Ναγκόρνο Καραμπάχ: Συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Αρμενίων - Αζερμπαϊτζάν
AP
AP

Ναγκόρνο Καραμπάχ: Συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Αρμενίων - Αζερμπαϊτζάν

Οι αυτονομιστικές αρμενικές δυνάμεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ δήλωσαν την Τετάρτη ότι συμφώνησαν με τους όρους κατάπαυσης του πυρός που πρότειναν οι Ρώσοι ειρηνευτές, αφού υπέστησαν μια σειρά από πλήγματα στο πεδίο της μάχης από τον στρατό του Αζερμπαϊτζάν.

Συγκεκριμένα, οι αυτονομιστικές αρμενικές δυνάμεις στο Καραμπάχ δήλωσαν ότι το Αζερμπαϊτζάν είχε διασπάσει τις γραμμές τους και είχε καταλάβει πολλά υψώματα και στρατηγικούς οδικούς κόμβους, ενώ η διεθνής κοινότητα παρακολουθούσε αμέτοχη.

Η αυτοαποκαλούμενη "Δημοκρατία του Αρτσάχ" δήλωσε ότι υπό αυτές τις συνθήκες δεν είχε άλλη επιλογή από το να σταματήσει τις εχθροπραξίες από τη 1 μ.μ. τοπική ώρα την Τετάρτη.

"Οι αρχές της Δημοκρατίας του Αρτσάχ αποδέχονται την πρόταση της διοίκησης του ρωσικού ειρηνευτικού αποσπάσματος για παύση πυρός", ανέφερε.

"Με τη μεσολάβηση της διοίκησης του ρωσικού ειρηνευτικού αποσπάσματος που σταθμεύει στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, επιτεύχθηκε συμφωνία για την πλήρη παύση των εχθροπραξιών από τις 13:00 της 20ής Σεπτεμβρίου 2023".

Την Πέμπτη θα διεξαχθούν συνομιλίες για το μέλλον της περιοχής και των Αρμενίων που ζουν εκεί μεταξύ εκπροσώπων του αρμενικού πληθυσμού και των αρχών του Αζερμπαϊτζάν, ανέφερε η ανακοίνωση.

Το Μπακού είχε απαιτήσει να διαλυθούν και οι αυτονομιστικές πολιτικές αρχές στο Καραμπάχ, το οποίο αναγνωρίζεται διεθνώς ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, πριν διεξαχθούν συνομιλίες για το μέλλον της περιοχής, την οποία το Αζερμπαϊτζάν θέλει να ενσωματώσει πλήρως.

Τα ρωσικά μέσα μεταδίδουν ότι αυτή η εξέλιξη επετεύχθη χάρη στην παρέμβαση των ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή. 

Το Κρεμλίνο απέρριψε την Τετάρτη τους αρμενικούς ισχυρισμούς ότι η Ρωσία δεν έχει κάνει αρκετά για να αποτρέψει τις μάχες στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, λέγοντας ότι το θέμα αφορά τις ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν στο έδαφός του.

Οι δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν σφυροκόπησαν το Ναγκόρνο-Καραμπάχ την Τετάρτη, σκοτώνοντας τουλάχιστον 32 ανθρώπους, σύμφωνα με την Αρμενία, και τραυματίζοντας πολλούς περισσότερους στην αποσχισθείσα περιοχή που ελέγχεται από εθνοτικούς Αρμένιους, παρά τις εκκλήσεις της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών να σταματήσουν οι μάχες.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Ρωσία συνεχίζει τις επαφές με την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν και τους εθνοτικούς Αρμένιους στο Καραμπάχ.

Διευκρίνησε ωστόσο ότι ο χρόνος της τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και του πρωθυπουργού της Αρμενίας Νικολ Πασινιάν δεν έχει ακόμη καθοριστεί.

Το πρακτορείο ειδήσεων Interfax μετέδωσε ότι οι αυτονομιστικές εθνοτικές αρμενικές δυνάμεις στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ συμφώνησαν με τους όρους της κατάπαυσης του πυρός που πρότειναν οι Ρώσοι ειρηνευτές.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες  είχε ζητήσει νωρίτερα«τον άμεσο τερματισμό των συγκρούσεων» στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, εναντίον του οποίου το Αζερμπαϊτζάν εξαπέλυσε χθες, Τρίτη, νέα επίθεση με αποτέλεσμα τουλάχιστον 29 άνθρωποι να έχουν σκοτωθεί μέχρι στιγμής.

Τρία χρόνια έπειτα από έναν πόλεμο που κατέληξε στην ήττα της Αρμενίας, η χθεσινή ανάφλεξη των συγκρούσεων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ συζητήθηκε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με τη Γαλλία να ζητεί την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Η συνεδρίαση αυτή ενδέχεται να πραγματοποιηθεί «τις επόμενες ημέρες», δήλωσαν στο AFP δύο διπλωματικές πηγές, αναφέροντας ως πιθανή ημέρα διεξαγωγής της την Πέμπτη.

Από την πλευρά του ο Γκουτέρες ζήτησε «με τον πιο έντονο τρόπο να τερματιστούν οι συγκρούσεις, να υπάρξει αποκλιμάκωση και να γίνουν αυστηρά σεβαστές η εκεχειρία του 2020 και οι αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε χθες, Τρίτη, το βράδυ ο εκπρόσωπός του Στεφάν Ντιζαρίκ.

