Στους τρεις μήνες που η Μέση Ανατολή περιδινίζεται γύρω από τον κίνδυνο γενικευμένης ανάφλεξης, το ρίσκο που έχει λάβει η Χεζμπολάχ επιτιθέμενη κατά του Ισραήλ από τον νότιο Λίβανο είναι υπολογισμένο. Ωστόσο, η εξουδετέρωση του υπαρχηγού της Χαμάς Σάλεχ αλ Αρούρι στα νότια προάστια της Βηρυτού, ακριβώς εκεί όπου εδρεύει το οικοδόμημά της, ήλθε να ανακατέψει την τράπουλα. Και μένει τώρα να διαφανεί εάν θα αποτελέσει σημείο καμπής για να ανοίξει το βόρειο μέτωπο, τη στιγμή που το Ισραήλ αποσύρει για πρώτη φορά ορισμένες στρατιωτικές δυνάμεις από το πεδίο της Γάζας.
Σε καμία άλλη στιγμή αφότου η τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου άνοιξε τον Ασκό του Αιόλου δεν ήταν τόσο έντονος ο κίνδυνος περιφερειακής ανάφλεξης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μία γενικευμένη κλιμάκωση αποτελεί πρόθεση τόσο του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, όσο και της ιρανικής ηγεσίας που, παρά τους «βρυχηθμούς», είναι σαφές πως δεν θέλει να «θυσιάσει» τον ισχυρότερο κρίκο στην αλυσίδα επιρροής της στη Μέση Ανατολή.
Από την άλλη, το «ωστικό κύμα» της δολοφονίας του Σάλεχ αλ Αρούρι είναι τόσο ισχυρό που αναπόφευκτα μπορεί να «υποχρεώσει» τη Χεζμπολάχ να αντιδράσει για λόγους κύρους και αποτροπής. Το ερώτημα είναι σε ποια κλίμακα.
Μπορεί η επιδρομή να μην στόχευσε την ίδια την σιιτική οργάνωση του Λιβάνου, όμως η δολοφονία ενός εκ των πλέον προβεβλημένων ηγετών της Χαμάς σημειώθηκε στη γειτονιά, Νταχίγε, το ντε φάκτο αρχηγείο της Χεζμπολάχ. Ήταν η πρώτη ισραηλινή επίθεση βαθιά μέσα στο λιβανέζικο έδαφος μετά την 7η Οκτωβρίου -γεγονός που ταυτόχρονα σηματοδοτεί στροφή στην πολεμική στρατηγική του Τελ Αβίβ- και ήταν επίσης το πρώτο χτύπημα που δέχεται το προπύργιο της Χεζμπολάχ από τον πόλεμο του 2006.
Επισήμως το Ισραήλ ούτε επιβεβαιώνει, ούτε διαψεύδει ότι διεξήγαγε την επίθεση της Τρίτης, αλλά ουδείς αμφιβάλλει ότι έκανε για πρώτη φορά πράξη την προειδοποίηση ότι θα κυνηγήσει ηγέτες της Χαμάς όπου και αν βρίσκονται -προειδοποίηση που επανέλαβε ο αρχηγός της Μοσάντ, Ντέιβιντ Μπαρνέα, μόλις λίγες ώρες αφότου έγινε γνωστός ο θάνατος του Σάλεχ αλ Αρούρι.
Χωρίς να σχολιάσει άμεσα τη δολοφονία, ο εκπρόσωπος των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) Ντανιέλ Χαγκάρι δήλωσε από πλευράς του ότι ο στρατός είναι «πλήρως προετοιμασμένος για κάθε σενάριο» στη συνέχεια. «Αδιαμφισβήτητα αυτή ήταν η πιο σημαντική δολοφονία ανώτερου αξιωματούχου της Χαμάς από την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου» έγραφε την ίδια στιγμή ο γνωστός αναλυτής Αβί Ισαχάροφ στην εφημερίδα Yedioth Ahronoth. Στο Ισραήλ χαιρετίζεται ως νίκη η εξουδετέρωση του Αλ Αρούρι, δεν λείπει όμως η αγωνία ότι μπορεί να θέσει σε περαιτέρω κίνδυνο την ασφάλεια των ομήρων που παραμένουν στα χέρια της Χαμάς.
