Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ενέκρινε σήμερα με συντριπτική πλειοψηφία απόφαση υπέρ της σύστασης διεθνούς επιτροπής έρευνας για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή.
Οι ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι καλωσόρισε την απόφαση με μήνυμά του, τονίζοντας πως η χώρα του θα προσκομίσει στοιχεία και ντοκουμέντα για να χρησιμοποιηθούν στα διεθνή δικαστήρια. «Οι ρώσοι εγκληματίες πολέμου θα λογοδοτήσουν», ανέφερε ο ίδιος.
I welcome the establishment by the #UN Human Rights Council of the International Commission of Inquiry to investigate facts of Russian war crimes against Ukraine. Evidence will be documented and used in international courts. Russian war criminals will be held accountable.
— Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 4, 2022
Μετά την ψήφιση με συντριπτική πλειοψηφία από την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα απόφασης με την οποία αξιώνεται από τη Μόσχα η παύση της σύγκρουσης, η Ρωσία υπέστη σήμερα άλλη μια ήττα στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, καθώς η απόφαση αυτή εγκρίθηκε με 32 ψήφους υπέρ, 2 κατά (Ρωσία και Ερυθραία) και 13 αποχές, μεταξύ των οποίων αυτές της Βενεζουέλας, της Κούβας, της Κίνας, της Ινδίας και του Πακιστάν.
Η ψηφοφορία αυτή έγινε καθώς ο μεγαλύτερος πυρηνικός σταθμός στην Ευρώπη, αυτός στη Ζαπορίζια, που βρίσκεται στη νότια Ουκρανία, χτυπήθηκε σήμερα από τον ρωσικό στρατό και προκλήθηκε πυρκαγιά, η οποία σβήστηκε γρήγορα από Ουκρανούς πυροσβέστες.
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Συμβουλίου που μια απόφαση έχει απευθείας στο στόχαστρο τη Ρωσία, σύμφωνα με εκπρόσωπο του ΟΗΕ.
Η απόφαση αυτή καταδικάζει "τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις επιθέσεις σε αυτά τα δικαιώματα που απορρέουν από την επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας".
Στο κείμενο της απόφασης ζητείται "η γρήγορη και επαληθεύσιμη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και των ενόπλων ομάδων που υποστηρίζονται από τη Ρωσία από το σύνολο του διεθνώς αναγνωρισμένου εδάφους της Ουκρανίας" και επίσης η επείγουσα ίδρυση "μιας ανεξάρτητης διεθνούς επιτροπής έρευνας", με την αρχική διάρκεια της θητείας της να ορίζεται για ένα έτος. Πρόκειται για το πιο υψηλό επίπεδο έρευνας που μπορεί να αποφασίσει το Συμβούλιο.
Οι ερευνητές θα επιφορτιστούν με τη "συλλογή, συγκέντρωση και ανάλυση των αποδεικτικών στοιχείων που πιστοποιούν (...) παραβιάσεις" των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου που απορρέουν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ενόψει μελλοντικών δικών και την ταυτοποίηση αυτών που ευθύνονται για αυτές τις παραβιάσεις "προκειμένου να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους".
Η πρεσβευτής της Ουκρανίας στον ΟΗΕ στη Γενεύη Γεβχένια Φιλιπένκο δήλωσε στο Συμβούλιο μερικά λεπτά πριν από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας ότι υπάρχουν "αδιάσειστα στοιχεία για κατάφωρες και συστηματικές παραβιάσεις, όπως και για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας από τη Ρωσία".
"Είναι κοινό μας καθήκον να διασφαλίσουμε ότι θα λογοδοτήσουν, δίδοντας εντολή για την τεκμηρίωση και την επαλήθευση των εγκλημάτων της Ρωσίας και τον εντοπισμό των υπευθύνων", σημείωσε.
Η Ρωσία, η οποία χαρακτηρίζει τις ενέργειές της από τις 24 Φεβρουαρίου "ειδική αποστολή", αρνείται ότι βάζει στο στόχαστρο πολίτες στην Ουκρανία.
Ο πρεσβευτής της Γεβγκένι Ουστίνοφ δήλωσε στο Συμβούλιο ότι οι υποστηρικτές της απόφασης αυτής "θα χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να κατηγορήσουν τη Ρωσία για τα γεγονότα στην Ουκρανία".
Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ δεν είναι δεσμευτικές, αλλά δίδουν ένα σημαντικό πολιτικό μήνυμα και μπορούν να εγκρίνουν τη διεξαγωγή ερευνών, όπως αυτή που θα διεξαχθεί από την τριμελή επιτροπή που δημιουργήθηκε από την σημερινή ψηφοφορία.
Προς το παρόν δεν έχει διευκρινιστεί ο τρόπος με τον οποίο η επιτροπή αυτή, η οποία συστάθηκε για αρχική περίοδο ενός έτους, θα εργαστεί παράλληλα με υπάρχουσα ομάδα του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα.
Ομάδα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου που εδρεύει στη Χάγη αναχώρησε για "την περιοχή της Ουκρανίας" χθες, Πέμπτη, για να διερευνήσει για πιθανά εγκλήματα πολέμου από όλες τις πλευρές που εμπλέκονται στη σύγκρουση, δήλωσε ο επικεφαλής εισαγγελέας του στο Reuters.
