Σήμερα μπορούμε να συλλέξουμε με επιτυχία ενέργεια από τον ήλιο, τον άνεμο ακόμη και τις παλίρροιες, αλλά δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να εκμεταλλευτούμε εμπορικά μία από τις μεγαλύτερες πηγές πράσινης ενέργειας στη γη, τα κύματα των ωκεανών.
Kαθώς έχουμε μιλήσει για ηλιακή ενέργεια, για αιολική ενέργεια, για πράσινο υδρογόνο και για βιοκαύσιμα, είναι καιρός να μιλήσουμε για άλλη μια ανανεώσιμη τεχνολογία, αυτή της θαλάσσιας ενέργειας που βασίζεται στη δύναμη των κυμάτων.
Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Ενέργεια, τα κύματα θα μπορούσαν να δώσουν σε ολόκληρο τον πλανήτη 29.500 τεραβατώρες τον χρόνο. Το 14% αναλογεί στην Ευρώπη, με 2.800 τεραβατώρες/έτος στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη και 1.300 στη Μεσόγειο.
Εάν εκμεταλλευτούμε μόνο το 0,1% αυτού του πόρου, θα μπορούσαμε να τροφοδοτήσουμε 50 εκατομμύρια σπίτια και να εξοικονομήσουμε περισσότερους από 50 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως.
Πρόσφατα στοιχεία από την Ocean Energy Europe δείχνουν ότι μόνο 260 κιλοβατώρες παλιρροιακής ροής προστέθηκαν στην Ευρώπη πέρυσι, ενώ εγκαταστάθηκαν μόλις 200 kW κυματικής ενέργειας. Για λόγους σύγκρισης να αναφέρουμε ότι το 2020 εγκαταστάθηκαν στην Ευρώπη 14,7 gigawatts αιολικής ενέργειας, σύμφωνα με τον οργανισμό WindEurope.
Παρά ταύτα, η παλιρροιακή και η κυματική ισχύς θα μπορούσαν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο τα επόμενα χρόνια στην επιτυχία των στόχων για μείωση των εκπομπών ρύπων.
Γι’αυτό το λόγο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει η ισχύς των συγκεκριμένων τεχνολογιών να φτάσει τα 100 μεγαβάτ έως το 2025 και περίπου το 1 gigawatt έως το 2030.
Ποιες εταιρείες αναπτύσσουν πρώτες τεχνολογία
Η μείωση του κόστους θεωρείται καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη του κλάδου τα επόμενα χρόνια. Άλλος ένας λόγος που οι τεχνολογικές λύσεις για τη μετατροπή της κυματικής ενέργειας σε μηχανική είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο είναι το εξαιρετικά διαβρωτικό θαλάσσιο περιβάλλον, η τυχαία φύση των κυματισμών και των μεγεθών των φορτίων που ασκούνται.
Μέχρι σήμερα απουσιάζει μια ομοιογενής τεχνολογία. Εχουν προταθεί διάφορες ιδέες, όπως ταλαντευόμενα πτερύγια, σημειακοί απορροφητές, εξασθενητές κ.ά., ωστόσο δεν έχει επιτευχθεί ακόμη μία οικονομικά βιώσιμη λύση, ειδικά όσον αφορά το κόστος μεταφοράς της ενέργειας στη στεριά.
Εως τώρα, μόνο ένας μικρός αριθμός πρωτότυπων μετατροπέων κυματικής ενέργειας έχει τεθεί σε λειτουργία, ενώ υπό κατασκευήν βρίσκονται συστήματα συνολικής παραγωγής 1,7 GW, εκ των οποίων το 99% αφορά την εκμετάλλευση παλιρροϊκών κυμάτων.
Εντούτοις, υπάρχει σε διεθνές επίπεδο μεγάλη κινητικότητα στον συγκεκριμένο τομέα καθώς υπάρχουν και πλεονεκτήματα: H μεγάλη απόδοση, 40-70 KW ανά μέτρο μετώπων κύματος και η δυνατότητα παραγωγής υδρογόνου με ηλεκτρόλυση από το άφθονο θαλασσινό νερό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο.
Στα μέσα Μαΐου, ένας πρωτότυπος μετατροπέας της ενέργειας των κυμάτων βάρους 38 μετρικών τόνων έφτασε στο Όρκνεϊ, το αρχιπέλαγος που βρίσκεται βόρεια της ηπειρωτικής Σκωτίας. Αργότερα αυτό το καλοκαίρι στους χώρους δοκιμών του Ευρωπαϊκού Θαλάσσιου Κέντρου Ενέργειας, θα ξεκινήσουν οι πρώτες δοκιμές του Βlue X της εταιρείας Mocean Energy.
