Δεκάδες σεισμικές δονήσεις από 4 Ρίχτερ με ανώτερο τα 5 Ρίχτερ - που σημειώθηκε το μεσημέρι της Τρίτης - ανάμεσα σε Σαντορίνη και Αμοργό, προκαλούν μια πρωτοφανή ακολουθία για τα ελληνικά δεδομένα, διχάζοντας τους επιστήμονες ως προς την αποκωδικοποίηση του φαινόμενου.
Οι σεισμολόγοι αδυνατούν να καταλήξουν στο συμπέρασμα εάν θα υπάρξει ισχυρότερος σεισμός ή θα αποκλιμακωθεί. Την ίδια στιγμή συνεχίζεται για δεύτερη ημέρα η φυγή των κατοίκων από τη Σαντορίνη, έχοντας μέχρι στιγμής εγκαταλείψει τα σπίτια τους πάνω από 11.000 κόσμος.
Πλοία και αεροπλάνα αναχωρούν με μεγάλη πληρότητα, με τους πολίτες να εκφράζουν φόβους για την εξέλιξη της σεισμικής ακολουθίας. Για την εξυπηρέτηση των εκατοντάδων ταξιδιωτών, οι αεροπορικές εταιρείες προσθέτουν επιπλέον δρομολόγια. Από τη Δευτέρα άλλωστε προστίθενται συνεχώς νέα έκτακτα δρομολόγια αεροπορικά και ακτοπλοϊκά προκειμένου να εξυπηρετηθεί η αυξημένη ζήτηση.
Ομάδες της ΕΜΑΚ και το Κινητό Επιχειρησιακό Κέντρο του Πυροσβεστικού Σώματος «Όλυμπος» βρίσκονται σε επιφυλακή, καθώς πάνω από 80 δονήσεις κατέγραψαν οι σεισμογράφοι από τα ξημερώματα ως αργά το απόγευμα. Παρά το γεγονός ότι δεν παρατηρείται προοδευτική αύξηση του μεγέθους ωστόσο είναι χαρακτηριστικό ότι τουλάχιστον 5 σεισμοί μεγάλου μεγέθους άνω των 4 βαθμών σημειώθηκαν μέσα στην ημέρα, κάποιοι από αυτούς και το βράδυ.
Οι σεισμολόγοι χαρακτηρίζουν εξαιρετικά ασυνήθιστη και πρωτόγνωρη τη σεισμική δραστηριότητα που εξελίσσεται από την περασμένη Παρασκευή στο θαλάσσιο χώρο μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, ενώ παρακολουθούν λεπτό προς λεπτό την ακολουθία τόσο ως προς τα ποσοτικά όσο και ως προς τα ποιοτικά της χαρακτηριστικά επιχειρώντας να οδηγηθούν σε ασφαλή συμπεράσματα.
Μια νέα εξέλιξη που καταγράφεται ως προς το φαινόμενο είναι ότι το επίκεντρό του δεν παραμένει σταθερό και δεν είναι ένα. Τις τελευταίες ώρες φαίνεται να μετατοπίζεται η σεισμική δραστηριότητα πιο κοντά στην Αμοργό, αν και ακόμη δεν είναι γνωστό ποιο ακριβώς ρήγμα έχει ενεργοποιηθεί, κάτι το οποίο εξετάζεται. «Το φαινόμενο μετατοπίζεται βορειοανατολικά προς την Αμοργό, έχει περάσει βορειοανατολικά και της νήσου Ανύδρου» είπε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας.
«Στην αρχή ήταν η ακολουθία εστιασμένη πολύ κοντύτερα στη Σαντορίνη, σταδιακά μεταφέρθηκαν τα περισσότερα επίκεντρα προς βορειοανατολικά» επιβεβαίωσε και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτο Βασίλης Καραστάθης.
Τα σενάρια που εξετάζουν οι επιστήμονες
Οι ειδικοί μελετούν τη σεισμική δραστηριότητα, τις αλλεπάλληλες δονήσεις που διαρκούν εβδομάδες ή και μήνες μέχρι να εξασθενήσουν.