Τα μηνύματα, το δίλημμα
Η στοχευμένη δολοφονία κάτω από ραντάρ της αφήνει τη Χεζμπολάχ έκθετη. Επικηρυγμένος με πέντε εκατομμύρια δολάρια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και επί μακρόν στις λίστες του Ισραήλ, ο Αλ Αρούρι όχι μόνο ήταν συνιδρυτής των Ταξιαρχιών Εζεντίν αλ Κασάμ, της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς, αλλά και ο ισχυρότερος σύνδεσμός της με το Ιράν.
Ήδη πριν από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα, αρκετοί αναλυτές είκαζαν ότι οι σχέσεις μεταξύ της Χαμάς και της Χεζμπολάχ είχαν ενισχυθεί χάρη στον ρόλο του «πρεσβευτή» της Χαμάς που είχε αναλάβει στον Λίβανο. Η Χαμάς έχασε τον κύριο συνομιλητή της με Χεζμπολάχ, την Τεχεράνη και την παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ). Σύμφωνα με αναφορές λιβανέζικων μέσων ενημέρωσης, ο Αλ Αρούρι επρόκειτο να συναντηθεί το πρωί της Τετάρτης με τον Χασάν Νασράλα, με τον οποίο είχε άμεση και μόνιμη επαφή.
Αν και η δολοφονία του δεν έχει αντίκτυπο στις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς, η επίθεση ότι ενέχει πολύ μεγάλη συμβολική και πολιτική αξία, και έστειλε δύο πολύ συγκεκριμένα μηνύματα στη Χεζμπολάχ.
Πρώτον, οι ισραηλινές δυνάμεις κατάφεραν να εντοπίσουν και να πλήξουν τον στόχο τους σε μια περιοχή που θεωρείται ένα εξαιρετικά ασφαλές καταφύγιο για τη σιιτική οργάνωση, και όπου ο Αλ Αρούρι ένιωθε αρκετά σίγουρος ώστε να οργανώσει μια συνάντηση σε γραφείο της Χαμάς που στεγάζεται σε συγκρότημα κατοικιών. Για να εμποδίσει το Ισραήλ να στοχοποιήσει τους δικούς της αξιωματούχους, η Χεζμπολάχ θα πρέπει επίσης να διαπιστώσει εάν οι IDF πέτυχαν χάρη στις δικές τους στρατιωτικές πληροφορίες ή χάρη σε πληροφοριοδότες της Χαμάς.
Το δεύτερο μήνυμα είναι πως το Ισραήλ είναι πλήρως έτοιμο για μια πιθανή κλιμάκωση της σύγκρουσης στα βόρεια σύνορά του με τον Λίβανο. Και αυτό παρόλο που οι Ηνωμένες Πολιτείες ασκούν πιέσεις για να αποτρέψουν αυτό το ενδεχόμενο εδώ και εβδομάδες, θεωρώντας ότι «αυτού του είδους η επιχείρηση θα αναγκάσει και θα εξαναγκάσει τη Χεζμπολάχ να απαντήσει με εξαιρετικά σκληρό τρόπο και κατ' επέκταση μπορεί να οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη κλιμάκωση», αναφέρει ο Άντονι Σαμρανί, αρχισυντάκτης της εφημερίδας του Λιβάνου L'Orient-Le Jour. Οι επόμενες κινήσεις θα τεθούν στις συζητήσεις που θα έχει με την ισραηλινή ηγεσία ο Άντονι Μπλίνκεν κατά την τέταρτη επίσκεψή του στο Τελ Αβίβ.
