Την Παρασκευή ξεκίνησε η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκιο. Με μία... μικρή καθυστέρηση ενός έτους από την προγραμματισμένη ημερομηνία, με ελάχιστους ή καθόλου θεατές στα αγωνίσματα που θα διεξάγονται από τώρα μέχρι την 8η Αυγούστου, με την κοινή γνώμη της διοργανώτριας πόλης να είναι σχεδόν καθολικά αντίθετη στη διεξαγωγή τους εν μέσω της πανδημίας και με πολλούς αθλητές να αποχωρούν ως φορείς του κορονοϊού, είναι σίγουρο πως θα μείνουν στην ιστορία.
Όταν, πριν ένα χρόνο, αποφασίστηκε η μετάθεσή τους για το φετινό καλοκαίρι, υπήρχε η ελπίδα πως η πανδημία θα είχε υποχωρήσει αρκετά, με τη βοήθεια και των εμβολίων. Όπως ξέρουμε όλοι μας όμως, αυτό δεν έγινε. Η Ιαπωνική κυβέρνηση, μετά από πολλές σκέψεις, αποφάσισε να προχωρήσει στη διεξαγωγή, αυτό όμως δεν άρεσε καθόλου στους κατοίκους του Τόκιο και όλης της Ιαπωνίας, οι οποίοι ήταν ούτως ή άλλως κάπως αρνητικοί από τότε που η πόλη τους κέρδισε τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020.
Πολλοί από αυτούς πιστεύουν πως, υπό τις παρούσες συνθήκες, οι αγώνες θα έπρεπε να έχουν ματαιωθεί. Το κλίμα είναι τόσο αρνητικό στην Ιαπωνία, που η Toyota, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της χώρας και από τους βασικούς χορηγούς των αγώνων, αποφάσισε να σταματήσει την προβολή των διαφημίσεων των προϊόντων της στις τηλεοπτικές μεταδόσεις των αγωνισμάτων που θα γίνονται από την Ιαπωνική τηλεόραση, ενώ ο διευθύνων σύμβουλός της δεν θα παραστεί στην τελετή της έναρξης των αγώνων, όπως και αυτός της Panasonic.
Η Toyota όμως θα προβάλλει τις διαφημίσεις της στις τηλεοράσεις των αμερικανών τηλεθεατών, όπως και οι περισσότερες εταιρείες που το είχαν προγραμματίσει εδώ και μερικά χρόνια και έχουν προπληρώσει πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να αγοράσουν τηλεοπτικό χρόνο. Έτσι, παρά την απουσία θεατών, αλλά και πολλών αθλητών που έχουν διαγνωσθεί θετικοί στη Covid - 19, από διαφημιστικής απόψεως οι αγώνες αναμένεται να πετύχουν.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του διεθνούς Τύπου, ο αριθμός των χορηγών των τηλεοπτικών μεταδόσεων στις Η.Π.Α. θα είναι πάνω από 140, ενώ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016 ήταν 100. Παρά τους προβληματισμούς τους, εταιρείες όπως η Visa, η Procter and Gamble, η αεροπορική εταιρεία United, και πολλές άλλες, δεν θα εγκαταλείψουν τις διαφημιστικές εκστρατείες που είχαν ετοιμάσει.
Το τηλεοπτικό δίκτυο NBC, που έχει τα τηλεοπτικά δικαιώματα των Ολυμπιακών Αγώνων μέχρι το 2032, εκτιμά πως τα διαφημιστικά έσοδα θα ξεπεράσουν τα αντίστοιχα των Αγώνων του Ρίο, παρά το ότι ο αριθμός των τηλεθεατών δεν αποκλείεται να είναι μειωμένος σε σχέση με αυτούς. Αυτό δεν είναι παράξενο, καθώς ένα μέρος των διαφημιστικών εσόδων του NBC έχει σχέση με την προβολή των αγώνων μέσω διαδικτύου, με τη μέθοδο του streaming, η οποία είναι όλο και πιο δημοφιλής και σιγά σιγά θα ξεπεράσει σε διαφημιστικά έσοδα την παραδοσιακή τηλεόραση.
Για την πόλη του Τόκιο, τα πράγματα δεν είναι τόσο ευχάριστα στον οικονομικό τομέα, καθώς η 12μηνη καθυστέρηση στη διεξαγωγή των αγώνων ανέβασε το κόστος τους κατά 25% περίπου, και από τα περίπου 12 δισεκατομμύρια δολάρια έχει ξεπεράσει τα 15 δισ. Η ζημιά για την πόλη είναι ακόμα μεγαλύτερη αν συνυπολογίσουμε και την απουσία θεατών, τα άδεια ξενοδοχεία και τα άδεια εστιατόρια, αφού οι αθλητές και οι συνοδοί τους θα είναι οι μόνοι ξένοι στην πόλη.
