Του Γιάννη Μαντζίκου
Σήμερα οι 313 βουλευτές θα κληθούν να επιλέξουν ανάμεσα σε δέκα υποψηφίους στον πρώτο γύρο για την διαδοχή της Τερέζα Μέι. Παρότι ο Μπόρις Τζόνσον δείχνει ανίκητος, η ιστορία δείχνει ότι δεν κερδίζει πάντα το «φαβορί».
Μετά την θητεία της Τερέζα Μέι στην πρωθυπουργία της Βρετανίας η οποία εξελίχθηκε σε «εφιάλτη» λόγω του Brexit, θα περίμενε κανείς οι μνηστήρες για την «ηλεκτρική καρέκλα» του αρχηγού των Συντηρητικών να είναι ελάχιστοι, παρόλα αυτά στην μάχη διαδοχής, οι υποψήφιοι είναι δέκα.
Σήμερα λοιπόν, οι 313 βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος θα ψηφίσουν, ενώ όσοι υποψήφιοι δεν συγκεντρώσουν 5% των ψήφων θα αποσύρονται. Οι επόμενοι γύροι της διαδικασίας θα πραγματοποιηθούν στις 18, 19 και 20 Ιουνίου, με τον υποψήφιο που θα λάβει τις λιγότερες ψήφους να αποσύρεται κάθε φορά. Οι τελευταίοι δύο υποψήφιοι θα διεκδικήσουν την επιστολική ψήφο των 160.000 μελών του κόμματος, με τον νικητή και επόμενο αρχηγό των Τόρις να ανακοινώνεται το αργότερο στο τέλος Ιουλίου.
Με τα σημερινά δεδομένα και παρά τις πολλές υποψηφιότητες, από την «κούρσα» φαίνεται να έχει ξεχωρίσει ο πρώην Δήμαρχος του Λονδίνου και πρώην Υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον. Ο υπέρμαχος του Brexit έχει μάλιστα την (αρχική) στήριξη των περισσότερων (78) βουλευτών. Η ιστορία πάντως των αναμετρήσεων για την ηγεσία των Συντηρητικών δεν είναι πάντα στο πλευρό του «φαβορί».
Το 1990, η πρωθυπουργός Μάργκαρετ Θάτσερ παρότι κέρδισε στον πρώτο γύρο τον βασικό αντίπαλο της Μάικλ Χέζελτάιν, βάση ενός εσωτερικού κανονισμού έπρεπε να πάει σε νέα ψηφοφορία πριν τη διεξαγωγή της οποίας παραιτήθηκε. Μετά την εξέλιξη αυτή, ο Χέζελταιν που θεωρούνταν ως ο επόμενος αρχηγός και πρωθυπουργός, είδε τον σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό Τζον Μέιτζορ να αναδεικνύεται νικητής της διαδικασίας. Το 2005, μετά την τρίτη διαδοχική ήττα των Συντηρητικών από τους Εργατικούς, ο τότε αρχηγός Μάικλ Χάουαρντ παραιτήθηκε. Πρώτος στις προτιμήσεις και τις εκτιμήσεις ήταν ο Ντέιβιντ Ντέιβις (διετέλεσε Υπουργός Brexit επί Μέι), όμως έχασε τελικά από τον μετέπειτα πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον. Στην αντίστοιχη διαδικασία μάλιστα που ξεκινούσε τον Ιούνιο του 2016, μετά την παραίτηση Κάμερον, ο Τζόνσον θεωρούνταν (και τότε) φαβορί. Η αναπάντεχη όμως υποψηφιότητα από το «δεξί» του χέρι, Μάικλ Γκόουβ αποτέλεσε «μαχαιριά στην καρδιά» για τον Τζόνσον ο οποίος αναγκάστηκε να αποσυρθεί από την ψηφοφορία.
Πολλοί εκτιμούν ότι αυτή την φορά, τα 160,000 μέλη του κόμματος που στην μεγάλη τους πλειοψηφία (63%) είναι άνω των 65 ετών, άνδρες συντηρητικών απόψεων, υπέρμαχοι του Brexit θα γείρουν την «πλάστιγγα» υπέρ του Τζόνσον. Αν αυτός φαίνεται περίεργος τρόπος να εκλέγεται ένας νέος αρχηγός και πρωθυπουργός, αξίζει να σημειωθεί ότι πριν το 1965, ο αρχηγός των Συντηρητικών εκλεγόταν μετά από ζυμώσεις των ισχυρών του κόμματος.
Όποιος και να είναι ο επόμενος αρχηγός, η κατάσταση θα κληρονομήσει είναι μια διχασμένη βουλή, μια διχασμένη χώρα, μια συμφωνία που δεν αλλάζει από πλευράς Βρυξελλών και τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ.