Επισήμως, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν «αποβάλει» την Τουρκία από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των αεροσκαφών F-35 από το καλοκαίρι του 2019. Όταν, δηλαδή, παρελήφθησαν από την Άγκυρα οι πρώτες συστοιχίες του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400, παρά τις έντονες αντιρρήσεις των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ, που φοβούνται πως έτσι η Μόσχα θα αποκτήσει πρόσβαση σε ευαίσθητα στρατιωτικά τους μυστικά και θα ακυρώσει τα πλεονεκτήματα του υπερσύγχρονου «αόρατου» μαχητικού πέμπτης γενιάς.
Σήμερα, ωστόσο, η εκπρόσωπος του Πενταγώνου πρόσθεσε νέα δεδομένα στην υπόθεση, καθώς φέρεται να δήλωσε στο τουρκικό πρακτορείο Anadolu ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να παράγει 139 εξαρτήματα των F-35, τουλάχιστον μέχρι το 2022. «Οι εταίροι μας στη βιομηχανία θα εκπληρώσουν τα υπάρχοντα συμβόλαια», είπε χαρακτηριστικά η Τζέσικα Μάξγουελ, αποδεικνύοντας ότι τα όσα συνέβησαν πριν ένα χρόνο δεν έχουν οριστικό και αμετάκλητο χαρακτήρα.
Σημειώνεται ότι κάτι ανάλογο ανέφερε και χθεσινό δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο επικαλούνταν σχετική δήλωση του εκπροσώπου του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ, Μάικ Άντριους. Ο εν λόγω αξιωματούχος ισχυρίστηκε ότι, με βάση απόφαση που ελήφθη στα τέλη του περασμένου έτους, η χώρα του «θα τιμήσει τα υπάρχοντα συμβόλαια και θα αποδεχθεί την παράδοση των εξαρτημάτων και τμημάτων τα οποία αυτά περιλαμβάνουν».
Εναλλακτικά σενάρια
Την ίδια στιγμή, πρέπει να σημειωθεί ότι η αμερικανική πλευρά εξετάζει όλους τους εναλλακτικούς προμηθευτές που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τους Τούρκους. Είναι κάτι που επιβεβαίωσε και ο εκπρόσωπος της Lockheed Martin, σχεδιάστριας και κατασκευάστριας του F-35, σημειώνοντας ότι η εταιρία του ακολουθεί τις σχετικές εντολές της κυβέρνησης και «συνεχίζει να απομακρύνεται από τους Τούρκους προμηθευτές».
Είναι γεγονός, βεβαίως, ότι μέχρι στιγμής η «απεξάρτηση» δεν έχει ολοκληρωθεί, τόσο επειδή εκτιμάται ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επιφέρει καθυστερήσεις στην αλυσίδα παραγωγής όσο και για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας. Ο δεύτερος παράγοντας έχει, πιθανώς, τη μεγαλύτερη σημασία, καθώς φανερώνει ότι συνεχίζεται το «παζάρι» ανάμεσα σε Ουάσινγκτον και Άγκυρα, όπως και προσωπικά ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Ταγίπ Ερντογάν, οι οποίοι διατηρούν στενή σχέση και έχουν διαρκή επικοινωνία.
Νευρικότητα στη Μόσχα
Η παραπάνω εκτίμηση ενισχύεται και από τις φήμες που είδαν το φως της δημοσιότητας τις τελευταίες ημέρες περί μεταπώλησης των S-400 από την Τουρκία προς άλλη χώρα. Μάλιστα, οι ίδιες φήμες αναφέρουν ότι στους ενδιαφερόμενους περιλαμβάνονται και οι... ΗΠΑ, οι οποίες προφανώς και έχουν πολλούς λόγους για να βάλουν στο χέρι το εξελιγμένο ρωσικό σύστημα αεράμυνας.
Και μόνο δε η κίνηση της Μόσχας να διαμηνύσει – όπως μετέδωσε το πρακτορείο Interfax την Τρίτη – ότι οι S-400 δεν μπορούν να εξαχθούν από την Τουρκία χωρίς άδεια των Ρώσων δείχνει ότι στο Κρεμλίνο επικρατεί ανησυχία. Δικαίως, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς, ειδικά μετά και τις εξελίξεις στη Λιβύη, όπου οι δύο χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με το δάχτυλο στη σκανδάλη.
AP Photo/Petros Karadjias
