Η Ρωσία έχει εντείνει την επίθεσή της με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τρομοκρατώντας σχεδόν καθημερινά τις ουκρανικές πόλεις. Τους τελευταίους έξι μήνες, οι επιθέσεις με drones αυξήθηκαν από περίπου 400 τον Μάιο σε περισσότερες από 2.400 τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε το CNN από τις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας. Μέχρι στιγμής, τον Δεκέμβριο έχουν σημειωθεί τουλάχιστον 1.700 επιθέσεις.
Και ενώ η Ρωσία κλιμακώνει τις επιθέσεις της εναντίον της Ουκρανίας, δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν ότι έχει προχωρήσει στην επέκταση ενός μυστικού εργοστασίου που τροφοδοτεί τη Μόσχα με drones.
Το εργοστάσιο στην Ειδική Οικονομική Ζώνη Alabuga, στην περιοχή του νότιου Ταταρστάν της Ρωσίας, έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγή ιρανικών drones, χρησιμοποιώντας μια σειρά κινεζικών εξαρτημάτων και στρατολογώντας ένα χαμηλής ειδίκευσης εργατικό δυναμικό Ρώσων εφήβων και Αφρικανών, μεταδίδει το CNN.
Σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το αμερικάνικο δίκτυο, το εργοστάσιο τώρα παράγει επίσης χιλιάδες drones ως «δόλωμα», σχεδιασμένα να εξαντλούν την ουκρανική άμυνα. Οι δορυφορικές εικόνες που αναλύθηκαν από το CNN και τους ειδικούς δείχνουν ότι δύο επιπλέον κτίρια έχουν κατασκευαστεί στην τοποθεσία ενώ παράλληλα αυξήθηκαν τα μέτρα ασφαλείας.
Τα ευρήματα αποκαλύπτουν στοιχεία για την αναπτυσσόμενη αμυντική βιομηχανία της Ρωσίας, η οποία, σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση του υπουργού Άμυνας της Γερμανίας, ξεπερνά την Ευρωπαϊκή Ένωση στην παραγωγή όπλων και πυρομαχικών κατά τέσσερις φορές. Αυτό έχει φέρει την Ουκρανία σε επισφαλή θέση, σε μια στιγμή που έχει περισσότερη ανάγκη στρατιωτικούς εξοπλισμούς ενόψει της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον λευκό Οίκο που καθιστά αμφίβολη τη συνέχιση της αμερικανικής βοήθειας.
Μετά την εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία άρχισε να εισάγει ιρανικά drones Shahed. Ωστόσο, στις αρχές του 2023, η Μόσχα και η Τεχεράνη είχαν υπογράψει συμφωνία 1,75 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή drones στη Ρωσία, σύμφωνα με έγγραφα που ερεύνησε το CNN από την ουκρανική ομάδα πληροφοριών στον κυβερνοχώρο InformNapalm.
Russia's drone strikes on Ukraine have increased sixfold in four months. A secretive plant is fueling the onslaught -- significantly expanding and ramping up production with a workforce of Russian teens and African women. @clare_seb and team investigate: https://t.co/XigauE50YT pic.twitter.com/IxPtPHaA5l
— Eliza Mackintosh (@elizamackintosh) December 27, 2024
Η Ειδική Οικονομική Ζώνη Alabuga, η οποία βρίσκεται περίπου 600 μίλια ανατολικά της Μόσχας, ιδρύθηκε αρχικά το 2006 για να προσελκύσει δυτικές εταιρείες με γενναιόδωρες φορολογικές ελαφρύνσεις. Όμως, μετά την έναρξη του πολέμου, αρκετοί από τους ενοικιαστές της έφυγαν. Μέρος της τοποθεσίας έχει επεκταθεί σημαντικά από τότε που υπάχθηκε στη στρατιωτική παραγωγή, δείχνουν δορυφορικές εικόνες.
Το Alabuga είναι τώρα το κύριο εργοστάσιο για την παραγωγή του drone Shahed-136 – ή Geran-2, όπως το ονομάζει η Ρωσία – με συμφωνία για παραγωγή 6.000 κομματιών μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν. Το Alabuga φαίνεται να έχει ήδη ολοκληρώσει την παραγγελία. Το εργοστάσιο παρήγαγε 2.738 drones Shahed το 2023 και υπερδιπλασίασε αυτόν τον αριθμό τους πρώτους εννέα μήνες του 2024, παράγοντας 5.760 από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με πηγές των ουκρανικών αμυντικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Το Ινστιτούτο Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, το οποίο παρακολουθεί το Alabuga από το 2022, πιστεύει ότι τα 6.000 drones κατασκευάστηκαν περίπου ένα χρόνο νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα.