«Ενισχύεται το σενάριο της σμηνοσειράς, δηλαδή δεν θα έχουμε σεισμό μεγαλύτερο, δηλαδή σιγά - σιγά το δυσμενές σενάριο περνάει σε 2η προτεραιότητα από πλευράς πιθανοτήτων» εκτίμησε ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Αθανάσιος Γκανάς.
«Το θετικό θα ήταν να γίνει ένας σεισμός 5 μέχρι 5,5 ο οποίος δε θα μας προβληματίσει, ούτε θα κάνει ζημιές προκειμένου να αρχίσει η σταδιακή εκτόνωση του φαινομένου» είπε ο Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για την εκδήλωση ενός μεγαλύτερου σεισμού από τα 5 Ρίχτερ που σημειώθηκαν το μεσημέρι της Τρίτης.
«Με τα μέχρι τώρα δεδομένα δεν μπορούμε να είμαστε καθησυχαστικοί, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι κατά ανάγκη περιμένουμε κάποιος μεγάλο σεισμό[…] υπάρχει το σενάριο ενός μεγαλύτερου σεισμού γι’ αυτό έχουν παρθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα» επεσήμανε από την πλευρά του ο κ. Καραστάθης.
Στενά παρακολουθείται και το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο, με ειδικούς αισθητήρες που τοποθετήθηκαν.
Αντικρουόμενες οι εκτιμήσεις των ειδικών
Γ. Παπαδόπουλος για Σαντορίνη: Δικαιολογημένος ο συναγερμός
«Το ότι έχουμε πολλούς σεισμούς με σχετικά παρόμοια μεγέθη σημαίνει ότι το ρήγμα αντιστέκεται στο να σπάσει, επιμένει όμως το σύστημα των δυνάμεων» τόνισε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, μιλώντας στο Mega.
Σύμφωνα με τον σεισμολόγο Γεράσιμο Παπαδόπουλο, βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, καθώς «δεν είμαστε βέβαιοι εάν θα γίνει μεγαλύτερος σεισμός ή όχι».
Ενδεχομένως, σύμφωνα με τον σεισμολόγο, ο σεισμός των 5 να είναι ο κύριος σεισμός, αλλά «αυτό δεν το ξέρουμε ακόμη, θα το ξέρουμε σε 2-3 24ωρα, αν η σεισμική ακολουθία εμφανίσει χαρακτηριστικά μετασεισμών, κάτι που δεν συμβαίνει ακόμη». Άρα, σημειώνει ο σεισμολόγος, είναι δικαιολογημένος ο συναγερμός.
Επίσης, είπε ότι «υπάρχει ένας μεγάλος όγκος πετρωμάτων που αντιστέκεται. Αν είναι έτσι, πάει να πει ότι είναι πολύ σκληρός και όταν σπάσει θα δώσει μεγάλο σεισμό. Ενδέχεται να μην είναι αυτή η περίπτωση, αλλά το ρήγμα να αρχίζει να εξαντλεί τα όρια αντοχής του και θα συνεχίσει με παρόμοια μεγέθη, λίγο πάνω-λίγο κάτω από το 5, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Έχω την επιστημονική εντύπωση ότι η ακολουθία θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα».
Ερωτηθείς σχετικά με τα πιθανά ενδεχόμενα, ο κ. Παπαδόπουλος είπε «νομίζω πως, με βάση το πώς πορεύεται η ακολουθία, θα ανέβουν και άλλο τα μεγέθη», ενώ σημείωσε πως δεν μπορεί να γίνει εκτίμηση για το ακριβές μέγεθος.
«Ας υποθέσουμε ότι θα γίνει ένας ισχυρότερος σεισμός. Μπορούμε να έχουμε μία εκτίμηση των αρνητικών επιπτώσεων που θα μπορούσε να έχει ένας τέτοιος σεισμός; Η απάντηση είναι ναι. Δεν είναι τόσο το μέγεθος των Ρίχτερ γιατί εξαρτάται και από την απόσταση. Έχουμε στη φαρέτρα της σεισμολογίας πολλά όπλα για να απαντήσουμε σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα», κατέληξε.
Ε. Λέκκας: Πολύ μικρός ο σεισμός 5 Ρίχτερ για να είναι κύριος
«Είναι πολύ μικρός για να είναι ο κύριος σεισμός. Προσωπικά θα προτιμούσα να είχαμε έναν σεισμό της τάξης των 5,5 βαθμών, ο οποίος δε θα προκαλούσε επιπτώσεις στην Σαντορίνη κυρίως, καθόλου στα υπόλοιπα νησιά. Ένας τέτοιος σεισμός ίσως σηματοδοτούσε έναν κύριο σεισμό και την έναρξη της απομείωσης της σεισμικής δραστηριότητας», δήλωσε ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας
Μιλώντας στο Mega ο κ. Λέκκας τόνισε ότι: «Μας έχει καλέσει για διυπουργική σύσκεψη ο κ. Κικίλιας, να ενημερώσουμε τους υπουργούς για την κατάσταση και μετά θα επιστρέφω στη Σαντορίνη. Σήμερα το πρωί στις 4.40 είχαμε έναν σεισμό της τάξης των 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Το βραδύ ήταν σχετικά ήρεμο αλλά στη συνέχεια είχαμε μια ανοδική έξαρση».
Αρχικά, είπε ότι: «Εκτιμούμε ότι η έξαρση αυτή θα συνεχιστεί και τις επόμενες μέρες. Με αυτούς τους σεισμούς εκτονώνεται αργά και σταδιακά. Θα ήθελα έναν σεισμό 5,2-5,3 Ρίχτερ για να εκτονωθούν πιο γρήγορα οι δυνάμεις. Με έναν σεισμό της τάξης των 5,5 Ρίχτερ εκτιμούμε ότι δεν θα υπάρχει καμία επίπτωση στο νησί»
«Το σενάριο των 6 Ρίχτερ και πάνω συγκεντρώνει μικρές πιθανότητες. Οι κάτοικοι στη Σαντορίνη πρέπει να νιώθουν ασφαλείς. Δεν πρέπει να υπάρχει αυτός ο πανικός για φυγή που υπάρχει. Έχω διαπιστώσει ότι φεύγουν κυρίως αλλοδαποί που εργάζονται εδώ. Αυτοί οι σεισμοί γίνονται σε βάθος 15 χιλιομέτρων.
Είναι σημαντικό για εμάς το βάθος που εκδηλώνεται ένας σεισμός. Έχει σημασία γιατί προσδιορίζουμε το σεισμικό ρήγμα και αυτό είναι σημαντικό γιατί εκεί έχουμε ένα σύμπλεγμα ρηγμάτων και ο ακριβής υπολογισμός του ρήγματος, μας κάνει να είναι πιο εύκολη η ερμηνεία», επεσήμανε.
Για την μετατόπιση του σεισμού και το ηφαίστειο της Σαντορίνης: «Το επίκεντρο του σεισμού μετατοπίζεται, πάει προς τα ΒΑ προς Αμοργό. Αυτό σημάνει ότι απομακρύνεται από τη Σαντορίνη και αυτό είναι καλό αλλά πηγαίνει προς την Αμοργό.
Η Αμοργός δεν έχει τόση μεγάλη τρωτότητα όσο έχει η Σαντορίνη. Τα αποτελέσματα ενός σεισμού θα είναι πιο μικρά στην Αμοργό από τη Σαντορίνη. Καμία σχέση με το ηφαίστειο δεν έχει όλο αυτό. Όχι ότι δεν υπάρχει ηφαιστειακή δραστηριότητα, υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Για να επαναληφθεί η έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης έχουμε υπολογίσει ότι χρειάζονται περίπου 17.000 χρόνια. το ηφαίστειο εκρήγνυται τα τελευταία 200.000 χρόνια κάθε 20.000 χρόνια. Μικρότερες δραστηριοποιήσεις υπήρχαν αλλά είναι πολύ αργές» είπε ο Ευθύμιος Λέκκας.
