Του Νίκου Μελέτη
Την συμβατότητα και αλληλοσυμπλήρωση των κεντρικών πολιτικών των ΗΠΑ σε ότι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο ,την Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Βόρεια Αφρική, με τις βασικές πολιτικές και διπλωματικές επιλογές της Αθήνας, θα επιχειρήσει να αναδείξει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο κρίσιμο αποψινό ραντεβού του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Σε μια συγκυρία που δεν επιτρέπει πολλές πολυτέλειες και φλυαρίες , λόγω της δραματικής τροπής που πήρε η κρίση στις αμερικανοιρανικές σχέσεις αλλά και το γενικό κλίμα αποσταθεροποίησης στην περιοχή ,συγκυρία όμως που αναδεικνύει την ανάγκη εξασφάλισης συνεπών και αξιόπιστων συμμάχων για τις ΗΠΑ.
Και αυτό είναι ίσως το πιο καλό «διαβατήριο» για τον Έλληνα πρωθυπουργό στην δύσκολη ,όπως είναι πάντοτε για τους ξένους ηγέτες ,συνάντηση με τον ιδιόρρυθμο και απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο.
Το μυαλό του κ. Τραμπ προφανώς αυτές τις ώρες είναι εστιασμένο στο επόμενο ..tweet για το Ιράν η στους εσωτερικούς πολιτικούς αντιπάλους του, όμως η παρουσία του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Λευκό Οίκο του πρωθυπουργού μιας χώρας στην «διακεκαυμένη ζώνη» ,αλλά χώρας μέλους της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ ,πυλώνα σταθερότητας και συνεπούς συμμάχου, προσφέρει την δυνατότητα και στην αμερικανική πλευρά να αναζητήσει ευκαιρίες για κοινές δράσεις και στρατηγικές ,αλλά και για την αποστολή μηνυμάτων στην περιοχή.
Η ατζέντα του Έλληνα πρωθυπουργού ίσως θα ήταν αρκετά διαφορετική εάν δεν είχε προκύψει η υπογραφή των δυο Μνημονίων Ερντογάν -Αλ Σαράζ που απειλούν άμεσα και ευθέως κρίσιμα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα ,αλλά και την ίδια την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου ,της Μέσης Ανατολής και της βόρειας Αφρικής.
Όμως η προβολή του αποσταθεροποιητικού ρόλου των κινήσεων αυτών του κ. Ερντογάν ,μπαίνει εκ των πραγμάτων στην κορυφή της ατζέντας υπό το πρίσμα φυσικά των επιπτώσεων που έχουν όχι μόνο για την Ελλάδα. Αλλα ότι τελικά πλήττουν και τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.
Οι μέχρι τώρα δημόσιες θέσεις και τοποθετήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης είναι αλλά με την εμπειρία των τελευταίων τριών τουλάχιστον ετών ,εάν δεν πεισθεί ο ίδιος ο Ντ. Τραμπ ,καμία δήλωση του Στειτ Ντιπάρτμεντ , του Πενταγώνου ή Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, δεν έχει πρακτική αξία. Και από την άποψη αυτή η συνάντηση και ο τρόπος με τον οποίο η Ελληνική αντιπροσωπεία θα εκθέσει την κατάσταση στον κ. Τραμπ έχει εξαιρετική σημασία.
Η εξασφάλιση της αμερικανικής στήριξης σε ανώτατο επίπεδο στην ελληνική προσπάθεια για την ακύρωση κινήσεων επιβολής τετελεσμένων στην Ανατολική Μεσόγειο που εκ των πραγμάτων θα οδηγούσαν σε ανεξέλεγκτη ένταση και πιθανόν σε θερμό επεισόδιο ,θα ήταν σημαντική.
Χωρίς βεβαίως να σημαίνει ότι η αμερικανική υποστήριξη από μόνη της αρκεί για να αποτρέψει τον κ.Ερντογάν από την προσπάθεια του να εκμεταλλευθεί την συγκυρία της ύπαρξης της κυβέρνησης Αλ Σαράζ προκειμένου να κάνει την κίνηση που θεωρεί ότι ανατρέπει τα δεδομένα στην περιοχή υπέρ της Τουρκίας.
