Ο πρόεδρος, ένα ροζ σκάνδαλο και ένας πόλεμος είναι η γνωστή αμερικάνικη κωμωδία του 1997 με πρωταγωνιστές τους αγαπημένους Ντάστιν Χόφμαν και Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Η ταινία επικεντρώνεται σε έναν υπεύθυνο δημοσιότητας και έναν παραγωγό του Χόλιγουντ που επινοούν έναν πόλεμο στην Αλβανία για να αποσπάσουν την προσοχή του εκλογικού σώματος από ένα προεδρικό σεξουαλικό σκάνδαλο.
Η ταινία κυκλοφόρησε έναν μήνα πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο Κλίντον και τον επακόλουθο βομβαρδισμό του φαρμακευτικού εργοστασίου Αλ Σίφα στο Σουδάν τον Αύγουστο του 1998, κάτι που ώθησε τα ΜΜΕ να κάνουν συγκρίσεις μεταξύ της ταινίας και της πραγματικότητας. Αντίστοιχη σύγκριση έγινε και τον Δεκέμβριο του 1998, όταν η κυβέρνηση ξεκίνησε μια εκστρατεία βομβαρδισμών στο Ιράκ κατά τη διάρκεια της δίκης για την παραπομπή του Κλίντον για το εν λόγω σκάνδαλο. Συγκρίσεις έγιναν ξανά την άνοιξη του 1999, όταν η κυβέρνηση παρενέβη στον βομβαρδισμό της Σερβίας.
Στο άρθρο μας με τίτλο «Πάμε προς έναν νέο ψυχρό πόλεμο» αναφέρουμε: «Η ιστορία επαναλαμβάνεται, ελπίζουμε ως φάρσα, καθώς πλέον οι Ουκρανία βρίσκεται στη θέση της Κούβας και ίσως οι Αμερικάνοι θεωρούν ότι μπορούν με αυτόν τον τρόπο να πάρουν μία άτυπη ρεβάνς από τους Ρώσους! Και όμως, το εγχείρημα θεωρείται αρκετά επικίνδυνο και αβέβαιο, καθώς κανείς δεν μπορεί να επιβεβαιώσει την επιτυχή του κατάληξη και την ανεξέλεγκτη πορεία του χωρίς επιστροφή».
Όπως αναφέραμε και σε παλαιότερα μας άρθρα, η σημασία των εικόνων ρυθμίζει και τη συμπεριφορά των αγορών. «Μια εικόνα χίλιες λέξεις»! Έτσι η εικόνα με την πτώση των «δίδυμων πύργων» γκρέμιζε τη Wall Street, ενώ η εικόνα με την εισβολή στο Ιράκ την απογείωνε! Η εικόνα με τα καμιόνια με τους νεκρούς στην Ιταλία γκρέμιζε τις αγορές του πλανήτη σε αντίθεση με την εικόνα με τους πρώτους εμβολιασμούς που τις εκτόξευε!
Σήμερα, η εικόνα με τα ρώσικα άρματα μάχης να φθάνουν στα σύνορα της Ουκρανίας και να απειλούν, τρομοκρατεί, σε αντίθεση με τη χθεσινή εικόνα που αποχωρούσαν και τις επανέφερε σε υψηλά επίπεδα! Αν τώρα δούμε να αγκαλιάζονται και οι δύο ηγέτες της Ουκρανίας και της Ρωσίας, τότε η εικόνα θα είναι ικανή να γκρεμίσει τις αγορές ενέργειας και να επαναφέρει τις χρηματαγορές του πλανήτη σε νέα υψηλά.
Πολλοί αναλυτές σπεύδουν να προετοιμάσουν για ένα γκρέμισμα, εκ νέου, των αγορών του πλανήτη, κάτι παρόμοιο ίσως και χειρότερο από την περίοδο της πανδημίας. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν τα στοιχεία που συνηγορούν και υπερτερούν για μια δραματική πτώση, όμως το πρόβλημα δε θα είναι τόσο χρηματιστηριακό όσο πρόβλημα της πραγματικής οικονομίας.
Όπως ανέφερα στο άρθρο μου με τίτλο «Amazon, η φούσκα που ποτέ δεν έσκασε»: «Μια πτώση θα είναι κατά πολύ περισσότερο καλοδεχούμενη, καθώς οι αποδόσεις στα put options θα υπόσχονται ακόμα μεγαλύτερα κέρδη, λόγω του ότι οι μεγάλες πτώσεις είναι γρήγορες και εάν προλάβεις και το γύρισμα που επακολουθεί το παιχνίδι γίνεται καλύτερο. Φανταστείτε όλους τους επενδυτές που ασχολούνται με τα call να γυρίσουν το παιχνίδι στα put, όταν αλλάξει το κλίμα καθοδηγούμενοι από τους συμβούλους τους. Σίγουρα θα έχει μεγάλο ενδιαφέρον! Εδώ θα μπορούσαμε να επισημάνουμε κάποιους κινδύνους όσον αφορά στην πραγματική εικόνα των μετοχών, το οποίο θα αναλύσουμε σε επόμενο άρθρο μας».
