H εθνολαϊκιστική Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD) θα υποδεχόταν με ανοιχτές αγκάλες την Σάρα Βάγκενκνεχτ προκειμένου και να της φέρει και να μην τις κλέψει ψήφους. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να δώσει το στίγμα του πολιτικού σχηματισμού που ιδρύει η πλέον προβεβλημένη, όσο και αμφιλεγόμενη, πολιτικός της γερμανικής Αριστεράς.
Υπογράφοντας χαρτιά «διαζυγίου» έπειτα από έναν ταραγμένο βίο με το Die Linke, Σάρα Βάγκενκνεχτ έκανε έπειτα από μήνες φημολογίας το βήμα για την ίδρυση νέου κόμματος ανακοινώνοντας τη σύσταση της πλατφόρμας «Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ για Σύνεση και Δικαιοσύνη» , η οποία και θα προετοιμάσει το έδαφος για τη νέα παράταξη που θέλει να «ρίξει» το 2024 πρώτα στις Ευρωεκλογές και έπειτα στις κρίσιμες περιφερειακές εκλογές των ομόσπονδων κρατιδίων Σαξονίας, Θουριγγίας και Βρανδεμβούργου.
Γνωστή όχι μόνο για τις ακραίες της θέσεις και δηλώσεις που έφερναν σε αμηχανία το ίδιο της το κόμμα -όπως τα περί «οικονομικού πολέμου» κατά της Ρωσίας-, αλλά και για ένα επικοινωνιακό χάρισμα που την έχει καταστήσει «σταθερή αξία» στις πολιτικές εκπομπές της γερμανικής τηλεόρασης, η 54χρονη Βάγκενκνεχτ σήμερα εποφθαλμιά τις ψήφους που κατευθύνονται στην Άκρα Δεξιά. Και πράγματι είναι μάλλον η μόνη που μπορεί να τις κερδίσει.
Η είσοδός της στη γερμανική πολιτική σκηνή με το νέο σχηματισμό έρχεται να διασπάσει ακόμη περισσότερο το ήδη κατακερματισμένο εγχώριο πολιτικό τοπίο που δηλητηριάζει ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός της AfD, η οποία βρίσκεται στο απόγειο της δημοτικότητάς της τη στιγμή που τα δύο τρίτα των Γερμανών δηλώνουν δυσαρεστημένοι από τον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων. Το εγχείρημα Βάγκενκνεχτ είναι μια άλλη παραλλαγή της νέας πολιτικής διαίρεσης που καταγράφεται σε χώρες της Δύσης, κατά τους πολιτικούς αναλυτές.
Με ποσοστό που κυμαίνεται σταθερά άνω του 20% η ξενοφοβική Εναλλακτική για τη Γερμανία της Άλις Βάιντελ έχει φθάσει να ξεπερνά την κεντροαριστερά με «όχημα» το μεταναστευτικό, τον πόλεμο στην Ουκρανία, την ακρίβεια και τον πληθωρισμό, και μία οικονομία στα πρόθυρα ύφεσης. Η κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) του Φρίντριχ Μερτς παραμένει πρώτη σε ομοσπονδιακό επίπεδο στις δημοσκοπήσεις, όμως δυσκολεύεται κατά πολύ να προσφέρει η ίδια μία εναλλακτική για να αποτρέψει τις εκροές ψηφοφόρων προς την AfD.
Την εναλλακτική στην… Εναλλακτική για τη Γερμανία έρχεται τώρα να «προσφέρει» η Σάρα Βάγκενκνεχτ, όπως αναφέρεται σχεδόν στο σύνολο των αναλύσεων για το νέο κόμμα που φέρει το όνομά της και ιδίως στο πεδίο του μεταναστευτικού, οι θέσεις του είναι σαν να έχουν ξεπηδήσει από το «εγχειρίδιο» της AfD. Πρόσφατη δημοσκόπηση κατέδειξε πως το 14% των Γερμανών θα την ψήφιζε, φέρνοντας το κόμμα της μόλις μία ποσοστιαία μονάδα πίσω από τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και δύο μονάδες μπροστά από τους Πράσινους. Εφόσον οι αρχικές μετρήσεις «κρατήσουν» στο χρόνο, το κόμμα Βάγκενκνεχτ θα αφαιρούσε ψήφους τόσο από Σοσιαλδημοκράτες, όσο και από Χριστιανοδημοκράτες και Φιλελεύθερους.