«Προχωρούν γρήγορα και το βλέπετε σε όλες τις βιομηχανίες στρατιωτικής παραγωγής της Ρωσίας», είπε στο CNN ο Ντέιβιντ Ολμπράιτ, πρώην επιθεωρητής όπλων του ΟΗΕ που ίδρυσε το ινστιτούτο. «Οι ίδιοι δεν φτιάχνουν υλικά υψηλής τεχνολογίας, εισάγουν ό,τι χρειάζονται για να το κάνουν αυτό, αλλά είναι σε θέση να ενισχύσουν την παραγωγή όπλων που είναι πιο εύκολο να κατασκευαστούν και τα drones υπάγονται σε αυτήν την κατηγορία».
Εκτός από τα Shaheds, φαίνεται ότι το Alabuga κατασκευάζει και drones χαμηλής τεχνολογίας, για «δόλωμα» από το καλοκαίρι, είπαν στο CNN πηγές από τις αμυντικές υπηρεσίες της Ουκρανίας.
Γνωστά ως "Gerbera", τα drones-δόλωμα είναι κατασκευασμένα από κόντρα πλακέ και αφρό και μιμούνται το χαρακτηριστικό τριγωνικό σχήμα του Shahed.
«Ο ρωσικός στρατός ανακάλυψε σχετικά γρήγορα ότι η ουκρανική αεράμυνα μπορεί να είναι αρκετά ικανή να καταρρίψει την πλειονότητα των Shaheds», είπε ο Samuel Bendett, σύμβουλος στο CNA, έναν μη κερδοσκοπικό ερευνητικό οργανισμό που εδρεύει στη Βιρτζίνια, προσθέτοντας ότι, «η Ρωσία χρειαζόταν ένα όπλο, που θα μπορούσε βασικά να ξεγελάσει την ουκρανική άμυνα».
Η Ρωσία στοχεύει να παράγει περίπου 10.000 drones Gerbera μέχρι το τέλος του 2024, σχεδόν διπλάσιο από τον αριθμό των Shaheds, σύμφωνα με πηγές των ουκρανικών αμυντικών υπηρεσιών πληροφοριών. Το κόστος είναι πιθανότατα ένας σημαντικός παράγοντας καθώς τα Gerbera είναι 10 φορές πιο φτηνά από τα Shahed, ανέφεραν οι πηγές.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η Ρωσία έχει αρχίσει να δοκιμάζει θερμοβαρικές κεφαλές, οι οποίες παράγουν πιο ισχυρά και καταστροφικά κύματα έκρηξης UAV. Στα τέλη Οκτωβρίου, το Ινστιτούτο Επιστημονικών Ερευνών του Κιέβου αποκάλυψε ότι είχαν εντοπίσει ίχνη θερμοβαρικών πυρομαχικών, γνωστών και ως βόμβες κενού, σε θραύσματα drones Shahed. «Αν χτυπήσει σε έναν περιορισμένο χώρο, δηλαδή σε εσωτερικούς χώρους, έχει πολύ μεγαλύτερη καταστροφική δύναμη», δήλωσε ο επικεφαλής ιατροδικαστής στο ινστιτούτο του Κιέβου, Oleksiy Stepaniuk.
Το εργοστάσιο drone επεκτείνεται
Οι δορυφορικές εικόνες που τραβήχτηκαν από την Alabuga τους τελευταίους εννέα μήνες δείχνουν ότι έχει επεκταθεί.
Τον Ιούνιο του 2023, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ δημοσίευσε μια δορυφορική εικόνα του συγκροτήματος και εντόπισε δύο κτίρια για την κατασκευή drone. Τα εσωτερικά έγγραφα που ελήφθησαν από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Διεθνούς Ασφάλειας επιβεβαίωσαν την τοποθεσία και αποκάλυψαν ότι το Alabuga ήταν η κύρια παραγωγική μονάδα για την κατασκευή και την προμήθεια drone Shahed στον ρωσικό στρατό.
