Θρίλερ για γερά νεύρα στη Μέση Ανατολή με συνεχείς ανατροπές στις εκτιμήσεις για το χρόνο και το εύρος της απάντησης της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν για την εξουδετέρωση του Ισμαήλ Χανίγια. Μία σημαντικής κλίμακας απευθείας επίθεση εντός των επόμενων ημερών αναμένει τώρα το Ισραήλ -χτύπημα που κατά ορισμένες αναφορές θα μπορούσε να έλθει ακόμη και εντός 24ώρου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες την ίδια στιγμή στέλνουν στην περιοχή (και) το πυρηνοκίνητο υποβρύχιο USS Georgia.
Πέραν του ψυχολογικού πολέμου στον οποίο επιδίδεται το ιρανικό θεοκρατικό καθεστώς μαζί με την Χεζμπολάχ -η αναμονή είναι «μέρος της τιμωρίας» του Ισραήλ δήλωνε προ ημερών ο Χασάν Νασράλα-, στο προσκήνιο έρχεται την ίδια στιγμή όλο και περισσότερο η εσωτερική διαίρεση στο Ιράν αναφορικά με τη μορφή και την έκταση των αντιποίνων, ήτοι αν θα πρέπει να διακινδυνεύσει το καθεστώς έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με τις ΗΠΑ απέναντί του, Κατ’ επέκταση θεωρείται πιθανό να μεταβληθούν και οι τρέχουσες εκτιμήσεις.
H κατάσταση παραμένει ρευστή, τη δεδομένη στιγμή πάντως η επικαιροποιημένη εκτίμηση της κοινότητας των υπηρεσιών πληροφοριών του Ισραήλ -την οποία και συμμερίζεται ο Λευκός Οίκος κατά δήλωση του Τζον Κίρμπι- είναι πως το Ιράν κινείται προς το είδος των «σκληρών αντιποίνων» που είχε αρχικά προαναγγείλει ο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ αμέσως μετά την εξόντωση Χανίγια στην καρδιά της Δαμασκού την 31η Ιουλίου. Μία «βαριά» απάντηση, την οποία διαφαινόταν ότι μπορεί και να είχε φρενάρει η φρενήρης αμερικανική διπλωματία ταυτόχρονα με την ενίσχυση της δύναμης πυρός των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και την επιτακτική επαναφορά στο «τραπέζι» μίας συμφωνίας εκεχειρίας στη Γάζα -που θα μπορούσε να δώσει στην Τεχεράνη και το αναγκαίο «άλλοθι» για να κάνει βήμα πίσω.
Πρόκειται για μία σημαντική στροφή από τις εκτιμήσεις ότι το Ιράν δεν είχε ακόμη αποφασίσει για το χρόνο και τη φύση της απάντησής του και ότι η διεθνής πίεση και οι εσωτερικές διενέξεις -ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν εμφανίζεται σε αντίθετη ρότα από τους Φρουρούς της Επανάστασης- θα μπορούσαν να ωθήσουν τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, προς την αναβολή, τη συγκράτηση ή την ελαχιστοποίηση των αντιποίνων κατά του Ισραήλ. Σε αυτό το πλαίσιο, το βλέμμα είχε στραφεί περισσότερο στο πώς θα κινούνταν η Χεζμπολάχ και αν θα «άνοιγε» με εκρηκτικό τρόπο πλέον το βόρειο μέτωπο οδηγώντας σε έναν πόλεμο Ισραήλ-Λιβάνου.
Οι πληροφορίες αμερικανικών και ισραηλινών ειδησεογραφικών μέσων, που επικαλούνται πηγές των υπηρεσιών πληροφοριών, επαναφέρουν το Ιράν στο «κάδρο» μίας άμεσης και απευθείας επίθεσης κατά του Ισραήλ -ακόμη και πριν τις συνομιλίες της Πέμπτης για την εκεχειρία-, και αυτή την εκτίμηση μετέφερε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του Λόιντ Όστιν. Πρώτα ήλθε το βράδυ της Κυριακής (ώρα Ελλάδας) η αμερικανική πύλη Axios να μεταφέρει τις νεότερες εκτιμήσεις, ακολούθησαν ισραηλινά και άλλα αμερικανικά μέσα, ενώ το Fox News χθες βράδυ μετέδιδε -και ο ισραηλινός Τύπος αναμετέδιδε- πληροφορίες από πηγές στη Μέση Ανατολή περί πιθανής επίθεσης ακόμη και εντός 24ώρου.
