Θα ανακόψει τον Τραμπ η παραίτηση Μπάιντεν;
Shawn Thew/Pool via AP
Shawn Thew/Pool via AP

Θα ανακόψει τον Τραμπ η παραίτηση Μπάιντεν;

Προς όφελος του Δημοκρατικού Κόμματος και της χώρας ο Τζο Μπάιντεν κάνει ένα προσωπικά και πολιτικά οδυνηρό, αλλά επιτακτικό βήμα πίσω, παραδίδοντας τη σκυτάλη της προεδρικής κούρσας για την κάλπη της 5ης Νοεμβρίου στην αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις. Μία αδυσώπητη μάχη με το χρόνο έχουν μπροστά τους οι Δημοκρατικοί για να ανακόψουν μία δεύτερη προεδρία Τραμπ -εάν ανακόπτεται-, και η τεράστια πρόκληση τη στιγμή αυτή είναι να επιδείξουν τη μέγιστη δυνατή ενότητα καθ’ οδόν προς το Συνέδριο του Αυγούστου στο Σικάγο.

Ήταν μία παραίτηση μονόδρομος υπό το βάρος της καταστροφικής επίδοσης του Τζο Μπάιντεν στο πρόσφατο ντιμπέιτ με τον Ντόναλντ Τραμπ, της δημόσιας πλέον και ασφυκτικής εσωκομματικής πίεσης και της δημοσκοπικής εικόνας που, ιδίως μετά την απόπειρα δολοφονίας Τραμπ, όχι μόνο είχε κλείσει κάθε παράθυρο αισιοδοξίας για τους Δημοκρατικούς για μία νίκη στις 5 Νοεμβρίου, αλλά ήγειρε φόβους ότι θα κατέληγαν να «χάσουν» και τη Γερουσία -με ό,τι αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται για τις Ηνωμένες Πολιτείες με τον Λευκό Οίκο, τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία στα χέρια του τραμπικού «στρατοπέδου».

Πολιτικοί σχολιαστές στις Ηνωμένες Πολιτείες παρομοίαζαν τα τελευταία 24ωρα την εκστρατεία των Δημοκρατικών με αυτοκίνητο που τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς το γκρεμό. Αν ανοίξεις την πόρτα και πηδήξεις εν κινήσει κινδυνεύεις, όμως αν δεν τολμήσεις θα καταλήξεις σίγουρα στο γκρεμό. Εάν ή έξοδος Μπάιντεν ήλθε ήδη πολύ αργά για τους Δημοκρατικούς, θα διαφανεί στην κάλπη και από το πόσο συντεταγμένα και συγκροτημένα θα κινηθούν τις επόμενες εβδομάδες και ποια μηνύματα θα εκπέμψουν.

Υποκύπτοντας εν τέλει τις πιέσεις και αναγνωρίζοντας το κλίμα που είχε διαμορφωθεί στο κόμμα του παρότι πηγές από το περιβάλλον του ανέφεραν πως αισθάνθηκε «προδομένος» και εξακολουθούσε να θεωρεί πως είναι εκείνος που βρίσκεται στην καλύτερη θέση να αποτρέψει μία νίκη Τραμπ (μετρά πολλές ανατροπές στην πολιτική καριέρα του ο Μπάιντεν), ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε ένα βήμα που θα αφήσει ένα θετικό αποτύπωμα για τον ίδιο στην Ιστορία έστω και αν χάσουν οι Δημοκρατικοί, και πρωτίστως συμβαδίζει με το διακύβευμα που είχε ο ίδιος προσδώσει στην κάλπη. Αυτή είναι μία υπαρξιακή μάχη για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Δημοκρατία, και αυτή τη μάχη υπηρετεί παραιτούμενος του χρίσματος.

Σαφώς η εικόνα θα ήταν καλύτερη για τους Δημοκρατικούς αν η απόφαση είχε ληφθεί πολύ, πολύ νωρίτερα· τουλάχιστον όμως εάν υπάρχει έστω ένα καλό από εμφάνιση Μπάιντεν στο πλατό του CNN τον περασμένο μήνα, είναι πως οι Δημοκρατικοί και ο ίδιος ήλθαν αντιμέτωποι με την πραγματικότητα τον Ιούνιο, και όχι εβδομάδες πριν από την αναμέτρηση στην κάλπη όταν παραδοσιακά διεξάγονται οι τηλεμαχίες.

