Η προγραμματική συμφωνία μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), των Πρασίνων και των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) βασίζεται στην έλλειψη χρόνου, που υπάρχει πλέον για τη Γερμανία. Οι προκλήσεις αλλά και οι απειλές στο εσωτερικό και το διεθνές σύστημα πιέζουν για μία άμεση συγκρότηση μίας νέας κυβέρνησης που θα είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσει.
Η σημερινή συγκυρία έχει μεγάλες διαφορές με το παρελθόν της Γερμανίας. Η οικονομική κρίση μετά από την πανδημία, η συνέχιση του υγειονομικού επείγοντος, οι ανάγκες εκσυγχρονισμού στο εσωτερικό αλλά η ανάδυση νέων δυνάμεων διεθνώς απαιτούν άμεση δράση. Το σενάριο για πολύμηνες διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων ενείχε πολλούς κινδύνους.
Το κοινό κείμενο αρχών, πάνω στη βάση του οποίου τα τρία κόμματα θα ξεκινήσουν τις επίσημες διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας, αντιμετωπίζει τα ζητήματα που προέκυψαν μεταξύ τους. Η οικονομική προσέγγιση που θα ακολουθήσει η νέα κυβέρνηση, καθώς και η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης που επικρατεί στον πλανήτη, με επίκεντρο τη Γερμανία είχαν προκύψει ως βασικά αγκάθια της συνεργασίας.
Οι αναφορές στη αυστηρή τήρηση του «φρένου χρέους» στη δημοσιονομική πολιτική, η διευκόλυνση των επενδύσεων, η απολιγνιτοποίηση μέχρι το 2030 και η αύξηση του κατώτατου μισθού στα 12 ευρώ την ώρα, όπως είχε δεσμευθεί προεκλογικά ο οιωνεί καγκελάριος Όλαφ Σολτς, δείχνει τους συμβιβασμούς στους οποίους κατέληξαν οι τρεις διαφαινόμενοι εταίροι.
Η σκληρότερη αντιμετώπιση των εξωτερικών συμμαχιών της βέβαια έχει προκύψει ως κοινή συνισταμένη της συμφωνίας αρχών. Η κριτική στις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, ο περιορισμός στην εξαγωγής όπλων και τα ανθρώπινα δικαιώματα φέρνουν στο νου την Κίνα, αλλά μπορεί να αγγίξουν και την Τουρκία, καθώς τα τρία κόμματα συμφωνούν σε θέμα αρχής.
Η προσήλωση της Γερμανίας στις διεθνείς συνθήκες για τους πρόσφυγες και η επισήμανση ότι αποτελούν βάση συνεργασίας με τους ευρωπαίους εταίρους για τον τερματισμό των θανάτων στη Μεσόγειο και των δεινών στα ευρωπαϊκά σύνορα θα απασχολήσει ιδιαίτερα τα ελληνοτουρκικά ζητήματα. Η φράση κλειδί της προγραμματικής συμφωνίας είναι πως τα γερμανικά συμφέροντα θα καθοριστούν υπό το φως των ευρωπαϊκών συμφερόντων, καθώς και η προοπτική της στενής συνεργασίας με τη Γαλλία.
Η προοπτική να γίνει ο Όλαφ Σολτς ο πρώτος σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος από το 2005, τότε που οι Πράσινοι βρίσκονταν επίσης στην κυβέρνηση φαίνεται πιθανότερο από ποτέ. Όσο πιο κοντά και αν βρίσκονται συναισθηματικά κοντά στους Χριστιανοδημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι βρίσκονται κοντά στο να υπογράψουν τη συγκρότηση της πρώτης γερμανικής κυβέρνησης χωρίς τη συμμετοχή των Χριστιανικών κομμάτων.