Επιμονή για κατοχύρωση έστω και με μονομερείς δηλώσεις στον ΟΗΕ της θεωρίας που μετατρέπει την Ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο, σε τουρκική, δείχνει η νέα επιστολή της Τουρκίας στον ΟΗΕ, που δηλώνει μάλιστα ότι όλες οι έρευνες και γεωτρήσεις της Τουρκίας που παράνομα γίνονται στην Κυπριακή ΑΟΖ ,αφορούν περιοχές της … τουρκικής υφαλοκρηπίδας, παρά το γεγονός φυσικά ότι ορισμένες από αυτές γίνονται και Νότια του νησιού.
Στην επιστολή του της 13ης Μαρτίου ο τούρκος Μόνιμος Αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη Φ.Σινιρίογλου (A/74/757 ) απαντά ουσιαστικά στην επιστολή με την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία είχε καταγγείλει στον ΟΗΕ την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της με τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις και έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Ο τούρκος πρέσβης επισημαίνει ότι για την Τουρκία τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της είναι η μέση γραμμή μεταξύ της τουρκικής και αιγυπτιακής ακτής και στα Δυτικά το οριο θα καθορισθεί όπως αναφέρει μετά τις συμφωνίες με τις αντίστοιχες χώρες, με πρώτη αυτή του Τουρκολυβικού Μνημονίου. Επαναλαμβάνει στην Επιστολή μάλιστα τις συντεταγμένες που αφορούν την γραμμή «οριοθέτησης» μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης νοτιοανατολικά της Κρήτης, υποστηρίζοντας ότι αυτό συνιστά καταχώρηση στον ΟΗΕ.
Επαναφέρει μάλιστα την ερμηνεία του Δικαίου της Θάλασσας ότι τα νησιά δεν μπορούν να αποκόψουν (cut-off effect) την προβολή μιας ηπειρωτικής ακτής (στην προκειμένη περίπτωση της Τουρκίας προς την Λιβυκή ακτή) και ούτε να έχουν επήρεια σε θαλάσσιες ζώνες εάν βρίσκονται στην «λάθος πλευρά» της μέσης γραμμής μεταξύ δυο ηπειρωτικών ακτών και ότι σε μια οριοθέτηση πρέπει να ληφθεί υπόψη το μήκος και η κατεύθυνση της Ηπειρωτικής ακτής .
Με την θεωρία αυτή η Τουρκία θεωρεί ότι ούτε το Καστελόριζο αλλά ούτε και όλα τα άλλα νησιά (που βρίσκονται ανατολικά της μέσης γραμμής στο Αιγαίο) μπορούν να έχουν θαλάσσιες ζώνες ενώ ούτε η Κρήτη μπορεί να παρεμβληθεί και να αποκόψει την προβολή των τουρκικών ακτών με τις «απέναντι» λιβυκές ακτές. Σε ότι αφορά στην Κύπρο ,η Άγκυρα υποστηρίζει ότι με βάση την θεωρία της ότι η Κύπρος δεν έχει ουσιαστικά θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων της και με τον ισχυρισμό ότι η Κυπριακή Δημοκρατία «δεν εκπροσωπεί το νησί», θεωρεί ότι όλες οι δραστηριότητες της σχετικά με υδρογονάνθρακες (έρευνες και γεωτρήσεις ) βρίσκονται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας
Εξάλλου υποκριτικά η Άγκυρα καλεί με την επιστολή αυτή σε ..διάλογο όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες ,με την εξαίρεση εκείνων που δεν αναγνωρίζει και δεν έχει διπλωματικές σχέσεις, δηλαδή την Κύπρο.
Επιστολή 18ης Μαρτίου από τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα:
Αναφορικά με την επιστολή του Ελληνοκύπριου εκπροσώπου της 13ης Νοεμβρίου 2019 (Α/74/549-S/2019/881), και κατόπιν εντολής της Κυβέρνησής μου, Θα ήθελα να επισημάνω τα εξής: Σε πολλές περιπτώσεις, μέσω των διακοινώσεων της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Τουρκίας, (σ.σ. κάνει αναφορά σε μια σειρά ρηματικές διακοινώσεις και επιστολές που έχει καταθέσει) , η Τουρκία υπέβαλε στα Ηνωμένα Έθνη τα αυτοδίκαια και εξ υπαρχής νόμιμα και κυριαρχικά δικαιώματά της στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου.