Η Χεζμπολάχ την ίδια στιγμή καλείται να επαναβεβαιώσει την αποτρεπτική της ικανότητα, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη το γεγονός ότι ο Λίβανος ούτε θέλει, ούτε μπορεί, να παρασυρθεί σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ, ιδίως με τόσο ενισχυμένη αμερικανική στρατιωτική παρουσία στην περιοχή. Στη Βηρυτό εκατοντάδες παρέστησαν χθες στην κηδεία του Σάλεχ αλ Αρούρι και άλλων δύο μελών της Χαμάς. Οι σοροί τους ήταν καλυμμένες με παλαιστινιακές σημαίες και λάβαρα της Χαμάς. Οι φωνές ζητούσαν εκδίκηση. Αυτό είναι το κλίμα στο οποίο καλείται να ζυγίσει τις κινήσεις της η Χεζμπολάχ.
Για σχεδόν τρεις μήνες, το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ ακολούθησαν σιωπηρά τους κανόνες εμπλοκής, ενόσω οι IDF επιχειρούσαν στη Λωρίδα της Γάζας. Αυτό πλέον δεν ισχύει, με τη Χεζμπολάχ να έχει περιέλθει στη θέση που από μία πλευρά «οφείλει» να απαντήσει, από την άλλη αν αντιδράσει πολύ δυναμικά κινδυνεύει με έναν ανοιχτό πόλεμο με το Ισραήλ, τον οποίο επιδιώκει -ή τουλάχιστον έως τώρα- επεδίωκε να αποφύγει.
Οι ασκήσεις ισορροπίας ήταν εμφανείς στο τηλεοπτικό διάγγελμα που παραχώρησε ο Χασάν Νασράλα για την τέταρτη επέτειο από το θάνατο του στρατηγού των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης Κασέμ Σουλεϊμανί στην αμερικανική επιδρομή του 2020 στη Βαγδάτη -και ενώ είχε προηγηθεί η αιματηρή βομβιστική επίθεση του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράν. Επί δύο ώρες ο Χασάν Νασράλα απειλούσε το Ισραήλ, ωστόσο δεν έδωσε καμία ένδειξη πώς θα αντιδράσει η Χεζμπολάχ, αρκούμενος να δηλώσει ότι «δεν φοβάται τον πόλεμο», τον οποίο η ίδια δεν τον κήρυξε.
Το τίμημα που κατέβαλε το 2006 η Χεζμπολάχ και ο ίδιος ο Λίβανος δεν το έχει ξεχάσει ο Χασάν Νασράλα. Και σε έναν νέο ολομέτωπο πόλεμο με το Ισραήλ δεν θέλει να ρισκάρει να μπει ξανά. Εξ ου και ενώ στο πολυαναμενόμενο διάγγελμα που είχε εκφωνήσει στις αρχές Νοεμβρίου «εξύμνησε» τις θηριωδίες της Χαμάς, τεχνηέντως διαχώρισε τη Χεζμπολάχ από τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου λέγοντας πως «η ηρωική επιχείρηση ήταν 100% παλαιστινιακή», και η «υπόθεση» είναι παλαιστινιακή και όχι περιφερειακή.
Το χτύπημα στον Λίβανο ήλθε ενόσω το Ισραήλ αποσύρει ορισμένες δυνάμεις από τη Λωρίδα της Γάζας για πρώτη φορά αφότου εισέβαλε για να ξεριζώσει τη Χαμάς. Οι στρατιωτικοί ηγέτες δήλωσαν ότι η μερική απόσυρση είναι δυνατή τώρα που οι επιθέσεις έχουν αποδυναμώσει τη Χαμάς στο βορρά και ότι θα επιτρέψει σε χιλιάδες εφέδρους να επιστρέψουν στις κατοικίες και την εργασία τους. Ταυτόχρονα βρίσκεται επί ποδός πολέμου στον Λίβανο, έχοντας συγκεντρώσει στρατεύματα και άρματα μάχης κατά μήκος των λιβανικών συνόρων και απομακρύνει τουλάχιστον 70.000 κατοίκους. Η Χεζμπολάχ ανακοίνωσε το θάνατο τεσσάρων μελών της, περιλαμβανομένου τοπικού ηγέτη, σε νέα ισραηλινή επιδρομή στη μεθοριακή πόλη Νακούρα το τελευταίο 24ωρο.