Το «μήνυμα» του πυρηνοκίνητου USS Georgia
Ενδεικτική της σοβαρότητας των στιγμών και του ορατού κινδύνου γενικευμένης ανάφλεξης είναι η ανακοίνωση που ήλθε αμέσως μετά την προχθεσινή επικοινωνία Γκάλαντ-Όστιν από τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, Πάτρικ Ράιντερ, ότι το αμερικανικό πυρηνοκίνητο υποβρύχιο USS Georgia έλαβε εντολή να κατευθυνθεί στη Μέση Ανατολή. Το Πεντάγωνο σπάνια ανακοινώνει τις κινήσεις του υποβρυχιακού στόλου του.
Με δεδομένο ότι τα υποβρύχια, και δη τα πυρηνοκίνητα που μπορούν να παραμένουν για πολύ μεγάλα διαστήματα στην αφάνεια, είναι πανίσχυρα όπλα που βασικό τους τακτικό πλεονέκτημα είναι η μυστικότητα των κινήσεών τους, η ανακοίνωση της αποστολής του USS Georgia αποσκοπεί ως φαίνεται σε προβολή ισχύος προς ενίσχυση της αποτροπής. Το USS Georgia μπορεί να εκτοξεύσει κατευθυνόμενους πυραύλους κρουζ και μεταφέρει άνδρες της ομάδας ανορθόδοξου πολέμου SEALs του Ναυτικού.
Εντολή έχει λάβει και η ομάδα κρούσης του αεροπλανοφόρου USS Abraham Lincoln να επιταχύνει τη μετάβασή της στην περιοχή. Το USS Abraham Lincoln, το οποίο βρισκόταν στη θάλασσα Σουλού κοντά στις Φιλιππίνες, αναμενόταν αρχικά να αντικαταστήσει στα τέλη του μήνα το USS Theodore Roosevelt, το οποίο βρίσκεται στον Κόλπο του Ομάν. Αλλά το αμερικανικό αεροπλανοφόρο αναμένεται τώρα να φτάσει στην περιοχή τα επόμενα εικοσιτετράωρα, επικαλύπτοντας με την παρουσία του το USS Theodore Roosevelt για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, διπλασιάζοντας την αμερικανική δύναμη πυρός σε αεροπλανοφόρα στην περιοχή.
«Προσπαθούμε να στείλουμε ένα μήνυμα; Απολύτως», δήλωσε ο υποστράτηγος Ράιντερ στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας: «Προσπαθούμε να αποκλιμακώσουμε τις εντάσεις». Από πλευράς Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο εκπρόσωπος Βεντάντ Πατέλ κατά τη χθεσινή ενημέρωση των δημοσιογράφων, δήλωσε: «Είμαστε αποφασισμένοι να βοηθήσουμε το Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του, και έχουμε θέσει ισχυρές στρατιωτικές δυνατότητες στην περιοχή για να κάνουμε ακριβώς αυτό, αλλά την ίδια στιγμή, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε διπλωματικά για να αποτρέψουμε οποιαδήποτε σημαντική κλιμάκωση αυτής της σύγκρουσης».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ενισχύουν την αεροναυτική παρουσία τους, επειδή σε περίπτωση κλιμάκωσης «θα θέλουν να είναι επί τόπου στο πεδίο για να βοηθήσουν το Ισραήλ να αμυνθεί, να αποτρέψουν ζημιές και στη συνέχεια να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ δεν θα απαντήσει» ανέφερε την ίδια στιγμή ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ Γιάακοβ Ανμιντρόρ, σύμφωνα με την Washington Post.