Μεταξύ Μαρτίου και Σεπτεμβρίου, δύο νέα κτίρια εμφανίστηκαν δίπλα σε εκείνα που είχαν αρχικά εντοπιστεί από τις ΗΠΑ, αυξάνοντας το αποτύπωμα του εργοταξίου κατά 55%, σύμφωνα με ανάλυση δορυφορικών εικόνων του CNN.
Αν και δεν είναι σαφές για τι ακριβώς προορίζονται τα νέα κτίρια, βρίσκονται μέσα στον κλοιό ασφαλείας γύρω από τις δύο αρχικές κατασκευές, υποδηλώνοντας ότι αποτελούν μέρος της ίδιας επιχείρησης.
Μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, ξεκίνησε η κατασκευή υπερυψωμένων διαδρόμων που συνδέουν τα νέα και τα παλιά κτίρια, τα οποία ολοκληρώθηκαν τον Νοέμβριο, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες. Η κατασκευή ενός άλλου πεζόδρομου βρίσκεται σε εξέλιξη και φαίνεται ότι θα συνδέσει τα αρχικά κτίρια με κοντινούς κοιτώνες εργαζομένων, ένας από τους οποίους χτυπήθηκε σε επίθεση με ουκρανικό drone μεγάλης εμβέλειας τον Απρίλιο. Πάνω από δώδεκα άνθρωποι τραυματίστηκαν στην επίθεση, ανέφεραν ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
Παράλληλα, εντοπίστηκε πλέγμα πάνω και στα τέσσερα κτίρια, τα οποία οι αναλυτές εκτιμούν ότι είναι προστασία «αντι-drone» σχεδιασμένα να θωρακίζουν την εγκατάσταση, υποδηλώνοντας μια αυξανόμενη ανησυχία για την ασφάλεια.
Η αμυντική υπηρεσία της Ουκρανίας ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι μια αποθήκη του Alabuga που αποθήκευε εξαρτήματα drone Shahed αξίας 16 εκατομμυρίων δολαρίων καταστράφηκε σε μια «μυστηριώδη πυρκαγιά», σημειώνοντας ότι επρόκειτο για πλήγμα για το «στρατιωτικό βιομηχανικό συγκρότημα» της Ρωσίας.
Καθώς το Alabuga επικεντρώνεται στην αύξηση της παραγωγής, ένας άλλος εταίρος φαίνεται να παρεμβαίνει για να βοηθήσει στην αλυσίδα εφοδιασμού για την παράκαμψη των κυρώσεων: η Κίνα.
Μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Ιουνίου 2024, 34 κινεζικές εταιρείες «συνεργάστηκαν» με το Alabuga, υπογράφοντας συμβάσεις συνολικού ύψους περίπου 700 εκατομμυρίων γιουάν, ή άνω των 8 δισεκατομμυρίων ρουβλίων (96 εκατομμύρια δολάρια), ανέφεραν στο CNN πηγές της ουκρανικής αμυντικής υπηρεσίας. Οι πηγές ανέφεραν ότι αυτές οι εταιρείες προμήθευαν ανταλλακτικά και υλικά, εξοπλισμό παραγωγής για την κατασκευή UAV, ενώ μία παρείχε ακόμη και εξοπλισμό παρεμβολής για την προστασία του Alabuga από επιθέσεις drone.
Το Gerbera drone βασίζεται σε ένα κινεζικό πρωτότυπο από μια εταιρεία που ονομάζεται Skywalker Technology, η οποία προμηθεύει επίσης τα «κιτ» για την κατασκευή τους, σύμφωνα με τις πηγές. Ένα αρχικό συμβόλαιο για 2.000 κιτ υπογράφηκε τον Μάιο, με τη Skywalker να προσφέρει την προμήθεια άλλων 8.000 τον Ιούλιο, είπαν.
Το ότι κινεζικά ηλεκτρονικά έχουν βρεθεί σε ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη δεν είναι μυστικό, αλλά το Πεκίνο υποστηρίζει ότι ποτέ δεν παρείχε φονικά όπλα σε κανένα εμπλεκόμενο μέρος στον πόλεμο στην Ουκρανία. Σε απάντηση στο αίτημα του CNN για σχολιασμό σχετικά με τα drones, το γραφείο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών ανέφερε σε δήλωση ότι η Κίνα διατηρεί μια «αντικειμενική και αμερόληπτη στάση στο ζήτημα της Ουκρανίας», προσθέτοντας ότι η χώρα «ελέγχει αυστηρά τις εξαγωγές αγαθών διπλής χρήσης. για στρατιωτικές και πολιτικές χρήσεις».