό, λόγω διαφωνίας για τα δημόσια οικονομικά.
Ο Πίτερ Ομτσίχ, ιδρυτής και ηγέτης του νεοσύστατου κεντροδεξιού κόμματος Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο (NSC), αποχώρησε από τις διαπραγματεύσεις, δυσχεραίνοντας τις προσπάθειες του Βίλντερς να συγκροτήσει μια λειτουργική συμμαχία για το Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) μετά τη νίκη του στις γενικές εκλογές του Νοεμβρίου στην Ολλανδία.
Με ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης την Τρίτη, ο Βίλντερς κατακεραύνωσε την απόφαση του Ομτσίχ, χαρακτηρίζοντας την ως «απίστευτα απογοητευτική».
«Η Ολλανδία θέλει αυτόν τον [κυβερνητικό σχηματισμό] και τώρα ο Pieter Omtzigt εγκαταλείπει ενώ μέχρι σήμερα βρισκόμασταν σε συζητήσεις. Δεν το καταλαβαίνω καθόλου», έγραψε ο Βίλντερς σε ανάρτησή του στο Χ.
Ongelooflijk wat teleurstellend. Nederland wil dit kabinet en nu gooit Pieter #Omtzigt de handdoek in de ring terwijl we tot vandaag nog in gesprek waren. Ik begrijp er helemaal niets van. #formatie
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) February 6, 2024
Τα ολλανδικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο Ομτσίχ, το κόμμα του οποίου κέρδισε 20 έδρες τον Νοέμβριο χάρη σε μια εκστρατεία «καλής διακυβέρνησης» και «διαφορετικής πολιτικής», είχε «σοκαριστεί» από εμπιστευτικές ενημερώσεις του υπουργικού συμβουλίου σχετικά με την κατάσταση των δημόσιων οικονομικών.
Το NSC ανέφερε σε επιστολή του προς τα μέλη του ότι θα παραμείνει «εποικοδομητικό» στις διαπραγματεύσεις, αλλά φάνηκε να αποκλείει το ενδεχόμενο να συμμετάσχει σε κυβέρνηση πλειοψηφίας με τον Βίλντερς.
«Θα μπορούσε να είναι εποικοδομητική υποστήριξη για μια κυβέρνηση μειοψηφίας, για παράδειγμα», ανέφερε.
Σε επιστολή που αναρτήθηκε στο X, ο Ομτσίχ δήλωσε ότι είναι σαφές ότι το PVV και το NSC έχουν «διαφορετικές οικονομικές προσδοκίες» για τα επόμενα χρόνια.
Ο Βίλντερς κέρδισε τις βουλευτικές εκλογές τον Νοέμβριο με ένα σκεπτικιστικό και ισλαμοφοβικό μανιφέστο για την αλλαγή του κλίματος, προκαλώντας ωστικά κύματα στην Ολλανδία και όχι μόνο.
Ωστόσο, ο αρχηγός του νικητήριου κόμματος δεν αναλαμβάνει αυτόματα την ηγεσία της χώρας. Στο κατακερματισμένο ολλανδικό πολιτικό σύστημα, όπου κανένα κόμμα δεν είναι αρκετά ισχυρό για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, το τέλος των εκλογών σηματοδοτεί την αρχή πολύμηνων διαπραγματεύσεων.
Ο Βίλντερς έχει ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με άλλα τρία κόμματα, αλλά χωρίς το NSC και χωρίς τις 20 από τις 150 έδρες του στο Κοινοβούλιο, δεν έχει καμία πιθανότητα να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας. Ο Ομτσίχ έχει ήδη εκφράσει τη διαφωνία του με σημεία του μανιφέστου του Βίλντερς που θεωρούνται αντισυνταγματικά, αλλά και με σχέδια για «Nexit» – έξοδο της Ολλανδίας από την ΕΕ.
Ο Βίλντερς, ο οποίος κέρδισε το ένα τέταρτο των ψήφων στις εκλογές, διαπραγματεύεται με το NSC, το VVD του απερχόμενου πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε και το Κίνημα Αγροτών–Πολιτών BBB από τα τέλη Νοεμβρίου, χωρίς να διαφαίνεται κάποια συμφωνία στο άμεσο μέλλον.
Η επικεφαλής του BBB Καρολίν Βαν Ντερ Πλας χαρακτήρισε την κατάρρευση των συνομιλιών ως «απόλυτη έκπληξη», σημειώνοντας ότι μέχρι τώρα εξελίσσονταν εποικοδομητικά.
Ωστόσο, ο πρώην υπουργός του Εργατικού Κόμματος Ρόναλντ Πλάστερκ, ο οποίος ηγείται των συνομιλιών, είχε επισημάνει νωρίτερα τα οικονομικά ως ένα σημαντικό κώλυμα στις συνομιλίες.
Η εξέλιξη αυτή έρχεται αφού η ολλανδική κεντρική τράπεζα δήλωσε ότι ο επερχόμενος συνασπισμός θα πρέπει να βρει περίπου 17 δισεκατομμύρια ευρώ σε διαρθρωτικές περικοπές δαπανών προκειμένου να διατηρηθούν σταθερά τα δημόσια οικονομικά, ανέφερε το Reuters.
Ο Βίλντερς έχει εκφράσει στο παρελθόν την αντίστασή του σε μεγάλες περικοπές δαπανών, υποσχόμενος αντ' αυτού να ηγηθεί μιας κυβέρνησης με πολιτική χαμηλότερων φόρων.
Με πληροφορίες από AFP, CNBC, Reuters, ΕΡΤ
