Η ρωσική δικαιοσύνη εξετάζει σήμερα αίτημα διάλυσης του Κέντρου Υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της μη κυβερνητικής οργάνωσης Memorial, του πυλώνα της ρωσικής κοινωνίας των πολιτών και πρόσφατου στόχου της εκστρατείας φίμωσης των επικριτικών προς το Κρεμλίνο φωνών.
Η ακροαματική διαδικασία ξεκίνησε σήμερα στην Μόσχα έπειτα από τρεις προκαταρκτικές διαδικασίες τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο.
Η εισαγγελία θεωρεί ότι το Κέντρο είναι ένοχο για υπεράσπιση «του εξτρεμισμού και της τρομοκρατίας» με την δημοσίευση λίστας φυλακισμένων στην οποία περιλαμβάνονται μέλη θρησκευτικών και πολιτικών οργανώσεων απαγορευμένων στην Ρωσία.
Το Κέντρο Υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατηγορείται επίσης για παραβίαση των υποχρεώσεων που προέρχονται από το καθεστώς του ως «ξένου πράκτορα», χαρακτηρισμός που το Κρεμλίνο επιφυλάσσει για τις οργανώσεις που θεωρεί ότι ενεργούν κατά των ρωσικών συμφερόντων και δέχονται ξένη χρηματοδότηση.
Η απαγγελία κατηγοριών κατά της οργάνωσης με το ερώτημα της διάλυσής της εντάσσεται σε ένα κλίμα καταστολή κατά όσων θεωρούνται αντίπαλοι του Κρεμλίνου, είτε πρόκειται για μη κυβερνητικές οργανώσεις, για ανεξάρτητα μέσα ή για το κίνημα του φυλακισμένου αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι, η λειτουργία της οποίας απαγορεύθηκε τον Ιούνιο για «εξτρεμισμό».
Οι δημοσιογράφοι μπορούν να παρακολουθούν την διαδικασία μέσω τηλεδιάσκεψης σε αίθουσα του δικαστηρίου, έπειτα από την αρχική απαγόρευση με δικαιολογία τους υγειονομικούς περιορισμούς.
Η ακροαματική διαδικασία δεν είναι ανοικτή στο κοινό.
«Δεν είναι άσκηση! Το δικαστήριο μπορεί θαυμάσια να αποφασίσει να κλείσει το Memorial σήμερα κιόλας», προειδοποίησε το Κέντρο Υπεράσπισης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Telegram.
Από την αρχή της χρονιάς, η αντιπολίτευση στο Κρεμλίνο δέχεται τις επιθέσεις της ρωσικής δικαιοσύνης, ωθώντας στην εξορία πολλούς, ενώ άλλοι βρίσκονται στις φυλακές.
Η οργάνωση Memorial International, η κύρια οργάνωση που αποτελείται από διαφορετικές θυγατρικές, απειλείται επίσης με διάλυση σε άλλη δίκη, ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Η επόμενη ακροαματική διαδικασία έχει ορισθεί για τις 28 Δεκεμβρίου.
Από την ίδρυσή της το 1989 από αντιφρονούντες όπως ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης Αντρέι Ζαχάροφ, η οργάνωση Memorial έθεσε ως στόχο την καταγραφή των εγκλημάτων του σοβιετικού καθεστώτος, συγκεντρώνοντας χιλιάδες αρχεία, αντικείμενα και μαρτυρίες για τις εκθέσεις της.
Παράλληλα, από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης η οργάνωση μάχεται για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ρωσία. Εχει διακριθεί για την έρευνα των καταχρήσεων των ρωσικών και τσετσενικών δυνάμεων κατά την διάρκεια των πολέμων της Τσετσενίας στις δεκαετίες του 1990 και του 2000.
Η οργάνωση στράφηκε ειδικά κατά του τσετσένου ηγέτη Ραμζάν Καντίροφ και των ανδρών του που κατηγορούνται για εξωδικαστικές εκτελέσεις, βασανιστήρια, απαγωγές...
Το 2009, η εκπρόσωπος του Memorial στην Τσετσενία, η Νατάλια Εστεμίροβα, απήχθη και δολοφονήθηκε. Το έγκλημα παρέμεινε ατιμώρητο.
Πιο πρόσφατα, το φθινόπωρο του 2020, ένας από τους ιστορικούς του Memorial, ο Γιούρι Ντμίτριεφ, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 13 ετών σε υπόθεση «σεξουαλικής βίας». Επρόκειτο για στημένες κατηγορίες για να πληγούν οι έρευνές του για τις σταλινικές διώξεις.
Το Κέντρο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπερασπίζεται τα δικαιώματα των πολιτικών κρατουμένων, των μεταναστών και των σεξουαλικών μειονοτήτων.
«Η Memorial δεν είναι εχθρός του λαού, η Memorial είναι φίλος του λαού», είχε δηλώσει στα μέσα του Δεκεμβρίου ο διευθυντής της ανεξάρτητης εφημερίδας Novaïa Gazeta Ντμίτρι Μουράτοφ, παραλαμβάνοντας το Νόμπελ Ειρήνης.