Χαρακτήρισε «άριστη» την κινητοποίηση του κρατικού μηχανισμού κατόπιν της έγκυρης πληροφόρησης που λαμβάνει από τις αρμόδιες επιτροπές των επιστημόνων. Για την ανησυχία του κόσμου στην Σαντορίνη, την σχολίασε ως «εύλογη», εφόσον φοβούνται τους σεισμούς.
Όσο για τη διάρκεια που μπορεί να έχει το φαινόμενο, ο κ. Λέκκας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να διαρκέσει μερικές εβδομάδες ή ίσως και μήνες, όπως έγινε στην περίπτωση του Αρκαλοχωρίου της Κρήτης.
Β. Καραστάθης: Δεν είναι καθησυχαστικές οι συνθήκες
«Τα πράγματα εξελίσσονται με τρόπο που μας βάζει σε προβληματισμό. Δηλαδή δεν υπάρχουν για την ώρα οι συνθήκες αυτές ώστε να καθησυχάσουμε τον κόσμο» επισήμανε ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, Βασίλης Καραστάθης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα για τις Κυκλάδες, την αντοχή των οποίων δοκιμάζει ο Εγκέλαδος τις τελευταίες ημέρες.
«Το πρώτο και κύριο θέμα είναι ότι εμείς για να καθησυχάσουμε τον κόσμο θέλουμε να δούμε μια αποκλιμάκωση, μια αραίωση της ακολουθίας. Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε, θα έλεγα το αντίθετο. Η συχνότητα των σεισμών αυξάνει. Παρατηρούμε μια αύξηση και των μεγεθών. Έχουμε τις τελευταίες ώρες, τις τελευταίες ημέρες από τη μια του Γενάρη, 49 σεισμούς με μεγέθη μεγαλύτερα του 4. Σήμερα τη νύχτα ήταν πολύ δύσκολη η κατάσταση. Είχαμε επτά σεισμούς από τις 10 ώρα μέχρι το πρωί.
Τώρα ξανά είχαμε άλλους δυο σεισμούς πάνω από 4. Πριν από λίγο πάλι φτάσαμε στο 4,8. Θέλω να πω ότι είναι μια κατάσταση που είναι ασυνήθιστη, ιδιαίτερα ασυνήθιστη, πρωτοφανής θα έλεγα για τα ελληνικά δεδομένα. Από κει και πέρα εξετάζουμε την ακολουθία. Για την ώρα δεν μπορούμε να καθησυχαστικοί. Θα επανεξετάζουμε συνεχώς την κατάσταση, όταν δούμε κάποια βελτίωση εδώ είμαστε και θα τα ξαναπούμε» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καραστάθης.
Τις τελευταίες ημέρες υπήρχε μία μετακίνηση των επικέντρων στην πλειοψηφία τους προς την Αμοργό βορειοανατολικά, σημείωσε στη συνέχεια, κάτι που εντάσσεται στα πλαίσια της φυσικής εξέλιξης της ακολουθίας, καθώς το ρήγμα πολλές φορές σπάει σιγά σιγά.
«Από εκεί και πέρα, η καινούργια περιοχή βέβαια έχει ένα καλό, είναι αρκετά μακρύτερα από την Σαντορίνη. Ως εκ τούτου, ένας πιθανός σεισμός έχει μεγαλύτερη απόσταση από τα νησιά, από το νησί της Σαντορίνης θα έχει μικρότερες επιπτώσεις και όσον αφορά την Αμοργό πάλι είναι σε κάποια καλή απόσταση θεωρώ» προσέθεσε.
