Η τουρκική Εθνοσυνέλευση ενέκρινε σήμερα το βράδυ το πρωτόκολλο προσχώρησης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, μετά από 4 ώρες συζητήσεων, τερματίζοντας τις επί 20 μήνες διαπραγματεύσεις μεταξύ Άγκυρας και Στοκχόλμης για να δοθεί το «πράσινο φως».
Το κυβερνών Κόμμα του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, οι εθνικιστές σύμμαχοί του MHP και η αξιωματική αντιπολίτευση CHP ψήφισαν υπέρ της ένταξης της χώρας, ενώ τα εθνικιστικά, ισλαμιστικά και αριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης την καταψήφισαν. Υπέρ ψήφισαν 287 βουλευτές, κατά 55 και 4 λευκό σε σύνολο 600 μελών της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.
Μετά την έγκρισή του από την Ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης το πρωτόκολλο πρέπει τώρα να λάβει και την τελική υπογραφή από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και να δημοσιευτεί στην εφημερίδα της κυβέρνησης. Συνήθως η διαδικασία αυτή είναι γρήγορη, αλλά στην περίπτωση αυτή δεν αποκλείεται να υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις.
Ο βασικός σύμμαχος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, χάρη στον οποίο ο αρχηγός του κράτους απέσπασε πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση στις περασμένες εκλογές, διαβεβαίωσε νωρίτερα ότι οι βουλευτές του θα ψηφίσουν υπέρ της ένταξης της Σουηδίας, προμηνύοντας ευνοϊκό αποτέλεσμα.
«Σήμερα είμαστε ένα βήμα πιο κοντά στο να γίνουμε πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ. Θετικό ότι το τουρκικό κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ», ανέφερε σε ανάρτησή του ο πρωθυπουργός της Σουηδίας.
Idag är vi ett steg närmare ett fullvärdigt medlemskap i Nato. Positivt att Turkiets parlament har röstat för ett godkännande av Sveriges Natoansökan.
— SwedishPM (@SwedishPM) January 23, 2024
«Μόλις πριν από λίγα δευτερόλεπτα, το τουρκικό κοινοβούλιο ενέκρινε την υποψηφιότητα της Σουηδίας για το ΝΑΤΟ. Σπουδαία κίνηση για τη Σουηδία, την Τουρκία και όλο το ΝΑΤΟ», ανέφερε σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό στην πλατφόρμα Χ ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τζέφρι Φλέικ.
Just seconds ago, the Turkish Parliament approved Sweden’s NATO bid. Great move for Sweden, Türkiye and all of NATO.
— Jeff Flake (@JeffFlake) January 23, 2024
Σε ξεχωριστή ανάρτησή του στον λογαριασμό της αμερικανικής πρεσβείας, ο Αμερικανός διπλωμάτης σημείωσε: «Εκτιμώ βαθύτατα την απόφαση του τουρκικού κοινοβουλίου να εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Η προσχώρηση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ είναι ένα κρίσιμο βήμα για την ενίσχυση της Συμμαχίας, η οποία σήμερα είναι πιο σημαντική από ποτέ. Η αφοσίωση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ αποδεικνύει ξεκάθαρα τη διαρκή εταιρική μας σχέση. Οι ευχαριστίες μου στον τουρκικό λαό και την κυβέρνηση».
#AmbassadorFlake: I greatly appreciate the Turkish Parliament’s decision to approve #Sweden’s entry into #NATO. pic.twitter.com/7xKzebgySz
— U.S. Embassy Türkiye (@USEmbassyTurkey) January 23, 2024
Η Σουηδία ανακοίνωσε τον Μάιο του 2022, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, την υποψηφιότητά της για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ταυτόχρονα με τη Φινλανδία, η οποία τον Απρίλιο έγινε το 31ο μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Για να ικανοποιήσει τα αιτήματα της Άγκυρας, η Σουηδία, από την πλευρά της, έκανε τροποποιήσεις στο Σύνταγμά της και υιοθέτησε νέο αντιτρομοκρατικό νόμο, καθώς η Άγκυρα κατηγορούσε τη Στοκχόλμη ότι προσφέρει καταφύγιο σε Κούρδους - όπως και των οπαδών του ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί ως ιθύνοντα νου της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016 - που είχαν καταφύγει στο έδαφός της, ορισμένοι από τους οποίους θεωρούνται τρομοκράτες από την Τουρκία.
Η Τουρκία έχει εκφράσει την οργή της για διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα στη Σουηδία, στη διάρκεια των οποίων διαδηλωτές έκαψαν το Κοράνι.
Πέραν όμως αυτών των ζητημάτων, κατά την εξέλιξη της διαδικασίας το θέμα συνδέθηκε με την προμήθεια από την Τουρκία μαχητικών αεροσκαφών F-16 από τις ΗΠΑ, με την Άγκυρα να διαπραγματεύεται την ταυτόχρονη λήψη απόφασης από το Κογκρέσο των ΗΠΑ για τα μαχητικά με την άρση από την πλευρά της Άγκυρας του αδιεξόδου στο θέμα της Σουηδίας.
Για να γίνει δεκτό ένα κράτος ως νέο μέλος στο ΝΑΤΟ, τα κοινοβούλια των υφιστάμενων 31 κρατών μελών πρέπει να εγκρίνουν τα πρωτόκολλα προσχώρησης. Εκτός από την Τουρκία, η διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη στην Ουγγαρία.
Η Ουγγαρία είναι η μοναδική χώρα που δεν έχει ακόμη επικυρώσει το αίτημα για την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία.