Συσσωρευμένη ενέργεια δεκαετιών προκάλεσε τον καταστροφικό σεισμό
Τουρκία

Συσσωρευμένη ενέργεια δεκαετιών προκάλεσε τον καταστροφικό σεισμό

Απόρροια συσσωρευμένης ενέργειας σε μια από τις μεγαλύτερες σεισμογενείς - και πολιτικά ταραγμένες - περιοχές, η οποία χρειάστηκε δεκαετίες για να κορυφωθεί και να εκτονωθεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα είναι η αιτία του καταστροφικού σεισμού στην Τουρκία, αλλά και στη Συρία.

Όπως αναφέρουν οι Financial Times, η καταπόνηση που συσσωρευόταν επί δεκαετίες, καθώς οι αργά κινούμενες τεκτονικές πλάκες της Γης πιέζονταν η μία πάνω στην άλλη, εκτονώθηκε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, προκαλώντας βίαιες δονήσεις, καθώς οι βραχώδεις μάζες ξεπέρασαν ξαφνικά την τριβή και διέσπασαν η μία την άλλη.

Τέτοιες σεισμικές τάσεις συσσωρεύονται στην περιοχή της Τουρκίας επειδή η αραβική πλάκα σπρώχνει την πλάκα της Ανατολίας προς τα δυτικά με ρυθμό περίπου 2 εκατοστών ετησίως, σύμφωνα με τον καθηγητή Γεωεπιστημών στο Open University στη Βρετανία, Ντέιβιντ Ρότερι.

Διαβάστε σχετικά: Οι σεισμοί μετακίνησαν την πλάκα της Ανατολίας έως και 10 μέτρα

Μιλώντας στους FT και η επικεφαλής του Ινστιτούτου Μείωσης Κινδύνων και Καταστροφών του University College του Λονδίνου, Τζοάνα Φορ Γουόκερ, σημείωσε ότι «η Τουρκία έχει βιώσει τον φονικότερο σεισμό παγκοσμίως τέσσερις φορές τα τελευταία 50 χρόνια - το 2020, το 1999, το 1983 και το 1975».

Ο πρώτος σεισμός της Δευτέρας, με μέγεθος 7,8 Ρίχτερ, ο οποίος σημειώθηκε τα ξημερώματα, προήλθε από το νοτιοδυτικό άκρο του ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας κοντά στη συμβολή του με το σύστημα ρηγμάτων της Νεκράς Θάλασσας. Ο σεισμός ήταν ακόμη πιο καταστροφικός γιατί έγινε σε σχετικά μικρό βάθος 18 χιλιομέτρων.

Ο δεύτερος μεγάλος σεισμός, μεγέθους 7,5 Ρίχτερ, ακολούθησε εννέα ώρες αργότερα, περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της αρχικής δόνησης, σε βάθος μόλις 10 χιλιομέτρων. Υπήρξαν επίσης δεκάδες άλλοι μικρότεροι σεισμοί, ή μετασεισμοί.

«Τα δύο γεγονότα σχεδόν σίγουρα συνδέονται», δήλωσε ο επικεφαλής του τμήματος Επιστήμης της Γης στο Πανεπιστήμιο Durham, Μαρκ Άλεν, «Η απελευθέρωση της πίεσης σε μια ζώνη ρήγματος μπορεί να μεταφέρει την πίεση σε μια άλλη, όπου στη συνέχεια εξαφανίζεται με έναν άλλο σεισμό».

Εντυπωσιακή είναι η αναφορά του επιστημονικού συνεργάτη στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο Ρότζερ Μουσόν, ότι ένας παρόμοιος σεισμός του 1822 στην ίδια περιοχή «είχε επίσης πολλούς μετασεισμούς, που συνεχίστηκαν μέχρι τον Ιούνιο του επόμενου έτους».

Τέλος, ο καθηγητής στο University College του Λονδίνου, Ίλαν Κέλμαν τόνισε ότι σύμφωνα με την έρευνά του, η «διπλωματία των καταστροφών» δεν αρκεί για να φέρει την ειρήνη, καθώς και ότι  «η εμπειρία δείχνει ότι, δυστυχώς, η προηγούμενη έχθρα τείνει να υπερβαίνει το ζήτημα της σωτηρίας των ζωών και του τέλους του πολέμου μακροπρόθεσμα».