Η Ρωσία επίσης ζήτησε σήμερα το πρωί «να τερματιστεί αμέσως η αιματοχυσία, να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και οι απώλειες αμάχων», ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών.

Η προεδρία του Αζερμπαϊτζάν κάλεσε χθες το βράδυ τα στρατεύματα του Ναγκόρνο Καραμπάχ - μιας περιοχής που διεθνώς αναγνωρίζεται ως τμήμα της αζέρικης επικράτειας, η πλειονότητα των κατοίκων της όμως είναι Αρμένιοι - να παραδώσουν τα όπλα, απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη διαπραγματεύσεων.

«Οι παράνομες ένοπλες δυνάμεις της Αρμενίας πρέπει να υψώσουν λευκή σημαία, να παραδώσουν όλα τα όπλα τους και το παράνομο καθεστώς πρέπει να διαλυθεί. Διαφορετικά οι αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις θα συνεχιστούν μέχρι τέλους», τόνισε.

Σε περίπτωση παράδοσης των αυτονομιστών του θύλακα, η αζέρικη προεδρία πρότεινε συνομιλίες «με εκπροσώπους του αρμένικου πληθυσμού του Καραμπάχ στη Γεβλάχ», μια πόλη του Αζερμπαϊτζάν, 295 χιλιόμετρα δυτικά του Μπακού.

Νωρίτερα οι αρχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ είχαν ζητήσει άμεση κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις.

Τουλάχιστον 32 νεκροί

Από τις συγκρούσεις έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 32 άνθρωποι. Οι αυτονομιστές του θύλακα νωρίτερα έκαναν λόγο για 27 νεκρούς, ανάμεσά τους δύο άμαχοι, και περισσότερους από 200 τραυματίες, ενώ περίπου 7.000 κάτοικοι 16 περιοχών απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους.

Το Αζερμπαϊτζάν επεσήμανε ότι δύο άμαχοι σκοτώθηκαν στις περιοχές που ελέγχει. Στην πόλη Σούσα, ένας οικοδόμος σκοτώθηκε από βλήμα όλμου και ένας ακόμη άμαχος έχασε τη ζωή του στην περιοχή Αγκντάμ.

Οι αυτονομιστές δήλωσαν ότι σε πολλές πόλεις του Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπως και στη, πρωτεύουσά του Στεπανακέρτ, σημειώνονται «σφοδρά πυρά» που έχουν στόχο και μη στρατιωτικές υποδομές.

Οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν επεσήμαναν ότι έκαναν χρήση του «πυροβολικού», ρουκετών, επιθετικών drones και αεροσκαφών, ενώ ανακοίνωσαν ότι κατέλαβαν 60 θέσεις των Αρμένιων.

Το Γερεβάν κατήγγειλε «μια ευρεία επίθεση» με στόχο «την εθνοκάθαρση» και διαβεβαίωσε ότι δεν διαθέτει στρατεύματα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι αυτονομιστές είναι μόνοι του ενάντια στα αζέρικα στρατεύματα.

Η Αρμενία αναμένει ότι η Ρωσία, εγγυήτρια δύναμη της εκεχειρίας του 2020 που διαθέτει ειρηνευτικές δυνάμεις στην περιοχή, θα δράσει για να «σταματήσει την αζέρικη επίθεση».

Ο πόλεμος του 2020 κατέληξε με την ήττα της Αρμενίας, η οποία αναγκάστηκε να παραδώσει στο Αζερμπαϊτζάν εδάφη μέσα και γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Η ένταση οξύνεται γύρω από τον θύλακα εδώ και μήνες. Μπακού και Γερεβάν έχουν αντιπαρατεθεί στρατιωτικά δύο φορές για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, μία φορά από το 1988 ως το 1994 και μία δεύτερη το φθινόπωρο του 2020 επί έξι εβδομάδες.

Ο Αρμένιος πρωθυπουργός Νικόλ Πασινιάν κατηγορεί τους Αζέρους ότι θέλουν «να σύρουν την Αρμενία στις εχθροπραξίες». Η αντιπολίτευση στην Αρμενία τον κατηγορεί για την ήττα του 2020 και ο ίδιος χθες κατήγγειλε τις εκκλήσεις «για πραξικόπημα» στη χώρα του. Εξάλλου το βράδυ ξέσπασαν στο Γερεβάν συγκρούσεις μεταξύ της αστυνομίας και διαδηλωτών που τον κατηγορούσαν ως «προδότη» και ζητούσαν την παραίτησή του.

Η Ρωσία εξέφρασε την «ανησυχία» της για τη «βίαιη κλιμάκωση» της κατάστασης και ανακοίνωσε ότι προσπαθεί να επαναφέρει την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν «στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».

Η Τουρκία από την άλλη, που χαρακτήρισε «νόμιμες» τις ανησυχίες που οδήγησαν το Αζερμπαϊτζάν να αναλάβει στρατιωτική δράση, επίσης ζήτησε «να συνεχιστεί η διαδικασία των διαπραγματεύσεων» μεταξύ των δύο χωρών.