Ακριβώς στην κορύφωση μιας σκληρής προεκλογικής εκστρατείας για τη σημαντικότερη ίσως εκλογική αναμέτρηση στη σύγχρονη Τουρκική Δημοκρατία, η κατάρρευση του Ρετζέπ Ερντογάν σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση, καθώς και το γεγονός ότι δεν θα παραστεί στην τελετή για τον πυρηνικό σταθμό στο Άκουγιου, γεννούν ερωτήματα και αναζωπυρώνουν ανησυχίες, φόβους και φημολογία ετών για την υγεία του Τούρκου προέδρου. Είναι μία παροδική αδιαθεσία ή μήπως όχι; Και ποιος θα μπορούσε να είναι ο αντίκτυπος στην κάλπη σε μία Τουρκία όπου η προβολή ισχύος των ηγετών είναι καθοριστικής σημασίας στην αντίληψη των ψηφοφόρων για το ποιος πρέπει να κρατήσει τις τύχες της χώρας.
Η τηλεοπτική εικόνα ενός καταβεβλημένου και «εύθραυστου» Ερντογάν ήλθε να ρίξει σκιά στο προφίλ του «ατσάλινου» προέδρου που διεκδικεί την επανεκλογή του προβάλλοντας το νεο-οθωμανικό όραμα για το νέο «αιώνα της Τουρκίας», και διαμηνύοντας ότι ουδείς πέραν εκείνου μπορεί να «ανορθώσει» τη χώρα εντός και εκτός συνόρων. Το κλίμα, δε, βαραίνει περαιτέρω μετά την ανακοίνωση ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα παραστεί διαδικτυακά και όχι με αυτοπρόσωπη παρουσία, όπως ήταν προγραμματισμένο, στην τελετή τοποθέτησης πυρηνικού καυσίμου στον πρώτο αντιδραστήρα του Άκουγιου.
Ο κατασκευασμένος με ρωσικά κεφάλαια και ρωσική τεχνογνωσία πυρηνικός σταθμός εντάχθηκε στην προεκλογική «φαρέτρα» του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να σταλεί το μήνυμα πως επί των ημερών του η Τουρκία έγινε (και) πυρηνική δύναμη. Ο ίδιος είχε εξαγγείλει από τα τέλη Μαρτίου πως στις 27 Απριλίου, σε απόσταση αναπνοής από τις εκλογές, θα «κάνει το πρώτο βήμα για τον Άκουγιου», σε μία εκδήλωση στην οποία επεδίωκε να δώσει χαρακτήρα προεκλογικής φιέστας. Όμως σήμερα ο Ερντογάν δεν θα είναι εκεί, και θα περιοριστεί σε βιντεοσύνδεση, ενώ ακυρώθηκαν και οι προεκλογικές συγκεντρώσεις του σε Μερσίνη και Οσμανίγιε.
Έχοντας ήδη αφήσει το στίγμα του όσο κανένας άλλος μετά τον θεμελιωτή της σύγχρονης Τουρκίας Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, ο Ερντογάν δίνει στην κάλπη της 14ης Μαΐου τη σημαντικότερη μάχη της πορείας του, κινδυνεύοντας για πρώτη φορά εδώ και μία 20ετία να δει την πολιτική του ηγεμονία να χάνεται.
Ο 69χρονος Τούρκος πρόεδρος απέδωσε σε στομαχική διαταραχή, εξαιτίας του φόρτου των προεκλογικών συγκεντρώσεων, την έντονη αδιαθεσία που οδήγησε στην αιφνίδια διακοπή της τηλεοπτικής συνέντευξης που παραχωρούσε το βράδυ της Τρίτης στο Kanal 7 -και είχε ξεκινήσει ήδη με 90 λεπτά καθυστέρηση. Έπειτα από ένα δεκάλεπτο, στη διάρκεια του οποίου η Τουρκία «μούδιασε», το ίδιο το Kanal 7 πρόβαλε διαφημίσεις ενόσω τα άλλα δίκτυα διέκοπταν εκτάκτως το πρόγραμμά τους για να μεταδώσουν τις είδηση, και ουδείς γνώριζε τι συμβαίνει με τον Ερντογάν, ο Τούρκος πρόεδρος επανεμφανίστηκε ζητώντας συγγνώμη στους τηλεθεατές και τους παριστάμενους δημοσιογράφους για την αναστάτωση.