Είναι κάτι το οποίο είναι φυσιολογικό να συμβαίνει, η μετατόπιση των επικέντρων, σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Καραστάθης, αυτό που διαφοροποιεί είναι οι επιπτώσεις ως προς το νησί αν γίνει εκεί ο σεισμός. Δεν σημαίνει ότι όμως το υπόλοιπο τμήμα που είχε ενεργοποιηθεί πριν δεν είναι πια ενεργό. Θα μπορούσαμε να έχουμε και κάποιο σεισμό και σε αυτό το τμήμα, εξήγησε.
Οι επιπτώσεις έχουν να κάνουν με το μέγεθος και το επίκεντρο. «Από εκεί και πέρα, θεωρώ ότι ένας σεισμός σαν αυτός που συζητείται, δεν θα είχε πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις στο νησί. Έχουν παρθεί τα μέτρα, τα κτίσματα είναι αρκετά καινούργια τα περισσότερα όπου υπάρχει κάποιο προβληματικό κτίσμα κτλ. έχει ληφθεί υπόψιν. Ο κρατικός μηχανισμός είναι σε εγρήγορση» συμπλήρωσε ο κ. Καραστάθης.
Όσο αφορά τις πιθανότητες να υπάρξει κάποια ηφαιστειακή αντίδραση, ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού, ανέφερε τα εξής.
Σε όλο τον κόσμο από τις επιστημονικές επιτροπές βγαίνει μία φωνή παρά τις διαφορετικές απόψεις
«Υπάρχει ένα ανακοινωθέν από την Πολιτική Προστασία. Μέσα στην επιτροπή υπήρχαν όλοι οι επιστήμονες, με διαφορετικές απόψεις. Όταν γίνεται μία επιτροπή, οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε τα αποτελέσματα αυτής της επιτροπής. Σε όλα τα κράτη γίνεται αυτό. Από εκεί και πέρα μέσα στην Επιτροπή πρέπει να εκφράζονται οι απόψεις, να βγαίνουν οδηγίες προς τον κόσμο, όμως η πολυφωνία μετά δεν βοηθάει. Δηλαδή, η επιστημονική συζήτηση γίνεται μεταξύ των επιστημόνων. Ο κόσμος όμως θα έλεγα ότι είναι καλό να ακούει τα πορίσματα που βγαίνουν από τη σύγκλιση όλων αυτών των επιστημονικών επιτροπών και να υπάρχει μία φωνή».
Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα του ηφαιστείου, ο κ. Καραστάθης ανέφερε ότι μπορεί να επηρεαστεί το ηφαίστειο σε έναν μικρό βαθμό, αλλά όχι να εκραγεί. «Είναι τελείως διαφορετικό πράγμα. Μπορεί να γίνει για παράδειγμα μια κατολίσθηση μέσα, μπορεί να διαφοροποιηθούν κάποιες παράμετροι κτλ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οδηγείται σε έκρηξη. Αυτό είναι σαφές. Δεν έγινε αυτό όταν γίνανε τεράστιοι σεισμοί» είπε χαρακτηριστικά.
Αυτά σημείωσε όσο αφορά το υποθαλάσσιο Κολούμπο και όσο αφορά το ηφαίστειο της Καμένης μέσα στην Σαντορίνη, σημείωσε ότι υπήρχε μία μικρή σεισμικότητα προ μηνών και αυτή τη στιγμή είναι σε ύφεση, δηλαδή δεν υπάρχει πρόβλημα.
Σε σχέση με τους κατοίκους, μόνιμους, εργαζόμενους, ερωτηθείς ο κ. Καραστάθης τι συστήνει, καθώς τα τελευταία εικοσιτετράωρα φεύγουν γεμάτα τα πλοία και τα αεροπλάνα και ενώ έχουν διπλασιαστεί οι πτήσεις και τα δρομολόγια, επισήμανε πως έγκειται στον κάθε άνθρωπο, ανάλογα με την ψυχολογία του και σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις του στο νησί. Φεύγουν, ανέφερε γιατί αισθάνονται ανασφάλεια και φόβο.