Τουλάχιστον 7.266 νεκροί από τους σεισμούς σε Τουρκία και Συρία

Ο υπουργός Υγείας της Τουρκίας Φαχρετίν Κοτζά ανακοίνωσε απόψε ότι εξαιτίας των σεισμών τουλάχιστον 5.434 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 31.777 τραυματίστηκαν.

Ο νεότερος απολογισμός των τουρκικών αρχών ανεβάζει σε 7.266 τον συνολικό αριθμό των θυμάτων σε Τουρκία και Συρία.

Υπό αντίξοες συνθήκες - λόγω των μετασεισμών και του ψύχους - τα σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη με τον χρόνο για να εντοπίσουν επιζώντες στα ερείπια των κτιρίων που κατέρρευσαν στη νοτιοανατολική Τουρκία και στη βορειοδυτική Συρία. Εκτιμάται ότι εκατοντάδες άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα χαλάσματα και η αγωνία για την τύχη τους κορυφώνεται όσο περνούν οι ώρες.

Ο αριθμός των θυμάτων αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά, καθώς «εκατοντάδες άνθρωποι παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια».

Η διεθνής βοήθεια άρχισε να καταφθάνει σήμερα στην Τουρκία, όπου έχει κηρυχτεί επταήμερο εθνικό πένθος. Οι πρώτες αποστολές διασωστών από το εξωτερικό έχουν ήδη αναπτυχθεί στις πληγείσες περιοχές και επιχειρούν μαζί με τους τούρκους συναδέλφους τους. Παράλληλα, τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης έχουν σταλεί για την ανακούφιση των σεισμόπληκτων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κινητοποιήσει 1.185 διασώστες με 79 ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους από συνολικά 19 χώρες-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε στον τούρκο ομόλογό του «κάθε δυνατή βοήθεια». 158 διασώστες είναι έτοιμοι να αναχωρήσουν για την Τουρκία, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.

Η Κίνα ανακοίνωσε νωρίτερα σήμερα πως στέλνει βοήθεια ύψους 5,8 εκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένων διασωστών, ιατρικού εξοπλισμού και ειδών πρώτης ανάγκης.

Η συριακή Ερυθρά Ημισέληνος απηύθυνε έκκληση στην ΕΕ να άρει τις κυρώσεις σε βάρος της Δαμασκού, προκειμένου να διευκολύνει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Συρία.

Η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης επιτρέπει στον πρόεδρο και το υπουργικό συμβούλιο να παρακάμπτουν το κοινοβούλιο κατά τη θέσπιση νέων νόμων και να περιορίζουν ή να αναστέλλουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όπως κρίνουν απαραίτητο.

Πρόκειται για μια κίνηση που έχει ειδικό βάρος, ενόψει των τουρκικών εκλογών, όπως επισήμανε χθες με άρθρο του στο Liberal ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Κώστας Λάβδας.

Διαβάστε σχετικά: Πώς θα εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν την καταστροφή;

"Αποφασίσαμε να κηρύξουμε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να διασφαλίσουμε ότι οι επιχειρήσεις θα διεξαχθούν γρήγορα", δήλωσε ο Ερντογάν.  Είπε ότι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα διαρκέσει τρεις μήνες - πράγμα που σημαίνει ότι θα λήξει λίγο πριν από τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες για τις 14 Μαΐου. Θα μπορούσε επίσης να παραταθεί.

Ο Ερντογάν είχε κηρύξει προηγουμένως κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε εθνικό επίπεδο τον Ιούλιο του 2016, στον απόηχο ενός αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος.

«Είμαστε αντιμέτωποι με μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές όχι μόνο της ιστορίας της Δημοκρατίας μας αλλά και της γεωγραφίας μας και του κόσμου», ανέφερε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στο Κέντρο Συντονισμού. 

Επίσης, δήλωσε ότι 53.317 διασώστες δουλεύουν αυτή τη στιγμή στη ζώνη του σεισμού και ότι έχουν διασωθεί μέχρι τώρα πάνω από 8.000 άνθρωποι που ήταν εγκλωβισμένοι.

«Μεχρι στιγμής 54.000 σκηνές, 102.000 κρεβάτια και άλλες προμήθειες έχουν σταλεί στην περιοχή», πρόσθεσε. 

Επίσης, ανέφερε ότι 70 χώρες έχουν προσφέρει βοήθεια και ότι θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία της τουριστικής Αττάλειας για να στεγαστούν οι σεισμόπληκτοι. 

Δραματικοί τόνοι 

Σε δραματικούς τόνους, στην ενημέρωση του νωρίτερα ο Τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι, ανακοίνωσε το νεότερο βαρύ απολογισμό των νεκρών, ενώ παραδέχθηκε ότι η βοήθεια και οι διασώστες δεν έχουν φτάσει σε όλες τις πληγείσες περιοχές λόγω των καιρικών συνθηκών. 

Για να διευκολυνθεί η κυκλοφορία των διασωστών ο αντιπρόεδρος ανακοίνωσε την απαγόρευση της κίνησης οχημάτων από και προς το Χατάι, το Καχραμάνμαρας και το Αντιγιαμάν. 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε εκφράσει νωρίτερα τις ανησυχίες του ότι δεν υπάρχει συνολική εικόνα. 

«Ανησυχούμε ιδιαίτερα για τις περιοχές όπου δεν έχουμε ακόμη πληροφορίες», δήλωσε ο Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus στη συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου του ΠΟΥ στη Γενεύη. «Η χαρτογράφηση των ζημιών είναι ένας τρόπος για να καταλάβουμε πού πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας», πρόσθεσε. 

Τα σωστικά συνεργεία έχουν επιδοθεί σε αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο  και το τσουχτερό κρύο για τον εντοπισμό και τη διάσωση επιζώντων από τους ισχυρούς σεισμούς που βρίσκονται καταπλακωμένοι κάτω από περισσότερα από 5.000 κτίρια. 

Νέος σεισμός μεγέθους 5,7 βαθμών έπληξε σήμερα την ανατολική Τουρκία, όπως ανακοίνωσε το Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο (EMSC). Το εστιακό βάθος του σεισμού ήταν 46 χιλιόμετρα, πρόσθεσε το EMSC.

Η κακοκαιρία στην Ανατολία περιπλέκει επίσης τα καθήκοντα των σωστικών συνεργείων και κάνει ακόμα πιο δύσκολες τις συνθήκες για τους άστεγους. 

Οι σεισμοί μετακίνησαν την πλάκα της Ανατολίας έως και 10 μέτρα

Η πλάκα της Ανατολίας μετατοπίστηκε έως και 10 μέτρα ανατολικά ως αποτέλεσμα των ισχυρών σεισμών που έπληξαν τη νότια Τουρκία, δήλωσε σήμερα ένας Ιταλός σεισμολόγος.

Μιλώντας στο ιταλικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA, ο Αλεσάντρο Αμάτο του Εθνικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας (INGV), είπε ότι οι σεισμοί ενεργοποίησαν ένα νέο τεκτονικό ρήγμα στα σύνορα μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, το οποίο προκάλεσε μετατόπιση του εδάφους μέχρι 10 μέτρα.

«Υπήρξε μια εγκάρσια μετατόπιση», τόνισε, προσθέτοντας ότι το έδαφος γλίστρησε οριζόντια κατά μήκος των δύο άκρων του τεκτονικού ρήγματος με προσανατολισμό προς τα αριστερά, προς την κατεύθυνση του Αιγαίου Πελάγους.

Ανθρωπιστική κρίση

Έως και 23 εκατομμύρια άνθρωποι, μεταξύ των οποίων 1,4 εκατομμύρια παιδιά, μπορεί να επηρεαστούν από τους σεισμούς που σκόρπισαν την καταστροφή και τον θάνατο σε Τουρκία και Συρία, όπως προειδοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. 

«Οι χάρτες επισκόπησης των συμβάντων δείχνουν ότι δυνητικά 23 εκατομμύρια άνθρωποι είναι εκτεθειμένοι, συμπεριλαμβανομένων περίπου πέντε εκατομμυρίων ευάλωτων πληθυσμών», δήλωσε η ανώτερη αξιωματικός έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ, Αντελχάιντ Μαρσάνγκ, στην εκτελεστική επιτροπή του οργανισμού υγείας του ΟΗΕ.

Ήδη ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι η ροή της κρίσιμης βοήθειας των Ηνωμένων Εθνών από την Τουρκία προς τη βορειοδυτική Συρία έχει διακοπεί προσωρινά λόγω ζημιών στους δρόμους και άλλων προβλημάτων υλικοτεχνικής υποδομής. 

Περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, οι 3. 5499 στην Τουρκία και πάνω από 1.602 στη Συρία, μετά τους ισχυρούς σεισμούς που έπληξαν τις δύο χώρες, ενώ εκφράζονται φόβοι ότι ο απολογισμός των θυμάτων θα είναι πολλαπλάσιος των αρχικών εκτιμήσεων.

H υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τα παιδιά δήλωσε σήμερα ότι ο σεισμός και οι μετασεισμοί που κατέστρεψαν χιλιάδες κτίρια στην Τουρκία και τη Συρία μπορεί να έχουν σκοτώσει χιλιάδες παιδιά.

"Οι σεισμοί που έπληξαν τη νότια Τουρκία και τη βόρεια Συρία νωρίς χθες το πρωί μπορεί να έχουν σκοτώσει χιλιάδες παιδιά", δήλωσε ο εκπρόσωπος της UNICEF Τζέιμς Έλντερ στους δημοσιογράφους σε ενημέρωση στη Γενεύη.

Πρόσθεσε ότι η οργάνωση δεν μπορεί να προσδιορίσει συγκεκριμένο αριθμό νεκρών παιδιών

Στη Συρία, ο επικεφαλής της υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας δήλωσε ότι ο χρόνος εξαντλείται για να σωθούν εκατοντάδες οικογένειες που εξακολουθούν να είναι παγιδευμένες κάτω από τα ερείπια κατεστραμμένων κτιρίων μετά τον καταστροφικό σεισμό.

Ο Ραΐντ αλ-Σάλεχ δήλωσε στο Reuters πως χρειάζεται επειγόντως βοήθεια από διεθνείς οργανώσεις για τις προσπάθειες της οργάνωσης, η οποία είναι γνωστή με την ονομασία Λευκά Κράνη στην ανταρτοκρατούμενη βορειοδυτική Συρία.

Μετασεισμική ακολουθία

Η μετασεισμική ακολουθία συνεχίζεται: Χθες καταγράφτηκαν 185 μετασεισμοί. Ακολούθησαν τον αρχικό σεισμό, 7,8 βαθμών, που σημειώθηκε μέσα στη νύχτα, στις 04:17 (τοπική ώρα· 03:17 ώρα Ελλάδας), και άλλον έναν εξαιρετικά ισχυρό, 7,5 βαθμών, χθες το μεσημέρι. Σήμερα το πρωί σημειώθηκε δόνηση 5,7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. 

Οι τοπικές αρχές ανακοίνωσαν πως άνοιξαν γυμναστήρια, κολέγια, ακόμη και τζαμιά, για να φιλοξενηθούν σεισμοπαθείς στους κοιτώνες τους. Όμως, λόγω του φόβου πως θα γίνουν και άλλοι ισχυροί σεισμοί, πολλοί κάτοικοι προτιμούν να περνούν τις νύχτες έξω, όπως στη Σανλιούρφα.

Ο χθεσινός σεισμός είναι ο πιο πολύνεκρος στην Τουρκία έπειτα από εκείνον της 17ης Αυγούστου 1999, ο οποίος είχε αφήσει πίσω τουλάχιστον 17.000 νεκρούς, ανάμεσά τους περίπου 1.000 στην Κωνσταντινούπολη.

Επταήμερο πένθος

Ο αρχηγός του τουρκικού κράτους κήρυξε επταήμερο εθνικό πένθος και έκανε γνωστό πως τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά αυτή την εβδομάδα.

«Έχει κηρυχθεί εθνικό πένθος για επτά ημέρες. Η σημαία μας θα υψωθεί μεσίστια μέχρι τη δύση του ηλίου την Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2023, σε όλα τα εθνικά και ξένα γραφεία εκπροσώπησής μας», έγραψε στο Twitter ο Ερντογάν.

Διαβάστε επίσης: Γιατί ο σεισμός στην Τουρκία και τη Συρία ήταν τόσο φονικός;

Συρία: «Η κρίση όλων των κρίσεων»

Δεκάδες κτίρια κατέρρευσαν στις πόλεις Χάμα, Χαλέπι, Ταρτούς και Λατάκεια της Συρίας. Τα Λευκά Κράνη, η αντικαθεστωτική ομάδα που είναι εξειδικευμένη στις διασώσεις, επιχειρεί ασταμάτητα.  

