Η κυβέρνηση της Τουρκίας εξετάζει το ενδεχόμενο συμπληρωματικού προϋπολογισμού μέσα στον επόμενο μήνα προκειμένου να καλύψει πιθανές πληρωμές το καλοκαίρι, μαζί με το αυξανόμενο κόστος της διολίσθησης της λίρας και του ανεξέλεγκτου πληθωρισμού. «Η δημιουργία ενός επιπλέον προϋπολογισμού φαίνεται αναπόφευκτη», δήλωσε ανώνυμος Τούρκος αξιωματούχος.
Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν 2,5% επί του ΑΕΠ στα τέλη Απριλίου, αλλά η αυξανόμενη επιβάρυνση του κόστους δείχνει ότι θα πάει στο τέλος του έτους στο 5%.
Δύο πηγές δήλωσαν στο Reuters ότι διεξάγονται εργασίες για τον επιπλέον προϋπολογισμό, αλλά δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση για το εάν θα χρειαστεί.
Όλα αυτά την ώρα που ο ετήσιος πληθωρισμός τρέχει με 73% και έχει εκτοξεύσει τις τιμές των τροφίμων και του φυσικού αερίου στα ύψη.
Η δημοσιονομική επιβάρυνση έχει αυξηθεί λόγω του αυξανόμενου ενεργειακού κόστους, των αυξήσεων των μισθών και των συντάξεων του δημόσιου τομέα, της πτώσης της λίρας και του σχετικού αυξανόμενου κόστους ενός συστήματος προστασίας των καταθέσεων (KKM) που ξεκίνησε στα τέλη του 2021 για να μετριάσει τις επιπτώσεις μιας νομισματικής κρίσης.
«Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου ειδικότερα είχε αντίκτυπο (έτσι) φαίνεται αδύνατο να παραμείνει εντός του προϋπολογισμού φέτος», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος, που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος.
«Η δημιουργία ενός επιπλέον προϋπολογισμού φαίνεται αναπόφευκτη», πρόσθεσε.
Πάντως, πηγή του υπουργείου Οικονομικών είπε ότι ένας συμπληρωματικός προϋπολογισμός δεν ήταν επί του παρόντος στην ημερήσια διάταξη.
Η κεντρική τράπεζα μείωσε τα επιτόκια πέρυσι, στέλνοντας τη λίρα σε χαμηλά ρεκόρ και τροφοδοτώντας τον πληθωρισμό. Το νόμισμα έχει υποχωρήσει 23% φέτος αφού έχασε 44% πέρυσι.
Για να ελαφρύνει το βάρος των Τούρκων, η Άγκυρα εισήγαγε επιδοτήσεις καυσίμων, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου αξίας 200 δισεκατομμυρίων λιρών (11,6 δισεκατομμύρια δολάρια) το 2021.
Τότε, αναμενόταν να κοστίσουν 300 δισ. λίρες φέτος, αλλά το ενεργειακό κόστος έχει αυξηθεί πολύ περισσότερο από το αναμενόμενο.
Ο ανώνυμος αξιωματούχος είπε ότι έχουν πραγματοποιηθεί μερικές συνεδριάσεις, αλλά το μέγεθος ενός συμπληρωματικού προϋπολογισμού ήταν ασαφές.
«Ξεκίνησαν οι εργασίες για την έκδοση πρόσθετου προϋπολογισμού σε αυτήν τη νομοθετική περίοδο...(και) δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση», δήλωσε άλλη πηγή.
Τρομάζει το δημοσιονομικό έλλειμμα
Τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα ήταν 2,5% επί του ΑΕΠ στα τέλη Απριλίου, αλλά η αυξανόμενη επιβάρυνση του κόστους δείχνει ότι θα διευρυνθεί στο τέλος του έτους στο 5%, γεγονός που θα φέρει την Τουρκία πιο κοντά στο επίπεδο άλλων αναπτυσσόμενων αγορών.
Ο λόγος του δημοσιονομικού ελλείμματος προς το ΑΕΠ παρέμεινε χαμηλός γύρω στο 1% από το 2013 έως το 2016, ενισχύοντας τις τουρκικές επενδύσεις. Στη συνέχεια αυξήθηκε στο 1,5% το 2017 και έφτασε στο 3,5% έως το 2020.
Το σύστημα προστασίας των καταθέσεων KKM είχε αξία 904 δισ. λιρών (52,5 δισ. δολάρια) την περασμένη εβδομάδα, σε σύγκριση με 6,6 τρις λίρες στο σύνολο των καταθέσεων.
Την ώρα που η κεντρική τράπεζα υποστηρίζει μέρος του προγράμματος, το Υπουργείο Οικονομικών είπε ότι οι πληρωμές του στους καταθέτες ήταν 21,1 δισ.λίρες στις 3 Ιουνίου.
Με βάση την αναλογία 17/1 λίρα/δολάριο, οι υπολογισμοί των τραπεζιτών δείχνουν ότι η δημοσιονομική επιβάρυνση του προγράμματος θα είναι 8 δισ. λίρες τον Ιούνιο και 5 δισ. λίρες τον Ιούλιο, με το μεγαλύτερο μέρος του κόστους να μεταφέρεται στην κεντρική τράπεζα από τον Αύγουστο.