Οι κινεζικές εταιρείες διαδραματίζουν ολοένα και πιο κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση της οικονομίας της Ρωσίας, αλλά και των στρατιωτικών της δυνατοτήτων, μεταξύ άλλων μέσω του εμπορίου αγαθών για χρήση στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία, δείχνει ανάλυση του CNBC.
Τα στοιχεία των ρωσικών τελωνείων που κατατέθηκαν τον Αύγουστο του 2023 δείχνουν τη συνεχή εισαγωγή drones, κρανών, γιλέκων και ραδιοφώνων από την Κίνα, παρέχοντας σανίδα σωτηρίας στον 18μηνο πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν και κέρδη στις κινεζικές εταιρείες.
Ταυτόχρονα, η εμφάνιση λιγότερο τεκμηριωμένων κινεζικών εξαγωγών που φαινομενικά προορίζονται για πολιτική χρήση, συμπεριλαμβανομένων οχημάτων, εξοπλισμού κατασκευής και συνθετικών υλικών, παρέχουν άμεση και έμμεση υποστήριξη στις πολεμικές προσπάθειες της Ρωσίας, είπαν αναλυτές στο CNBC.
«Νομίζω ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι κινεζικές αρχές γνωρίζουν τις εμπορικές ροές. Είναι τόσο μεγάλες, που δεν θα μπορούσαν να συνεχίζονται χωρίς τη συναίνεση της κινεζικής κυβέρνησης», δήλωσε ο Mark Cancian, ανώτερος σύμβουλος στο think tank του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών με έδρα την Ουάσινγκτον.
Τα υπουργεία Άμυνας της Κίνας και της Ρωσίας δεν απάντησαν στο αίτημα του CNBC να σχολιάσουν τις εμπορικές ροές.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών επιβεβαίωσε τη συνεχιζόμενη επιχειρηματική συνεργασία της Κίνας με τη Ρωσία ενόψει της προγραμματισμένης συνάντησης μεταξύ του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ τον Οκτώβριο.
Τα σχόλια ακολουθούν τη δημοσίευση μιας έκθεσης, τον Ιούλιο, των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που δηλώνει ότι η Κίνα «έχει γίνει ένα ολοένα και πιο σημαντικό στήριγμα για τη Ρωσία στην πολεμική της προσπάθεια, προμηθεύοντας πιθανώς τη Μόσχα με βασική τεχνολογία και εξοπλισμό διπλής χρήσης που χρησιμοποιείται στην Ουκρανία».
Πράγματι, το Κίεβο ανέφερε ότι οι δυνάμεις του βρίσκουν όλο και περισσότερο κινεζικά εξαρτήματα σε όπλα που χρησιμοποιούνται από τον ρωσικό στρατό από τον Απρίλιο του 2023 – τον ίδιο μήνα που ο Πούτιν και ο Λι Σανγκφού, ο Κινέζος υπουργός Άμυνας εκείνη την εποχή, επανέλαβαν τη «συνεργασία χωρίς όρια» των χωρών τους.
Αυξάνεται το εμπόριο αγαθών «διπλής χρήσης»
Το συνολικό διμερές εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Κίνας έφτασε στο υψηλό ρεκόρ των 190 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2022, σημειώνοντας αύξηση 30% από το 2021. Φέτος πρόκειται να ξεπεράσει αυτόν τον αριθμό, με το συνολικό εμπόριο να φτάνει τα 134 δισεκατομμύρια δολάρια τους πρώτους επτά μήνες του 2023.
Η Κίνα αντιπροσωπεύει τώρα περίπου το ήμισυ (45%-50%) των εισαγωγών της Ρωσίας, από το ένα τέταρτο πριν από τον πόλεμο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ινστιτούτου Αναδυόμενων Οικονομιών της Τράπεζας της Φινλανδίας. Αυτό περιλαμβάνει το εμπόριο των λεγόμενων ειδών και τεχνολογιών διπλής χρήσης, τόσο με πολιτικές όσο και στρατιωτικές εφαρμογές, όπως drones και μικροτσίπ.
Το 2022, η Κίνα πούλησε ημιαγωγούς αξίας άνω των 500 εκατομμυρίων δολαρίων στη Ρωσία, από 200 εκατομμύρια δολάρια το 2021. Εν τω μεταξύ, η Κίνα πούλησε drones αξίας άνω των 12 εκατομμυρίων δολαρίων στη Ρωσία το έτος έως τον Μάρτιο του 2023.