Πολίτες σκάβουν ακόμα και με γυμνά χέρια, αναζητώντας στα συντρίμμια τους αγαπημένους τους.

Μια χώρα ισοπεδωμένη, που αιμορραγεί επί έντεκα χρόνια από τον καταστροφικό εμφύλιο, δέχθηκε ακόμα ένα θανατηφόρο πλήγμα. Εκατόμβη νεκρών, ανάμεσά τους δεκάδες παιδιά και χιλιάδες αγνοούμενοι.

Η Αντελχαίντ Μαρστσάνγκ του ΠΟΥ, δήλωσε ότι η Τουρκία έχει ισχυρή ικανότητα να ανταποκριθεί στην κρίση, αλλά ότι οι κύριες ανεκπλήρωτες ανάγκες άμεσα και μεσοπρόθεσμα θα είναι στην άλλη πλευρά των συνόρων, στη Συρία, η οποία ήδη αντιμετωπίζει μια πολυετή ανθρωπιστική κρίση λόγω του εμφυλίου πολέμου και της επιδημίας χολέρας.

"Πρόκειται για μια κρίση στην κορυφή των πολλαπλών κρίσεων στην πληγείσα περιοχή, δήλωσε η ίδια κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του οργανισμού στη Γενεύη", ανέφερε.

"Σε όλη τη Συρία, οι ανάγκες είναι οι μεγαλύτερες μετά από σχεδόν 12 χρόνια παρατεταμένης, πολύπλοκης κρίσης, ενώ η ανθρωπιστική χρηματοδότηση συνεχίζει να μειώνεται".

Στα ερείπια σπιτιού στην Τζαντάιρις, μια πόλη στη Συρία που επλήγη σφοδρά από τον σεισμό της Δευτέρας, οι διασώστες εντόπισαν ένα ζωντανό νεογέννητο βρέφος το οποίο ήταν ακόμη ενωμένο με τον ομφάλιο λώρο με τη νεκρή μητέρα του.

Το μικρό κορίτσι είναι η μοναδική επιζήσασα μιας οικογένειας όλα τα μέλη της οποίας σκοτώθηκαν όταν κατέρρευσε η τετραώροφη πολυκατοικία στην οποία διέμεναν.

Στην πόλη αυτή, στα σύνορα με την Τουρκία, οι διασώστες ανέσυραν το πτώμα του πατέρα του βρέφους, του Αμπντάλα Μλεϊχάν, της μητέρας του Άαφρα, τριών αδελφών της, του αδελφού της και της θείας της.

“Αναζητούσαμε τον Αμπού Ρουντάινα (το επώνυμο του Αμπντάλα) και την οικογένειά του, αρχικά βρήκαμε την αδελφή του, στη συνέχεια τη σύζυγό του, στη συνέχεια τον Αμπού Ρουντάινα. Βρίσκονταν όλοι ο ένας κοντά στον άλλο”, εξήγησε ένας στενός φίλος της οικογένειας ο Χαλίλ Σαουάντι.

“Στη συνέχεια ακούσαμε έναν ήχο όταν σκάβαμε (…) τραβήξαμε τα χώματα και βρήκαμε αυτή τη μικρή, δόξα τω Θεώ”, πρόσθεσε.

Το βρέφος ήταν ακόμη ενωμένο με τον ομφάλιο λώρο με τη μητέρα του. “Τον κόψαμε και ο εξάδελφός μου μετέφερε το βρέφος στο νοσοκομείο”, συνέχισε ο Σαουάντι.

Σε βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φαίνεται ένας άνδρας να κρατά μέσα στα ερείπια ένα γυμνό βρέφος, καλυμμένο με σκόνη, με τον ομφάλιο λώρο να κρέμεται. Την ώρα που θερμοκρασία βρίσκεται κοντά στους μηδέν βαθμούς Κελσίου, ένας άλλος ρίχνει μια κουβέρτα για να καλύψει το νεογέννητο

Διαβάστε ακόμα:

Τουρκία: Drone καταγράφει τις βιβλικές εικόνες καταστροφής στο Χατάι


UNICEF: Οι σεισμοί σε Τουρκία - Συρία μπορεί να σκότωσαν χιλιάδες παιδιά

Πώς θα εκμεταλλευτεί ο Ερντογάν την καταστροφή;