Βέβαια, όπως θυμόμαστε και από τους δικούς μας αγώνες, η διοργανώτρια πόλη δεν κερδίζει πάντα από τους Αγώνες. Μπορεί η Βαρκελώνη να τα πήγε πολύ καλά το 1992 και οι χειμερινοί αγώνες του 2018 να ήταν πολύ κερδοφόροι για την Νότια Κορέα, αλλά το Ρίο Ντε Τζανέιρο «μπήκε μέσα» κατά 2 δισ. δολάρια και το Σολτ Λέικ Σίτι δεν είδε ποτέ τις 35.000 νέες θέσεις εργασίας που ήλπιζε πως θα δημιουργούσαν οι χειμερινοί αγώνες του 2002.
Το οικονομικό μέρος δεν είναι όμως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν, ή μάλλον μπορεί να αντιμετωπίσουν στο εγγύς μέλλον, οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες, οι οποίοι πέρα από ένα αθλητικό γεγονός μείζονος σημασίας είναι και ένα πολύ μεγάλο επιχειρηματικό γεγονός.
Καθώς λοιπόν όλα τα επιχειρηματικά γεγονότα πρέπει να εξεταστούν ως προς τις συνέπειές τους στο περιβάλλον, την κοινωνία και τη διαφάνεια του τρόπου οργάνωσής τους, θα πρέπει σύντομα να αναρωτηθούμε ποιες είναι οι επιδόσεις των Αγώνων στα κριτήρια ESG.
Σχετικά με το περιβάλλον, η βαθμολογία θα είναι σίγουρα χαμηλή, αφού η εκάστοτε διοργάνωση συνοδεύεται σχεδόν πάντα από εκτεταμένα κατασκευαστικά έργα τα οποία πιθανότατα δεν θα γινόντουσαν χωρίς τη διοργάνωση, ενώ κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής τους, τα αεροπορικά ταξίδια και γενικά οι μετακινήσεις κάθε τύπου αυξάνονται με εκθετικό ρυθμό.
Με λίγα λόγια, κάποιου είδους περιβαλλοντική επιβάρυνση αναμφίβολα υπάρχει. Όσον αφορά την εταιρική διακυβέρνηση, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή δεν έχει και πολύ καλή φήμη, πολλές φορές έχουμε δει οικονομικά σκάνδαλα, ενώ οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες.
Στο θέμα της επίδρασης πάνω στην κοινωνία, τα τελευταία χρόνια γίνεται φανερό πως οι δημότες των μεγάλων πόλεων που προσπαθούν να αναλάβουν τους αγώνες, δεν είναι πλέον τόσο ενθουσιώδεις όσο παλαιότερα, και πολλές φορές ενοχλούνται και από το κόστος των αγώνων και από τη γενικότερη επιβάρυνση που προκαλούν.
Ένα άλλο δύσκολο σημείο είναι το γεγονός πως η κοινή γνώμη στις περισσότερες δυτικές χώρες δεν ενθουσιάζεται με την ανάθεση διοργανώσεων σε χώρες με καθεστώτα που δεν έχουν καλές επιδόσεις στον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Οι επικείμενοι χειμερινοί αγώνες, που θα γίνουν σε μερικούς μήνες στην Κίνα, θα μας δείξουν αν οι δυτικές επιχειρήσεις θα διαφημίσουν τα προϊόντα τους ή θα φοβηθούν τις διαμαρτυρίες των μετόχων τους ή των ακτιβιστικών οργανώσεων.
Η σύνδεση των Ολυμπιακών Αγώνων με τα κριτήρια ESG, που χρησιμοποιούνται ευρύτατα στην οικονομική ίσως να είναι λίγο πρόωρη, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι Αγώνες αυτοί είναι ένα πολύ μεγάλο επιχειρηματικό γεγονός και οι περισσότερες εταιρείες που είναι χορηγοί τους ή διαφημίζονται σε αυτούς κρίνονται οι ίδιες για τις ESG επιδόσεις τους.
Αν έχουμε δίκιο, δεν θα αργήσουν οι συζητήσεις για την αλλαγή της φυσιογνωμίας των Ολυμπιακών Αγώνων, ώστε να αυτοί να είναι πιο συμβατοί με τις απαιτήσεις της κοινωνίας (στις δυτικές χώρες τουλάχιστον). Ίσως να μην υπάρχει εύκολη λύση σε αυτό το «πρόβλημα», εκτός αν οι Αγώνες γίνονταν κάθε φορά στο ίδιο μέρος, αποφεύγοντας όλα τα περιττά έξοδα και νέα έργα. Πού θα μπορούσε άραγε να βρεθεί ένα τέτοιο μέρος;
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