Ήταν ωχρός και εμφανέστατα καταβεβλημένος· ένας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που δεν έχει εμφανιστεί τόσο αδύναμος δημοσίως, παρόλο που επί σειρά ετών κυκλοφορούν φήμες για την υγεία του. Έστω και έτσι, όμως, ήταν επιτακτικό να επανέλθει για να καθησυχάσει τη χώρα, όπου ο ίδιος έχει επιβάλλει «ενός ανδρός αρχή» διατηρώντας τον έλεγχο για όλα, και σαφώς να περιορίσει αρνητικές συνέπειες για την προεκλογική εκστρατεία του. Ο εξ απορρήτων του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, κυβερνητικοί αξιωματούχοι και φιλοκυβερνητικά μέσα έσπευδαν να διαβεβαιώσουν ότι «ο πρόεδρος είναι καλά», ενώ αντιπολιτευόμενα συνέχισαν να αναρωτιούνται «τι έχει ο πρόεδρος».
«Η αλήθεια είναι πως σκέφτηκα ότι αν αναβάλουμε τη συνέντευξη, μήπως παρερμηνευόταν. Στην έντονη εργασία μας αντιμετωπίζουμε τέτοιες καταστάσεις. Απολογούμαι σε εσάς και τους τηλεθεατές μας» είπε ο Ερντογάν, μιλώντας για «ένα κρυολόγημα [sic] στο στομάχι» λόγω κόπωσης από το βεβαρυμένο του πρόγραμμα. Ο αντίπαλός του στην κάλπη Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και οι επικεφαλής των κομμάτων που απαρτίζουν την αντιπολιτευόμενη Συμμαχία των «Έξι» τού ευχήθηκαν ταχεία ανάρρωση.
Η κατάσταση της υγείας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονης φημολογίας επί σειρά ετών, με την τουρκική κυβέρνηση να αποκρούει σενάρια που τον ήθελαν κατά καιρούς να πάσχει από πληθώρα νοσημάτων, περιλαμβανομένων καρκίνου και επιληψίας, ακόμη και να έχει... πεθάνει. Το περασμένο καλοκαίρι έντονη ήταν η φημολογία ότι υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο μετά την ακύρωση προγραμματισμένης ομιλίας, με την κυβέρνηση να ανακοινώνει επίσημα ότι ο πρόεδρος έπασχε από γρίπη.
Οι ανησυχίες για την υγεία Ερντογάν «χτύπησαν» κόκκινο το 2021 έπειτα από δημοσίευμα της αμερικανικής επιθεώρησης Foreign Policy που ανέφερε ότι ο Τούρκος πρόεδρος «μπορεί να είναι πολύ άρρωστος για να συνεχίσει να ηγείται της Τουρκίας», το οποίο αναπαρήχθη ευρέως στην Τουρκία και διεθνώς προκαλώντας την οργή της Άγκυρας. Αν και το άρθρο απέφευγε να υιοθετήσει κατηγορηματικά αυτή την άποψη, βασίστηκε εν μέρει σε βίντεο που είχαν κυκλοφορήσει απεικονίζοντας τον Ερντογάν να δυσκολεύεται να περπατήσει ή να αποκοιμιέται ενώ μιλάει. Ο Ερντογάν είχε «απαντήσει» τότε με την ανάρτηση βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα, στο οποίο εμφανιζόταν να παίζει μπάσκετ και να δίνει συμβουλές περί άθλησης. Το 2011 ο Τούρκος πρόεδρος είχε υποβληθεί σε επιτυχή επέμβαση στο παχύ έντερο. «Είχα πολύποδες» απάντησε ο ίδιος όταν αργότερα τον ρώτησαν αν νοσεί από καρκίνο.