«Αυτό που βλέπουμε είναι ότι οι κινεζικές εταιρείες πωλούν στη Ρωσία ό,τι ίσως δεν μπορούν να πουλήσουν στην Κίνα ή τη Δύση σε υψηλότερη τιμή», δήλωσε η Antonia Hmaidi, αναλύτρια στο Mercator Institute for China Studies με έδρα το Βερολίνο, μελετώντας τις κινεζικές εξαγωγές διπλής χρήσης στη Ρωσία από την έναρξη του πολέμου.
«Υποτιμημένες» εμπορικές ροές
Εκτός από τα αγαθά με εμφανείς στρατιωτικές εφαρμογές, η Ρωσία αύξησε επίσης τις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων με πιθανές άμεσες και έμμεσες συνέπειες πολέμου, σύμφωνα με αναλυτές.
Οι κινεζικές αποστολές στη Ρωσία ινών Aramid, για παράδειγμα, μιας κατηγορίας συνθετικών ινών ανθεκτικών στη θερμότητα των οποίων οι εφαρμογές κυμαίνονται από ελαστικά ποδηλάτων έως αλεξίσφαιρα γιλέκα, αυξήθηκαν περισσότερο από 350% σε όρους αξίας σε δολάρια το 2022 έναντι του 2021, σύμφωνα με στοιχεία που συγκεντρώθηκαν για το CNBC από ImportGenius, έναν τελωνειακό αθροιστή δεδομένων. Μόνο τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2023, οι εισαγωγές ήταν κοντά στο 50% του συνόλου του 2022.
Εν τω μεταξύ, ο κατασκευαστικός εξοπλισμός έπαιξε έναν «υποτιμημένο» αλλά σημαντικό ρόλο στη συμβολή της Κίνας στις πολεμικές προσπάθειες της Ρωσίας, αφού βοήθησε στην ενίσχυση της άμυνάς της ενάντια στην αντεπίθεση της Ουκρανίας, δήλωσε ο Joseph Webster, ανώτερος συνεργάτης στο Atlantic Council.
″Οι εκσκαφείς και οι φορτωτές είναι μια από τις πιο σημαντικές και ειλικρινά υποτιμημένες πτυχές της εμπλοκής της Κίνας με τον πόλεμο στην Ουκρανία”, δήλωσε ο Webster, ο οποίος έχει μελετήσει την άνοδο σε τέτοιες εξαγωγές.
Συνωμοσία της κινεζικής κυβέρνησης;
Τα ευρήματα προστίθενται στον αυξανόμενο κατάλογο των κινεζικών αγαθών και εταιρειών που αναφέρεται ότι προμηθεύουν τον ρωσικό στρατό, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών επιχειρήσεων.
Η έκθεση πληροφοριών των ΗΠΑ τον Ιούλιο ανέφερε τις κρατικές China Taly Aviation Technologies και China Poly Technologies μεταξύ των εταιρειών που διαπιστώθηκε ότι παρείχαν, σε αμυντικές εταιρείες που συνδέονται με το Κρεμλίνο, εξαρτήματα συμπεριλαμβανομένων των ελικοπτέρων Mi-system που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή.
Όταν κλήθηκε να σχολιάσει την έκθεση το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας παρέπεμψε στην απάντησή του τον Μάιο σε παρόμοια ερώτηση, στην οποία χαρακτήρισε την εμπορική του σχέση με τη Ρωσία ως σχέση που βασίζεται στον «αμοιβαίο σεβασμό και το αμοιβαίο όφελος, στο οποίο κερδίζουν και οι δύο».
Μετά από προηγούμενα σχόλια του υπουργείου Εξωτερικών τον Απρίλιο, το οποίο είπε ότι η Κίνα «δεν θα παράσχει όπλα» σε καμία πλευρά στον πόλεμο και ότι «θα ελέγχει τις εξαγωγές ειδών διπλής χρήσης σύμφωνα με τους νόμους και τους κανονισμούς».
Παραμένει ασαφές σε ποιο βαθμό οι κινεζικές αρχές γνωρίζουν –ή εμπλέκονται – στο εμπόριο. Τα αντικείμενα διπλής χρήσης έχουν αφήσει μέχρι στιγμής αρκετό περιθώριο άρνησης στην Κίνα ώστε να αποφύγει τις δυτικές κυρώσεις..