Σε «κόκκινο» συναγερμό το Ισραήλ
Αναμένοντας μία συνδυαστική επίθεση από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ, είτε ταυτόχρονα, είτε διαδοχικά, το Ισραήλ βρίσκεται πλέον στο ύψιστο επίπεδο ετοιμότητας και μαζί με τις ΗΠΑ παρακολουθεί την κατάσταση «λεπτό προς λεπτό» κατά δήλωση του εκπροσώπου των Ισραηλινών Δυνάμεων Άμυνας (IDF), υποναύαρχου Ντάνιελ Χαγκάρι. Ο ίδιος ανέφερε ότι δεν υπάρχουν αλλαγές στις κατευθυντήριες οδηγίες της Διοίκησης Εσωτερικού Μετώπου για την ασφάλεια των πολιτών, και αν υπάρξουν, «θα ενημερώσουμε αμέσως», προσέθεσε. «Θα ενημερώσουμε [το κοινό] όσο το δυνατόν νωρίτερα [...] αλλά χωρίς να δώσουμε στους εχθρούς μας ένα πλεονέκτημα πληροφοριών ή επιχειρησιακό πλεονέκτημα», επισήμανε ο εκπρόσωπος των IDF.
Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει επικοινωνήσει στο Ιράν και τη Χεζμπολάχ ότι η στοχοποίηση αστικών κέντρων και πολιτικών υποδομών θα αποτελέσει κόκκινη γραμμή. Κατά τον Γιοέλ Γκουζάνσκι, πρώην αξιωματούχο του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, και νυν ανώτερο συνεργάτη στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας του Τελ Αβίβ, το Ισραήλ εξετάζει το ενδεχόμενο μιας προληπτικής επίθεσης κατά της Χεζμπολάχ, αλλά θεωρεί ότι μία τέτοια απόφαση θα εξαρτηθεί και από την έγκριση των ΗΠΑ, οι οποίες έχουν εγκαθιδρύσει μια «ισχυρή αμερικανική παρουσία στην περιοχή, σε συνδυασμό με μια τεράστια αμερικανική πίεση, που δεν έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια, στο Ιράν για αποκλιμάκωση».
Οι ηγέτες Γαλλίας, Γερμανίας και Βρετανίας κάλεσαν από κοινού την Τεχεράνη να αποφύγει κάθε κίνηση που μπορεί να κλιμακώσει περαιτέρω τις περιφερειακές εντάσεις, επαναλαμβάνοντας επίσης πόσο επιτακτική είναι η εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας. Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, είχε απευθείας τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ιρανό πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν, ζητώντας του κάνει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να αποτρέψει περαιτέρω κλιμάκωση.
Καλός οιωνός για όσα μπορεί να επακολουθήσουν πάντως δεν είναι ούτε ότι στην Τεχεράνη παραιτήθηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ μόλις 11 ημέρες αφότου ανέλαβε καθήκοντα, δεδομένου ότι αποτελούσε πρόσωπο-κλειδί για τη νέα γραμμή που εμφανίζεται να θέλει να χαράξει στην εξωτερική πολιτική ο Πεζεσκιάν, ούτε και ότι η Χεζμπολάχ φροντίζει να απομακρύνει την ηγεσία της από την έδρα της στη Βηρυτό κατά τα όσα μετέδωσαν λιβανέζικα μέσα ενημέρωσης. Και σαφώς ούτε το γεγονός ότι ο νέος ηγέτης της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ, ενορχηστρωτής της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου, παίζει παιχνίδια τακτικής από τα τούνελ της Γάζας που εν τέλει μάλλον θα καταδικάσουν και την ύστατη προσπάθεια ΗΠΑ, Αιγύπτου και Κατάρ για εκεχειρία στη συνάντηση της 15ης Αυγούστου, στην οποία θα παρίσταται ισραηλινή αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον αρχηγό της Μοσάντ Νταβίντ Μπαρνέα.
Κεντρική φωτογραφία: Το ισραηλινό σύστημα αεράμυνας Σιδερένιος Θόλος τη στιγμή που αναχαιτίζει ρουκέτα που εκτοξεύτηκε από τη Γάζα στην πόλη Ασκελόν, 14 Οκτωβρίου 2023 (AP Photo/Tsafrir Abayov)