Το εάν ο Τούρκος πρόεδρος μπορεί όντως να καθησυχάσει τις ανησυχίες μένει να διαφανεί στην πορεία προς μία προεδρική εκλογή που όλα δείχνουν ότι θα κριθεί στο δεύτερο γύρο της 28ης Μαΐου, με τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου να προηγείται μεν, αλλά τον Ερντογάν να έχει καλύψει αισθητά τη δημοσκοπική απόσταση με «όχημα» την υποψηφιότητα του Μουχαρέμ Ιντζέ που στερεί ψήφους από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), και ως φαίνεται φρενάρει τη «φόρα» με την οποία κινούνταν ο Κιλιτσντάρογλου για νίκη από τον πρώτο γύρο με την άτυπη στήριξη του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (HDP). Η μάχη της 14ης Μαΐου προδιαγράφεται ότι θα εξελιχθεί σε θρίλερ, και ο Ερντογάν θα πρέπει να κινηθεί ακόμη πιο δυναμικά καθ’ οδόν προς την τελική αναμέτρηση.
Πράγματι το πρόγραμμα Ερντογάν είναι εξαιρετικά βαρύ και περιλαμβάνει τρεις έως τέσσερις εκδηλώσεις και συγκεντρώσεις ημερησίως. Στις 11.00 το πρωί της Τρίτης είχε παραστεί σε εκδήλωση για την 21η επέτειο της ίδρυσης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Τουρκίας, αργότερα παρέστη σε εκδήλωση στο υπουργείο Παιδείας όπου παρέδωσε σε έναν προς έναν το διορισμό τους σε 3.500 εκπαιδευτικούς με αναπηρία, το μεσημέρι παρασημοφόρησε ξένους διασώστες, περιλαμβανομένης της ΕΜΑΚ, στην Άγκυρα. Στις 5 το απόγευμα εκφώνησε «πύρινη» ομιλία σε συγκέντρωση της νεολαίας του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP). Και το πρόγραμμα έκλεινε με συνέντευξη… Την προηγούμενη ημέρα, δε, είχε μεταβεί στην Προύσα, όπου θεμελίωσε εργοστάσιο μπαταριών, και στη συνέχεια βρέθηκε στη Δυτική Τουρκία για προεκλογική συγκέντρωση.
Κατόπιν σύστασης των γιατρών του μετά το επεισόδιο αδιαθεσίας, ο Ερντογάν ακύρωσε τις προγραμματισμένες για την Τετάρτη περιοδείες και δημόσιες εμφανίσεις, περιλαμβανομένων των εγκαινίων της υπερταχείας σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ Άγκυρας και Σεβάστειας. «Σήμερα θα αναπαυθώ στο σπίτι έπειτα από τις συμβουλές των γιατρών μας. Με την άδεια του Θεού, θα συνεχίσουμε το πρόγραμμά μας από αύριο», ανέφερε ο ίδιος σε ανάρτησή του. Τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης κράτησαν το επεισόδιο της αδιαθεσίας «χαμηλά», όμως το κλίμα βάρυνε πλέον έντονα το βράδυ της Τετάρτης έπειτα από ανάρτηση του αντιπρόεδρου της κοινοβουλευτικής ομάδας του AKP, Ερκάν Καντεμίρν, στο λογαριασμό που διατηρεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέσω της οποίας ενημέρωνε ότι ο Ερντογάν δεν θα παραστεί σήμερα, Πέμπτη, αυτοπροσώπως στην τελετή στο Άκουγιου, ενώ ακυρώνονται και οι ομιλίες σε Μερσίνη και Οσμανίγιε. Αναφέρθηκε, πάντως, πως ο Τούρκος πρόεδρος θα παραστεί στις συγκεντρώσεις της Παρασκευής και του Σαββατοκύριακου.
Διαβάστε επίσης
Έντονες φήμες ότι ο Ερντογάν υπέστη έμφραγμα - Τις διαψεύδουν Προεδρία, συνεργάτες
Ερντογάν: Δεν θα παραστεί στα εγκαίνια του πυρηνικού σταθμού του Ακούγιου λόγω ασθενείας
Τουρκία: Αιφνίδια αδιαθεσία Ερντογάν σε τηλεοπτική συνέντευξη