Μετρώντας τις πληγές της από τον φονικότερο σεισμό στη σύγχρονη ιστορία της, η Τουρκία αντιμετωπίζει τώρα το δύσκολο έργο της διάθεσης εκατοντάδων εκατομμυρίων τόνων μπάζων, από τα ερείπια κτιρίων, ορισμένα από τα οποία, μάλιστα, είναι δυνητικά επιβλαβή.
Ο σεισμός της 6ης Φεβρουαρίου και οι μετασεισμοί προκάλεσαν την πλήρη, τη μερική κατάρρευση ή την αναγκαστική κατεδάφιση τουλάχιστον 156.000 κτιρίων, με ολόκληρες περιοχές πόλεων να έχουν μετατραπεί σε θρυμματισμένο σκυρόδεμα και χάλυβα.
Το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNDP) αναφέρει ότι έχουν προκύψει 116-210 εκατομμύρια τόνοι ερειπίων, που ισοδυναμούν με έκταση 100 τετραγωνικών χιλιομέτρων (40 τετραγωνικά μίλια), αν στοιβάζονταν σε ύψος 1 μέτρου. Αυτό είναι περίπου το μέγεθος της Βαρκελώνης.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει μπροστά του εκλογές (14 Μαΐου), δεσμεύτηκε να ανοικοδομήσει τα σπίτια εντός ενός έτους, αν και οι εμπειρογνώμονες προειδοποίησαν ότι η ασφάλεια θα πρέπει να προηγείται της ταχύτητας.
Αξιωματούχος δήλωσε ότι οι διαγωνισμοί και οι συμβάσεις έχουν ήδη ολοκληρωθεί για ορισμένα έργα και ότι η ασφάλεια δεν θα τεθεί σε κίνδυνο.
Σε πολλές πόλεις, οι ομάδες διάσωσης έχουν αντικατασταθεί από χιλιάδες φορτηγά και εκσκαφείς που απομακρύνουν τα βουνά από σκυρόδεμα. Οι εργαζόμενοι στην πόλη Αντάκια δήλωσαν ότι μπορεί να χρειαστούν αρκετές ημέρες για να καθαρίσουν τα συντρίμμια ενός κτιρίου.
«Το εύρος της πρόκλησης είναι σχεδόν ακατανόητο», δήλωσε η μόνιμη αντιπρόσωπος του UNDP Λουίζα Βιντόν. Το UNDP ανέφερε ότι η καταστροφή δημιούργησε τουλάχιστον 10 φορές περισσότερα μπάζα από τον τελευταίο μεγάλο τουρκικό σεισμό του 1999.
Μεγάλο μέρος των μπάζων που έχουν απομακρυνθεί μέχρι στιγμής έχει αποθηκευτεί σε κοντινές προσωρινές χωματερές, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για ρύπανση. Υπάρχουν φόβοι ότι παλαιότερα οικοδομικά υλικά μπορεί να περιέχουν αμίαντο, μια καρκινογόνο ίνα που έχει απαγορευτεί σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, δήλωσαν στο Reuters ειδικοί.
Ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Μεχμέτ Εμίν Μπιρπινάρ δήλωσε σε ανάρτησή του στο Twitter ότι χρησιμοποιούνται συστήματα καταστολής της σκόνης για να αποτραπεί η κυκλοφορία επιβλαβών ουσιών όπως ο αμίαντος.
Οι δημοσιογράφοι του Reuters παρατήρησαν ορισμένα υδροφόρα οχήματα να καθαρίζουν με νερό τα συντρίμμια καθώς τα ανέβαζαν σε φορτηγά σε πόλεις όπως η Αντάκια και η Οσμανίγιε, αλλά σε πολλές άλλες περιπτώσεις δεν είχαν ληφθεί τέτοια μέτρα.
Περιβαλλοντικές προειδοποιήσεις
AP Photo/Hussein Malla
Η εγγύτητα και η ευκολία αποτελούν κύριο παράγοντα κατά την επιλογή της τοποθεσίας των χώρων απόρριψης, σύμφωνα με τρεις ανθρώπους που εργάζονται άμεσα στην απομάκρυνση των μπάζων στην Αντάκια.
Ωστόσο, ο Αχμέτ Καχραμάν, πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μηχανικών Περιβάλλοντος, δήλωσε ότι το πού αποθηκεύονται τα συντρίμμια απαιτεί σχολαστική μελέτη από γεωλόγους και περιβαλλοντολόγους.
Ορισμένοι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές και πολιτικοί της αντιπολίτευσης προειδοποιούν ότι η ακατάλληλη απομάκρυνση των μπάζων θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικολογική καταστροφή. Τουλάχιστον ένα σημείο, το οποίο επισκέφθηκε το Reuters, ήταν μια δασώδης περιοχή.
Η απόρριψη μπάζων στην πόλη, σε ελαιώνες και κοίτες ρεμάτων χωρίς να αποσυντίθενται και να ανακυκλώνονται προκαλεί νέες περιβαλλοντικές καταστροφές κατά τον Γκοχάν Γκουναντίν του αντιπολιτευόμενου κόμματος CHP.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος Μεχμέτ Μπιρπινάρ δήλωσε στο Twitter την περασμένη Παρασκευή ότι οι περιοχές που επιλέχθηκαν για την απόρριψη των συντριμμιών στο Χατάι ήταν μακριά από γεωργικές και κατοικημένες περιοχές, καθώς και από υγροτόπους και προστατευόμενες περιοχές.
Μέχρι στιγμής, είχαν εντοπιστεί 19 προσωρινές τοποθεσίες στο Χατάι, με συνολική έκταση στο μέγεθος 200 γηπέδων ποδοσφαίρου και 150.000 κυβικά μέτρα μπάζων μετακινούνται την ημέρα, πρόσθεσε.
Αυτή την εβδομάδα, εκατοντάδες φορτηγά με μπάζα ανέβηκαν τους λόφους ανατολικά της Αντάκια, ξεφορτώνοντάς τα ερείπια σε χώρους κοντά σε καταπράσινα μέρη και ελαιόδεντρα.
Ο Αλτάν Αρσλάν 51 ετών, ιδιοκτήτης ενός εργοστασίου παραγωγής τούβλων και τσιμεντόλιθων, δήλωσε ότι είχε δωρίσει τη γη του στην κυβέρνηση για να τη χρησιμοποιήσει για την αποθήκευση των μπάζων μετά τον σεισμό.
Είπε ότι χιλιάδες φορτηγά έφταναν καθημερινά και τα μπάζα είχαν φθάσει σε τεράστιο ύψος. Στη συνέχεια, οι μπουλντόζες ισοπέδωσαν τα απορρίμματα και τα έσπρωξαν προς την πλευρά ενός γκρεμού, στέλνοντας κάποια συντρίμμια να πέσουν στην κοιλάδα και δημιουργώντας μεγάλα σύννεφα σκόνης.
«Μπορεί να χρειαστούμε μερικά ακόμη πεδία σαν αυτό, επειδή η καταστροφή είναι τεράστια», δήλωσε ο Αρσλάν, καθώς οι εκσκαφείς πετούσαν θρυμματισμένο σκυρόδεμα κοντά σε στοίβες νέων τσιμεντόλιθων στην αυλή του.
AP Photo/Unal Cam