Η βάση της Σούδας και οι πρόσθετες διευκολύνσεις που προσφέρθηκαν στις ΗΠΑ αποτελούν μια «νησίδα ασφάλειας» για τις αμερικανικές δυνάμεις στην περιοχή και εύκολο καταφύγιο σε περίπτωση επικίνδυνης εκτροπής στην Μέση Ανατολή.
Η ,από την επίσκεψη Τσίπρα στον Λευκό Οίκο ,δέσμευση για την αναβάθμιση των F-16 ,προχωρά πλέον κανονικά, ενώ θα μπει στο τραπέζι η προοπτική συμμετοχής της Ελλάδας μελλοντικά στο πρόγραμμα των F-35.Και αυτά φυσικά σημαίνουν business για τον κ. Τραμπ και συμβολή στην υλοποίηση του συνθήματος του: “Make America Great Again”.
Στον ενεργειακό τομέα η Ελλάδα αναδεικνύεται σε κρίσιμο παίκτη για τον αμερικανικό σχεδιασμό διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας για την Ευρώπη ,καθώς με τον αγωγό East Med δίνει διέξοδο στο φυσικό αέριο της Λεκάνης της Λεβαντίνης προς την Ευρώπη ενώ με την Αλεξανδρούπολη θα προσφέρει πρόσβαση των αμερικανικών εταιριών εξαγωγής σχιστολιθικού φυσικού αερίου προς τα Βαλκάνια.
Η συμβολή της Ελλάδας στην προσφορά «διεξόδου» του Ισραήλ προς την Μεσόγειο και την Ευρώπη και η σύμπραξη στην δημιουργία πλαισίου ασφάλειας στην περιοχή μέσω των τριμερών συνεργασιών αλλάκαι του East Med Gas Forum που συνδέει χώρες όπως η Αίγυπτος ,η Ιορδανία , η Παλαιστινιακή Αρχή, το Ισραήλ ,η Ελλάδα ,η Ιταλία και η Κύπρος είναι κινήσεις που έχουν πλέον και την αμερικανική στήριξη μέσω και της επίσημης πλέον νομοθέτησης του East Med Act γνωστού και ως νόμου Μενέντεζ.
Όμως υπάρχει και το κεφάλαιο της οικονομίας, όπου ο κ. Μητσοτάκης θεωρεί ότι αποτελεί σημαντικό «εφόδιο» του. Η επιστροφή της Ελλάδας στην κανονικότητα , οι επιδόσεις των ελληνικών ομολόγων η αποκατάσταση φιλοεπενδυτικού κλίματος και η δρομολόγηση των πρώτων αμερικανικών επενδύσεων είναι θέματα τα οποία είναι ίσως πιο εύπεπτα από τον Αμερικανό πρόεδρο.
Εξάλλου δεν είναι τυχαία η επιλογή της διοργάνωσης του μεγάλου γεύματος προς τιμήν του Έλληνα πρωθυπουργού από τον αντιπρόεδρο Μ.Πενς και τον υπουργό εξωτερικών Μ. Πομπέο παρουσία 300 προσωπικοτήτων από τον πολιτικό και επιχειρηματικό κόσμο των ΗΠΑ.
Αποχαιρετώντας τον Αμερικανό πρόεδρο Ν. Τραμπ αργά το βράδυ της Τρίτης ώρα Ελλάδας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τουλάχιστον θα γνωρίζει εάν η Ελλάδα μπορεί να υπολογίζει και πόσο μακριά μπορεί να φθάσει η αμερικανική στήριξη σε μια ενδεχόμενη κρίση με την Τουρκία ,αλλά και την διάθεση της Ουάσιγκτον να συμβάλει στην ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας .
Και χωρίς ψευδαισθήσεις πλέον αυτή η «γνώση» είναι ιδιαίτερα χρήσιμη ενόψει του επόμενου διμήνου που ενδέχεται να αποδειχθεί καθοριστικό για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
