Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε το Σάββατο ότι ο αποκλεισμός της χώρας του από τις συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τον πόλεμο στην Ουκρανία θα ήταν «πολύ επικίνδυνος» και ζήτησε περισσότερες συζητήσεις μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον για την ανάπτυξη ενός σχεδίου κατάπαυσης του πυρός.
Μιλώντας σε αποκλειστική συνέντευξη στο Associated Press, ο Ζελένσκι είπε ότι η Ρωσία δε θέλει να συμμετάσχει σε συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός ή να συζητήσει οποιουδήποτε είδους παραχωρήσεις, τις οποίες το Κρεμλίνο ερμηνεύει ως ήττα τη στιγμή που τα στρατεύματά του έχουν το πάνω χέρι στο πεδίο της μάχης.
Είπε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να φέρει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την απειλή κυρώσεων που θα στοχεύουν το ενεργειακό και το τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας, καθώς και με τη συνεχή υποστήριξη του ουκρανικού στρατού.
«Νομίζω ότι αυτά είναι τα πιο κοντινά και σημαντικά βήματα», είπε στη συνέντευξη στην ουκρανική πρωτεύουσα που διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα.
Τα σχόλια του Ζελένσκι ακολούθησαν τα σχόλια της Παρασκευής από τον Τραμπ, ο οποίος δήλωσε ότι Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι «μιλούν ήδη» για τον τερματισμό του πολέμου. Ο Τραμπ είπε ότι η κυβέρνησή του είχε «πολύ σοβαρές» συζητήσεις με τη Ρωσία, αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες.
«Μπορεί να έχουν τις δικές τους σχέσεις, αλλά το να μιλάμε για την Ουκρανία χωρίς εμάς - είναι επικίνδυνο για όλους», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Είπε ότι η ομάδα του έχει έρθει σε επαφή με την κυβέρνηση Τραμπ, αλλά οι συζητήσεις αυτές είναι σε «γενικό επίπεδο» και πιστεύει ότι σύντομα θα πραγματοποιηθούν προσωπικές συναντήσεις για την ανάπτυξη πιο λεπτομερών συμφωνιών.
«Πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο πάνω σε αυτό», είπε, προσθέτοντας ότι ο Τραμπ, όπως είναι κατανοητό, φάνηκε να επικεντρώνεται σε εσωτερικά ζητήματα τις πρώτες εβδομάδες μετά την ορκωμοσία του.
Ο σχεδόν τριετής πόλεμος στην Ουκρανία βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Ο Τραμπ υποσχέθηκε να τερματίσει τις μάχες εντός έξι μηνών από την ανάληψη των καθηκόντων του, αλλά οι δύο πλευρές απέχουν πολύ και δεν είναι σαφές πώς θα διαμορφωθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Εν τω μεταξύ, η Ρωσία συνεχίζει να σημειώνει αργά αλλά σταθερά κέρδη κατά μήκος του μετώπου και οι ουκρανικές δυνάμεις υποφέρουν από σοβαρές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό.
Οι περισσότεροι Ουκρανοί επιθυμούν μια παύση στις μάχες για να ξαναχτίσουν τις ζωές τους. Η χώρα αντιμετωπίζει σχεδόν καθημερινές ρωσικές επιθέσεις σε σπίτια, και τα χτυπήματα στα συστήματα ηλεκτροδότησης έχουν βυθίσει ολόκληρες πόλεις στο σκοτάδι.
Εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εκτοπιστεί, μην μπορώντας να επιστρέψουν στα σπίτια τους αφού τεράστιες εκτάσεις στα ανατολικά της χώρας έχουν μετατραπεί σε ερείπια. Σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας είναι τώρα υπό ρωσική κατοχή. Σε αυτές τις περιοχές, οι διορισμένες από τη Μόσχα αρχές εξαλείφουν γρήγορα κάθε ίχνος ουκρανικής ταυτότητας.
Με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η σχέση της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ, τον μεγαλύτερο και σημαντικότερο σύμμαχό της, βρίσκεται επίσης σε σημείο καμπής.
Σε μια πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, είπε ο Ζελένσκι , οι δύο τους συμφώνησαν ότι αν ο Τραμπ κέρδιζε, θα συναντιόντουσαν για να συζητήσουν τα βήματα που απαιτούνται για τον τερματισμό του πολέμου. Αλλά μια προγραμματισμένη επίσκεψη του απεσταλμένου του Τραμπ για την Ουκρανία, Keith Kellogg, αναβλήθηκε «για νομικούς λόγους», δήλωσε ο Ζελένσκι. Ακολούθησε ένα ξαφνικό πάγωμα της εξωτερικής βοήθειας που ουσιαστικά ανάγκασε ουκρανικούς οργανισμούς να σταματήσουν τα έργα τους.
«Πιστεύω ότι, πρώτα απ' όλα, πρέπει να έχουμε μια συνάντηση μαζί του και αυτό είναι σημαντικό. Και αυτό είναι, παρεμπιπτόντως, κάτι που θέλουν όλοι στην Ευρώπη», δήλωσε ο Ζελένσκι, αναφερόμενος σε “ένα κοινό όραμα για ένα γρήγορο τέλος του πολέμου”.
Μετά τη συζήτηση με τον Τραμπ, «θα πρέπει να προχωρήσουμε σε κάποιο είδος μορφής συνομιλίας με τους Ρώσους. Και θα ήθελα να δω τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, την Ουκρανία και τους Ρώσους στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. ... Και, για να είμαι ειλικρινής, θα πρέπει να υπάρχει και η φωνή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Νομίζω ότι θα ήταν δίκαιο και αποτελεσματικό. Αλλά πώς θα εξελιχθεί; Δεν ξέρω».
Ο Ζελένσκι προειδοποίησε να μην επιτραπεί στον Πούτιν να αναλάβει τον «έλεγχο» του πολέμου, μια προφανής αναφορά στις επανειλημμένες απειλές της Ρωσίας για κλιμάκωση κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας από τους συμμάχους της Ουκρανίας, είπε ο Ζελένσκι, οποιαδήποτε συμφωνία με τη Ρωσία θα λειτουργήσει μόνο ως προπομπός για μελλοντική επιθετικότητα. Η ένταξη στη συμμαχία του ΝΑΤΟ, μια μακροχρόνια επιθυμία του Κιέβου που η Μόσχα έχει απορρίψει κατηγορηματικά, εξακολουθεί να αποτελεί την κορυφαία επιλογή του Ζελένσκι.
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ είναι η «φθηνότερη» επιλογή για τους συμμάχους της Ουκρανίας και θα ενίσχυε επίσης τον Τραμπ γεωπολιτικά, υποστήριξε ο Ζελένσκι .
«Πιστεύω πραγματικά ότι αυτές είναι οι φθηνότερες εγγυήσεις ασφαλείας που μπορεί να πάρει η Ουκρανία, οι φθηνότερες για όλους», είπε.
«Θα είναι ένα μήνυμα ότι δεν είναι στη Ρωσία να αποφασίσει ποιος θα πρέπει να είναι στο ΝΑΤΟ και ποιος όχι, αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να αποφασίσουν. Νομίζω ότι αυτή είναι μια μεγάλη νίκη για τον Τραμπ», είπε, απευθυνόμενος προφανώς στην τάση του προέδρου για νικητές και επιχειρηματικές συμφωνίες.
Επιπλέον, είπε ο Ζελένσκι, ο στρατός της Ουκρανίας, που αριθμεί 800.000 άτομα, θα ήταν ένα μπόνους για τη συμμαχία, ειδικά αν ο Τραμπ επιδιώξει να φέρει πίσω τα αμερικανικά στρατεύματα που βρίσκονται στο εξωτερικό.
Άλλες προτάσεις εγγυήσεων ασφαλείας θα πρέπει να υποστηριχθούν από επαρκή οπλισμό από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, καθώς και από την υποστήριξη του Κιέβου για την ανάπτυξη της δικής του αμυντικής βιομηχανίας, είπε.
Ο Ζελένσκι είπε επίσης ότι μια γαλλική πρόταση για την τοποθέτηση ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία για να λειτουργήσουν αποτρεπτικά έναντι της ρωσικής επίθεσης παίρνει μορφή, αλλά εξέφρασε σκεπτικισμό, λέγοντας ότι παραμένουν πολλά ερωτήματα σχετικά με τη δομή διοίκησης και ελέγχου και τον αριθμό των στρατευμάτων και τις θέσεις τους. Το θέμα τέθηκε από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και με τον Τραμπ, είπε.
«Είπα παρουσία των δύο ηγετών ότι μας ενδιαφέρει αυτό ως μέρος της εγγύησης ασφάλειας, αλλά όχι ως η μόνη εγγύηση ασφάλειας», είπε. «Αυτό δεν είναι αρκετό».
Και πρόσθεσε: «Φανταστείτε, υπάρχει ένα ενδεχόμενο. Το ερώτημα είναι ποιος είναι υπεύθυνος; Ποιος είναι ο κύριος; Τι θα κάνουν αν υπάρξουν ρωσικά χτυπήματα; Πυραύλους, αποβίβαση, επίθεση από τη θάλασσα, διέλευση της χερσαίας συνοριακής γραμμής, επίθεση. Τι θα κάνουν; Ποιες είναι οι εντολές τους;»
Ερωτηθείς αν έθεσε αυτά τα ερωτήματα απευθείας στον Μακρόν, χαμογέλασε και είπε: «Είμαστε ακόμη στη διαδικασία αυτού του διαλόγου».
Μετά τη δήλωση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο ότι ο πόλεμος γύρισε την Ουκρανία 100 χρόνια πίσω, ο Ζελένσκι κάλεσε τον Ρούμπιο να επισκεφθεί την Ουκρανία.
Ο Ρούμπιο «πρέπει να έρθει στην Ουκρανία, πρώτα απ' όλα, για να δει τι έχει κάνει η Ρωσία», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος. «Αλλά και για να δει τι έκανε ο ουκρανικός λαός, τι μπόρεσε να κάνει για την ασφάλεια της Ουκρανίας και του κόσμου, όπως είπα, και απλά να μιλήσει με αυτούς τους ανθρώπους».