Ο Τζο Μπάιντεν ως ήταν αναμενόμενο στήριξε την αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις ως διάδοχό του για το δημοκρατικό χρίσμα, και αυτή είναι μία κίνηση προς διασφάλιση ενότητας και αποφυγής χαοτικών καταστάσεων. Με τη στήριξη Μπάιντεν, η Χάρις «κληρονομεί» αυτόματα και τους μεγάλους πόρους που έχει συγκεντρώσει η προεκλογική καμπάνια του, και το γεγονός αυτό από μόνο αναμένεται να λειτουργήσει αποτρεπτικά για υποψήφιους άλλους «μνηστήρες». Την εκστρατεία του καλείται τώρα να αναπροσαρμόσει και το επιτελείο Τραμπ, το οποίο ήδη έριχνε στην «πυρά» την Κάμαλα Χάρις, επιρρίπτοντάς της μεταξύ άλλων ψευδών την ευθύνη για το «χάος» στα σύνορα, μολονότι δεν είχε την απόλυτη σχετική αρμοδιότητα.

Η μετάβαση πρέπει να είναι άψογη για να υπάρχει ελπίδα και το Δημοκρατικό Κόμμα να αποφύγει πάση θυσία να εκπέμψει μία εικόνα εσωτερικού διχασμού, πολλώ δε μάλλον να προκύψουν βίαιες διαμαρτυρίες στο Συνέδριο. Το βάρος που πρέπει να σηκώσει η Κάμαλα Χάρις είναι τεράστιο, και ο Τζο Μπάιντεν κάλεσε στο χθεσινό του μήνυμα τους Δημοκρατικούς να στοιχηθούν πίσω της ως υποψήφια για το προεδρικό χρίσμα, το οποίο και θα επιδοθεί επίσημα στο Συνέδριο που θα διεξαχθεί από τις 19 έως τις 22 Αυγούστου στο Ιλινόι του Σικάγο.

Η Χάρις δημοφιλής δεν ήταν και δεν είναι, και επικριτές της υποστηρίζουν ότι είχε μία αδιάφορη έως ανεπιτυχή θητεία, όμως το τελευταίο διάστημα δωρητές είχαν στραφεί σε εκείνην και αυτή τη στιγμή είναι η πιο δυνατή υποψηφιότητα των Δημοκρατικών σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις -υπολειπόμενη πάντως του Τραμπ, περίπου στα ίδια ποσοστά με τον ίδιο τον Μπάιντεν. Είχε κρατήσει χαμηλό προφίλ το τελευταίο διάστημα, γεγονός που εκτιμάται ότι θα βοηθήσει στο εσωκομματικό τοπίο, αν και ένα ανοιχτό ερώτημα είναι εάν τυχόν ανακύψουν ζητήματα οργανωτικού και διοικητικού χαρακτήρα στο επιτελείο της όπως την περίοδο του 2020.

Είναι η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που πρόεδρος των ΗΠΑ αποσύρεται από την κούρσα, θυμίζοντας τον πρόεδρο Λίντον Τζόνσον που αποφάσισε να μην διεκδικήσει δεύτερη πλήρη θητεία το 1968 -αν και η απόφαση του Μπάιντεν έρχεται μήνες αργότερα στην προεκλογική εκστρατεία από την ανακοίνωση του Τζόνσον. Ο Τζο Μπάιντεν αναμένεται να απευθυνθεί με διάγγελμα στους Αμερικανούς τις προσεχείς ημέρες, και μέσω αυτού θα επιχειρήσει να διασφαλίσει τη συσπείρωση των δυνάμεων του κόμματός του γύρω από την Χάρις για την ενότητα του κόμματος. Ο ρόλος του Μπάιντεν δεν έχει τελειώσει.

Το γεγονός ότι η Χάρις φέρει τη στήριξη Μπάιντεν δεν σημαίνει αυτομάτως ότι θα λάβει το χρίσμα, ούτε ότι αυτό το σενάριο είναι το μοναδικό για το πώς θα εξελιχθούν τα γεγονότα -αν και οποιοδήποτε άλλο θα οδηγούσε πιθανότατα σε δύσκολες έως χαοτικές καταστάσεις. Αυτή τη στιγμή ο Μπάιντεν έχει τη στήριξη 3.894 από τους περίπου 4.000 αντιπροσώπους. Αν οι Δημοκρατικοί δεν καταφέρουν να συσπειρωθούν γύρω από την Χάρις, τότε το κόμμα θα μπορούσε να οδηγηθεί σε ένα ανοιχτό Συνέδριο (κάτι που δεν έχει συμβεί από το 1968), όπου αναμένεται να ξεσπάσει σκληρή διαμάχη μεταξύ των υποψηφίων και νικητής θα αναδειχθεί εκείνος που θα κερδίσει την πλειοψηφία των αντιπροσώπων. 

Προκειμένου να αποφευχθεί μια τέτοια οδυνηρή εξέλιξη, έχει έλθει στο προσκήνιο και το ενδεχόμενο ενός μίνι-προκριματικού στις αρχές Αυγούστου ώστε να «μετρηθούν» πρόσωπα και ποσοστά, με στόχο το Συνέδριο να εκπέμψει κλίμα ενότητας καθώς θα αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση για τις κάλπες του Νοεμβρίου.

Εξαιρετικό βάρος έχει το πρόσωπο θα επιλέξει η Κάμαλα Χάρις ως υποψήφιο αντιπρόεδρο. Για τo αξίωμα έχουν ακουστεί η κυβερνήτης του Μίσιγκαν Γκρέτσεν Γουίτμερ, ο κυβερνήτης της Πενσιλβάνια Τζος Σαπίρο -αμφότερες κρίσιμες πολιτείες- καθώς και ο γερουσιαστής της Αριζόνα Μαρκ Κέλι, όμως αυτή τη στιγμή πρόκειται μόνο για υποθέσεις.

Αν όχι η Χάρις, ποιος;

Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ, έχει παρουσιαστεί ως η δεύτερη πιο πιθανή υποψηφιότητα για τη διαδοχή Μπάιντεν. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής μεταξύ των Δημοκρατικών και επικοινωνιακά χαρισματικός. Ως αβαντάζ θεωρείται το γεγονός ότι κινείται στο ίδιο πλαίσιο θέσεων με εκείνο του προέδρου και είναι ένας από τους θερμότερους υποστηρικτές του. Οι επικριτές του τού καταλογίσουν την κακή διαχείριση των mega-πυρκαγιών και της κλιματικής κρίσης. 

Ο κυβερνήτης του Ιλινόι, Τζέι Ρόμπερτ Πρίτσκερ, είναι μάλλον το outsider. Πρόκειται για έναν επιχειρηματία που κέρδισε την πολιτεία του Ιλινόι για τους Δημοκρατικούς το 2019, και οι θέσεις του είναι ιδιαίτερα προοδευτικές -τοποθετείται στην «αριστερή» πτέρυγα του κόμματος κάτι που θεωρητικά αποξενώνει τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους. Εκτός αυτού, δεν είναι ιδιαίτερα αναγνωρίσιμος.

Η κυβερνήτης του Μίσιγκαν, Γκρέτσεν Γουίτμερ, εξασφάλισε το 2019 την πολιτεία του Οχάιο (που κρίνει τις προεδρικές εκλογές εδώ και δεκαετίες). Έχει πλούσια πολιτική εμπειρία ενώ έχει υπηρετήσει ως κατήγορος στο πολιτειακό δικαστικό σώμα. Επιπλέον, έχει δείξει ότι είναι σε θέση να συνεργαστεί τόσο με Δημοκρατικούς, όσο και με Ρεπουμπλικανούς. Πολιτικά πρόσκειται στην προοδευτική πτέρυγα της παράταξης. Μια ομάδα ακροδεξιών ακτιβιστών είχε συνωμοτήσει για την απαγωγή της, λόγω των περιοριστικών μέτρων που είχε επιβάλει την εποχή έξαρσης του Covid.

Άλλα ονόματα που έχουν ακουστεί και μετρηθεί από τις εταιρίες δημοσκοπήσεων ως πιθανοί αντικαταστάτες του Μπάιντεν είναι ο υπουργός Μεταφορών Πιτ Μπούτιτζιγκ, ο γερουσιαστής του Νιου Τζέρζι Κόρι Μπούκερ, ο κυβερνήτης της Πενσιλβάνια Τζος Σαπίρο, ο κυβερνήτης του Κεντάκι Άντι Μπεσίαρ, αλλά και η πρώην Πρώτη Κυρία Μισέλ Ομπάμα -που παγίως μπαίνει στη λίστα των υποψηφίων παρά το γεγονός ότι έχει ξεκαθαρίσει εδώ και χρόνια ότι δεν ενδιαφέρεται για το αξίωμα.