Η εταιρεία αναπτύσσει μηχανές κυματικής ενέργειας που παράγουν υψηλά επίπεδα ισχύος για το μέγεθός τους και εργάζονται σε μερικά από τα σκληρότερα περιβάλλοντα του κόσμου.
Έχει ήδη εξασφαλίσει περισσότερα από 4 εκατομμύρια λίρες από τις κυβερνήσεις της Σκωτίας και του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά και από την ΕΕ και έχει αναπτύξει δύο βασικές τεχνολογίες το Blue Star και το Blue Horizon. Αν όλα πάνε καλά με τη δοκιμή του Blue Χ, το επόμενο έτος οι πρωτοπόροι κυμάτων σχεδιάζουν να συνδέσουν τη συσκευή με μια υποθαλάσσια μπαταρία που θα χρησιμοποιηθεί για την τροφοδοσία ενός αυτόνομου υποβρύχιου οχήματος (AUV) που λειτουργεί εξ αποστάσεως.
Η Mocean δεν είναι η πρώτη εταιρεία που δοκιμάζει τις δυνάμεις της στο αρχιπέλαγος. Η Orbital Marine Power εργάζεται πάνω στην πιο ισχυρή παλιρροιακή τουρμπίνα στον κόσμο, ενώ αντίστοιχα projects προωθούν η ισπανική εταιρεία παλιρροϊκής ενέργειας Magallanes Renovables και η ScottishPower Renewables, μέρος του Ομίλου Iberdrola και μια από τις μεγαλύτερες κοινωφελείς επιχειρήσεις στον κόσμο και κορυφαίος παραγωγός αιολικής ενέργειας.
H πρώτη εκμεταλλεύεται την παλιρροϊκή ενέργεια η οποία έχει υψηλή ενεργειακή πυκνότητα, είναι σταθερή, προβλέψιμη και πολύ ισχυρή. Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εμπορικό σύστημα για να την εκμεταλλευτεί, η πλατφόρμα της Magallanes Renovables είναι ανθεκτική, σύμφωνα με την εταιρεία μπορεί εύκολα να φτάσει στην εμπορία και αξιοποιεί υψηλή παραγωγή ενέργειας με χαμηλό κόστος.
Το κέντρο Orkney
Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους οι επιχειρήσεις έρχονται στο Orkney: Τα ισχυρά κύματα και οι παλίρροιες, που το έχουν πλέον καθιερώσει ως ένα σημαντικό κόμβο για τη δοκιμή κυματικών και παλιρροϊκών συστημάτων. Επιπλέον ο τομέας της θαλάσσιας ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου επιδιώκει επίσης να διαδραματίσει μεγαλύτερο διεθνή ρόλο.
Από την ίδρυσή της το 2003, η EMEC στοχεύει στην ανάπτυξη της κυματικής και παλιρροϊκής ενέργειας, τοποθετώντας το Ηνωμένο Βασίλειο στην καρδιά του αναδυόμενου θαλάσσιου ενεργειακού τομέα του πλανήτη.
36 εκατομμύρια λίρες -50,98 εκατομμύρια δολάρια- έχουν επενδυθεί στην EMEC μέχρι στιγμής. Στους χρηματοοικονομικούς υποστηρικτές περιλαμβάνονται η κυβέρνηση της Σκωτίας, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Συμβούλιο των Νήσων Orkney, το The Carbon Trust και η Highlands and Islands Enterprise.
Σε πρόσφατη μάλιστα συνέντευξη του στο CNBC, o Ρόμπερτ Νόρις, επικεφαλής επικοινωνιών στην εμπορική ένωση RenewableUK, δήλωσε ότι ως νησιωτικό έθνος το Ηνωμένο Βασίλειο έχει τον καλύτερο πόρο θαλάσσιας ενέργειας στην Ευρώπη και ήδη πουλάει την τεχνολογία της θαλάσσιας ενέργειας σε όλο τον κόσμο μέσω της Nova Innovation με έδρα τη Σκωτία, που εξάγει παλιρροιακές τουρμπίνες στον Καναδά.
Υπάρχει όμως άλλη μια χώρα που είναι ιδανική για να εκμεταλλευτεί τη δύναμη των κυμάτων, η Ελλάδα. Τη διερεύνηση της δυνατότητας εκμετάλλευσης του άφθονου καθαρού αυτού ενεργειακού πόρου έχουν αναλάβει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft στην Ολλανδία.
Η επιστημονική ομάδα διενεργεί έρευνες προς δύο κατευθύνσεις. Τον καθορισμό στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο των περιοχών κοντά στις ακτές και σε σχετικά μικρά βάθη όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συστήματα εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας και τον σχεδιασμό της «μηχανής» μετατροπής της κυματικής ενέργειας σε μηχανική.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.