Αλλά η κεντρική στόχευση είναι η προσέλκυση ψηφοφόρων της AfD. Η ίδια υποστηρίζει ότι μεγάλο μέρος της ανόδου της Άκρας Δεξιάς στις πρόσφατες εκλογές προέρχεται από Γερμανούς που «δεν ψηφίζουν το AfD επειδή είναι ακροδεξιοί. Ψηφίζουν το AfD επειδή είναι θυμωμένοι». Αυτές τις ψήφους επιζητά, ιδίως με το βλέμμα στις περιφερειακές εκλογές του 2024 σε τρία ανατολικογερμανικά κρατίδια, όπου η Άκρα Δεξιά βρίσκεται σε τροχιά να αναδειχθεί η ισχυρότερη δύναμη. Το κόμμα Βάγκενκνεχτ θα μπορούσε όντως να φρενάρει τη διαφαινόμενη επικράτηση της AfD. Η ίδια έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στη Θουριγγία της Ανατολικής Γερμανίας, στην εργατική τάξη της οποίας απευθύνεται.
Δεν υπάρχουν πολλές νέες ιδέες στην πολιτική πλατφόρμα της Βάγκενκνεχτ, αν και ο τρόπος με τον οποίο συνδυάζονται θα μπορούσε να είναι... καινοτόμος. Τα οικονομικά της σχέδια είναι πασπαλισμένα με συνωμοτικές αναφορές στα ξένα μονοπώλια, ζητά σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά στον πυρήνα τους οι προτάσεις της είναι σε γενικές γραμμές παρόμοιες με άλλες κεντροαριστερές πολιτικές, σημειώνει ο βρετανικός Guardian. Πέραν της σκληρής γραμμής στο μεταναστευτικό, θέλει να σταματήσει «τώρα» η γερμανική στρατιωτική στήριξη προς την εμπόλεμη Ουκρανία, να αποκατασταθούν οι σχέσεις με τη Ρωσία, να αρθούν οι κυρώσεις εις βάρος της και να επανέλθει η φθηνή ρωσική ενέργεια, ενώ θέλει «δράση» και των ακτιβιστών υπέρ του κλίματος και δεν την βρίσκει σύμφωνη η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
Το «κοκτέιλ» αριστερών (ενδεικτικά η επέκταση του κράτους πρόνοιας), συντηρητικών έως και εθνικολαϊκιστικών θέσεων αναπόφευκτα προκαλεί ιδεολογική σύγχυση. Ξεκάθαρο είναι όμως, όπως επισημαίνει η Deutsche Welle, ότι το νέο κόμμα μπορεί να έλθει να μοιράσει τους ακραίους στη Γερμανία σε έναν ακροδεξιό και έναν ακροαριστερό λαϊκιστικό συνασπισμό. Όσο για την Αριστερά, την υπαρξιακή κρίση που διένυε δεν αλλάζει η «έξοδος» Βάγκενκνεχτ, όμως πλέον έχει μείνει και με δέκα βουλευτές λιγότερους ενώ δεν φαίνεται ιδιαίτερα πιθανό να συγκεντρώσει το απαιτούμενο 5% για την είσοδο στο Κοινοβούλιο στις επόμενες εκλογές.
Τα κύρια πολιτικά κόμματα της Γερμανίας είναι αδύναμα. Το εκλογικό σώμα είναι διχασμένο και οι κυβερνητικοί συνασπισμοί, οι οποίοι μέχρι στιγμής εργάζονταν για να κρατήσουν την AfD εκτός, είναι όλο και πιο διασπασμένοι και αναποτελεσματικοί, ενώ το μέλλον ως προς τις κυβερνήσεις συνεργασίας δεν προδιαγράφεται ευοίωνο.
«Η λαϊκιστική, αντιμεταναστευτική ρητορική της Σάρα Βάγκενκνεχτ νομιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό την αγαπημένη εκλογική στρατηγική της AfD. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι, αν το κόμμα της είναι τόσο επιτυχημένο όσο δείχνουν οι πρώτες δημοσκοπήσεις, θα μείνουν λιγότεροι «δρόμοι» για τον σχηματισμό κυβερνήσεων πλειοψηφίας χωρίς την AfD ή την ίδια, σε κρατιδιακό ή ομοσπονδιακό επίπεδο. Η Βάγκενκνεχτ μπορεί να αφαιρέσει ψήφους από την AfD, αλλά μπορεί επίσης να καταστήσει δυνατή την ανάληψη της πολιτικής εξουσίας από αυτήν, εάν οι εταίροι υπό συγκρότηση συνασπισμού βρεθούν αναγκασμένοι να επιλέξουν μεταξύ δύο λαϊκιστικών κομμάτων», επισημαίνει ο βρετανικός Guardian.