Το πρόβλημα λοιπόν δε θα είναι εάν πέσει η Amazon 1000 δολάρια ή σκάσει σαν επόμενη φούσκα και οι υπόλοιπες μετοχές πέσουν έως και 50%. Τα χρήματα που θα βγάλουν οι ενασχολούμενοι με τα δικαιώματα θα είναι εξωπραγματικά, θα ξεπεράσουν και τις αποδόσεις των κρυπτονομισμάτων. Το πρόβλημα θα είναι εάν η ανατροφοδότηση της εν λόγω κατάστασης οδηγήσει σε πραγματική μείωση των περιουσιακών στοιχείων των βασικών μετόχων και φυσικά σε μείωση της αξίας των πραγματικών επενδύσεων από ασφαλιστικά ταμεία π.χ. σε μετοχές με συνέπεια την αδυναμία πληρωμής συντάξεων κ.ο.κ. Θα ξεκινήσει ένα σπιράλ επιδράσεων σε όλους τους τομείς της πραγματικής οικονομίας που θα επιφέρει μεγάλες κοινωνικές αναταραχές.
Το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα θα διαλυθεί, καθώς οι μετοχές θα πιέζονται λόγω της υποτιμητικής κερδοσκοπίας, και καθώς αποτελούν εγγυήσεις για τα δάνεια των επιχειρήσεων, αυτά δε θα πληρωθούν ποτέ. Για ακόμη μία φορά θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας και δε θα ήθελα να αναλύσω τη ζοφερή εικόνα που θα μπορούσε να επακολουθήσει και τις δραματικές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία και τους πολίτες του κόσμου.
Αυτό το γνωρίζουν οι χαράσσοντες τη νομισματική πολιτική και τρέμουν στην ιδέα να κάνουν το παραμικρό λάθος που θα ξυπνήσει τα «τέρατα του παρελθόντος». Μπορούν να τα καταφέρουν με έναν πληθωρισμό που οδεύει στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 40 ετών; Ίσως και να μπορέσουν, καθώς οι οικονομικές σχολές πριν 40 χρόνια διαφέρουν από τις σημερινές! Και φυσικά οι απόψεις, τα εργαλεία και η μετάλλαξη των αγορών συνηγορούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Φανταστείτε αν υπήρχαν τα σημερινά εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου στο κραχ του 1929 πόσο πιο γρήγορα θα ανέκαμπτε η χρηματαγορά της Wall Street!
Όπως ανέφερα και στο «διορατικό άρθρο» μου το μακρινό 2014, με τίτλο ή άνοδος ή χάος: «Οι αγορές δεν μπορούν να πέσουν, είναι αδύνατον να τις αφήσουν. Το παραμικρό λάθος θα επιφέρει οικονομικό χάος στον πλανήτη (τα παλαιότερα κραχ θα φαντάζουν μικροδιορθώσεις). Οι "μεταλλαγμένες" πλέον αγορές οδηγούνται από ένα "αόρατο χέρι" που οδηγεί όλο και ψηλότερα τις όποιες αξίες διαχειρίζονται, καθώς η άνοδος και η ζήτηση είναι δείγμα εύρωστης και υγιούς ανάπτυξης των χωρών».
Στην εν λόγω εικόνα έρχεται να προστεθεί σήμερα και η κερδοσκοπία με τα κρυπτονομίσματα και η ενεργειακή κρίση που δίνει τεράστια κέρδη, ως αποτέλεσμα των μεγάλων στοιχημάτων στην αγορά ενέργειας. Ακόμα σκέφτομαι πως αν είχα αποθήκες για 100000 βαρέλια πετρέλαιο πριν δύο χρόνια θα μου έδιναν και 40 δολ. στο χέρι για κάθε γαλόνι και 95 δολ. σήμερα!
Συμπερασματικά, οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν την πορεία της ανθρωπότητας προς το επόμενο στάδιο. Σε λίγα χρόνια δε νομίζω ότι θα μας απασχολεί τόσο εάν θα βγάλουμε αποδόσεις από τα παράγωγα ή τις αγορές, καθώς η ανθρωπότητα θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγαλύτερα προβλήματα που θα έχουν σχέση με τη σίτιση των λαών, την ενεργειακή τους αυτονομία, την υγειονομική ασφάλεια των πολιτών και τη διαβίωση τους σε ένα τραυματισμένο περιβάλλον που δε θα μπορεί να δώσει τα αγαθά που μέχρι σήμερα θεωρούμε αυτονόητα.
Η αλήθεια είναι ότι δώσαμε και δίνουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στην παραγωγή απεριόριστων υλικών αγαθών, που τα περισσότερα καταλήγουν στις χωματερές, ενώ το ενεργειακό αποτύπωμα της ανεξέλεγκτης παραγωγής τους στο περιβάλλον, μας οδήγησε στην τωρινή για πολλούς επιστήμονες, «μη αναστρέψιμη εικόνα». Αν τελικά γλυτώσουμε τον πόλεμο στην Ουκρανία, ίσως δε γλυτώσουμε αυτόν για το νερό!