Με την επιστολή μου της 13ης Νοεμβρίου 2019 (A/74/550), καταγράφηκε ότι τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο ακολουθούν την μέση γραμμη μεταξύ των τουρκικών και αιγυπτιακών ακτών, μέχρι του σημείου στα δυτικά του 28° 00′ 00 "Ε, που θα καθορισθεί σύμφωνα με το αποτέλεσμα μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης μεταξύ όλων των σχετικών κρατών, και με αρχές της ευθυδικίας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις ιδιαίτερες και σχετικές περιστάσεις που βασίζονται στο διεθνές δίκαιο. Σύμφωνα με την προαναφερθείσα θέση της Τουρκίας, υπεγράφη στις 27 Νοεμβρίου 2019 το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης εθνικής συμφωνίας του κράτους της Λιβύης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο, το οποίο επικυρώθηκε και από τις δύο χώρες και στη συνέχεια τέθηκε σε ισχύ στις 8 Δεκεμβρίου 2019.
Έχω την τιμή να μεταφέρω τις γεωγραφικές συντεταγμένες των εξωτερικών ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας μεταξύ του σημείου ΣΤ (34° 16′ 13.72"Β – 026° 19′ 11.64"Ε) και του σημείου Ε (34° 09′ 07.90"Β – 026° 39′ 06.30"Ε), όπως συμφωνήθηκε με τη συμφωνία οριοθέτησης μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης (βλέπε παράρτημα). Το Μνημόνιο ,ακολουθώντας διάφορες αποφάσεις των διεθνών δικαστικών οργανισμών βασίζεται στις Αρχές ότι : α) τα νησιά δεν μπορούν να αποκόπτουν (cut off effect) την προβολή της ακτής της Τουρκίας , της χώρας με τις μεγαλύτερες ηπειρωτικές ακτές της Ανατολικής Μεσογείου· β) τα νησιά που βρίσκονται στη λάθος πλευρά της μεσης γραμμης μεταξύ δύο ηπειρωτικών χωρών δεν μπορεί να δημιουργήσουν περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας πέραν των χωρικών τους υδάτων· και γ) το μήκος και η κατεύθυνση των ακτών θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας.
Εκτός από το γεγονός ότι η Ελληνοκυπριακή Διοίκηση δεν είναι αρμόδια να εκπροσωπεί ολόκληρη τη νήσο της Κύπρου και ως εκ τούτου δεν μπορεί να διεκδικήσει de jure ή/και de facto δικαιοδοσία ή κυριαρχία σε αυτές τις περιοχές, σε νομικό πλαίσιο εξηγείται ανωτέρω ότι οι δραστηριότητες υδρογονανθράκων που ασκεί η Τουρκία βρίσκονται εξ ολοκλήρου εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Οποιαδήποτε αξίωση σχετικά με τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου θα πρέπει να απευθύνεται στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου.
Η Τουρκία, για άλλη μια φορά, τονίζει ότι είναι έτοιμη σήμερα, όπως έκανε και στο παρελθόν, να υποστηρίξει πλήρως τη διασφάλιση μιας δίκαιης, και ειρηνικής λύσης σε όλα τα εκκρεμή ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης οριοθέτησης των θαλάσσιων περιοχών δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και με τις οποίες έχει διπλωματικές σχέσεις, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, προκειμένου να συμβάλει περαιτέρω στη σταθερότητα και την ευημερία ολόκληρης της λεκάνης της Μεσογείου.
Η Τουρκία πιστεύει ότι η οικοδόμηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι δυνατή μόνο μέσω διαλόγου και συνεργασίας. Θα σας ήμουν ευγνώμων αν η παρούσα επιστολή και το παράρτημά της κυκλοφορούσαν ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, σύμφωνα με τα σημεία 41 και 74 της ημερήσιας διάταξης, και δημοσιευόταν στον δικτυακό τόπο του Τμήματος Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Law of the Sea Bulletin.
Φ.Σινιρίογλου