«Όταν την τελευταία νύχτα έδωσαν επτά σεισμούς άνω του 4, σκεφτείτε στην Αθήνα που είχαμε ένα 2,8 και αναστατώθηκε όλος ο κόσμος και τα τηλέφωνα ήταν αναρίθμητα μέσα. Λοιπόν, από εκεί και πέρα αισθάνονται ότι υπάρχει και μια κρατική μέριμνα. Αισθάνονται ότι το κράτος δεν τους έχει ξεχάσει. Υπάρχει όλη η υποδομή εκεί ώστε να αντιμετωπιστεί το οτιδήποτε. Λοιπόν, από κει και πέρα τώρα εμείς δεν μπαίνουμε στη διαδικασία του τι πρέπει να κάνει ο κόσμος. Απλά λέμε πώς εξελίσσεται το φαινόμενο. Ο κάθε ένας άνθρωπος είναι ελεύθερος να πράξει ό,τι θέλει.
Εγώ μπορώ να σας πω ότι ενδεχομένως αυτή τη στιγμή να παρέμενα στο νησί, αλλά αυτό δεν δεσμεύει κανέναν. Είναι όλοι άνθρωποι, δεν είναι η ίδια ψυχολογία. Αν κάποιος επηρεάζεται πάρα πολύ από αυτό το θέμα, δεν βλέπω το λόγο γιατί να επιβαρύνεται ψυχολογικά. Αν κάποιος έχει κάποια πάρα πολύ σοβαρή δουλειά στο νησί και πάλι αυτός έχει έστω και αν επηρεάζεται, μπορεί να σκεφτεί διαφορετικά.
Αν φτάσουμε σε περίπτωση που πρέπει να ειδοποιηθεί ο κόσμος σχετικά, πιστεύω ότι πάλι θα υπάρχουν από την Πολιτική προστασία, ειδοποιήσεις» ανέφερε ο κ. Καραστάθης, σημειώνοντας πως η ακολουθία μπορεί να έχει διάρκεια από μερικές βδομάδες έως και μήνα ή μήνες.
ΕΚΠΑ Πάνω από 2.500 σεισμοί - Χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας
«Η εικόνα που παρουσιάζει η σεισμική δραστηριότητα δεν αποκλείεται να έχει χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, που παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τη σεισμική ακολουθία στη ζώνη Σαντορίνης - Αμοργού, πλησίον της νησίδας Ανύδρου, μέσω του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος.
Στην έκτακτη ανακοίνωση που εξέδωσε η Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ, γίνεται αναλυτική αναφορά στη σεισμική δραστηριότητα, ειδικά από τον Ιούνιο του 2024 και έπειτα.
Μάλιστα, στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι έως την 1η Φεβρουαρίου είχαν εντοπιστεί πάνω από 2.500 σεισμοί, ενώ ξεκίνησε η ασυνήθιστα υψηλή παραγωγικότητα σεισμών με μεγέθη μεγαλύτερα των 4 βαθμών Ρίχτερ, και ότι η «η εικόνα που παρουσιάζει η σεισμική δραστηριότητα δεν αποκλείεται να έχει χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας».
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ανακοίνωση, τον Ιούνιο του 2024 άρχισε να εμφανίζεται μικροσεισμική δραστηριότητα εντός της Καλδέρας της Σαντορίνης, η οποία εντάθηκε από τα μέσα Σεπτεμβρίου. «Πρόκειται για την πρώτη φορά μετά την περίοδο 2011-2012 που εμφανίζεται σημαντική μικροσεισμική δραστηριότητα εντός της Καλδέρας», σύμφωνα με την ανακοίνωση, στην οποία σημειώνεται ότι το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ έχει εγκαταστήσει μόνιμους σεισμολογικούς σταθμούς στη Σαντορίνη από το 2011.
Όσον αφορά στην περιοχή του υποθαλάσσιου ηφαιστείου Κολούμπο, ~8 km ΒΑ της Σαντορίνης, εκείνη «εμφανίζεται διαχρονικά περισσότερο δραστήρια σεισμικά».
Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, τα μικροσεισμικά επίκεντρα στη Σαντορίνη εντοπίστηκαν κυρίως στη Νέα Καμένη και στην ευρύτερη περιοχή Ημεροβιγλίου-Φηρών, κατά μήκος της «γραμμής Καμένης» με διεύθυνση ΒΑ-ΝΔ και παράλληλα, εμφανίστηκε μικροσεισμική δραστηριότητα και στην περιοχή ανατολικά του Κολούμπο.
Συνολικά, σύμφωνα πάντα με την ίδια ανακοίνωση, από τον Ιούνιο του 2024 έως και τις 25 Ιανουαρίου 2025 εντοπίστηκαν με σύγχρονες μεθόδους μηχανικής μάθησης (Machine-Learning) πάνω από 1.200 σεισμοί στην περιοχή Σαντορίνης-Κολούμπο, με μεγαλύτερο εκείνον που εκδηλώθηκε στις 25 Ιανουαρίου, 08:57:25 ώρα Ελλάδος, με επίκεντρο στις NA ακτές της Θηρασιάς, με μέγεθος 3.8 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.
Στις 26 Ιανουαρίου εμφανίστηκε νέα ομάδα σεισμών ανατολικά του ηφαιστείου Κολούμπο, με έντονη έξαρση την επόμενη ημέρα. Έως τις 29 Ιανουαρίου εντοπίστηκαν πάνω από 1.300 σεισμοί με τη χρήση μηχανικής μάθησης. Έως την 1η Φεβρουαρίου είχαν εντοπιστεί πάνω από 2.500 σεισμοί, ενώ ξεκίνησε η ασυνήθιστα υψηλή παραγωγικότητα σεισμών με μεγέθη μεγαλύτερα των 4 βαθμών Ρίχτερ.
Όπως αναφέρεται, η σεισμικότητα εξαπλώθηκε στην περιοχή γύρω από τη νησίδα 'Ανυδρο. Σύμφωνα με τα στοιχεία καθημερινής ανάλυσης σεισμικών δεδομένων του Εργαστηρίου Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, από την 1η Φεβρουαρίου έως και την 4η Φεβρουαρίου ώρα 09:00 εκδηλώθηκαν 43 σεισμοί με μέγεθος μεγαλύτερο ή ίσο του 4.0. Οι μεγαλύτεροι σεισμοί εκδηλώθηκαν στις 3 Φεβρουαρίου 14:17:41 και 4 Φεβρουαρίου 04:46:07 με μέγεθος 5.0.
Σημειώνεται, επίσης, ότι το πυκνό σεισμολογικό δίκτυο της Σαντορίνης, με σταθμούς που ανήκουν στο Ενιαίο Εθνικό Δίκτυο Σεισμογράφων (ΕΕΔΣ), στο οποίο συμμετέχει το Εργαστήριο Σεισμολογίας του ΕΚΠΑ, ενισχύεται με την εγκατάσταση νέων οργάνων τόσο στην Σαντορίνη όσο και στα γύρω νησιά.
Πάντως, από τη Διεπιστημονική Επιτροπή Διαχείρισης Κινδύνων και Κρίσεων του ΕΚΠΑ δίνεται ιδιαίτερη έμφαση και στη μελέτη της εδαφικής παραμόρφωσης και στο πώς αυτή συνδέεται με τη σεισμικότητα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, από το 2011 έχει εγκατασταθεί ένας μόνιμος δορυφορικός γεωδαιτικός σταθμός GNSS/GPS στο Ημεροβίγλι (σταθμός SANT), ενώ από το 1994 έχει εγκατασταθεί και επαναμετράται περιοδικά μη-μόνιμο δίκτυο σταθμών GPS σε 21 θέσεις στη Θήρα, Θηρασιά και Νέα Καμένη.
Σχετικά με την εδαφική παραμόρφωση και τη σεισμική δραστηριότητα, αναφέρεται: «Η ημερήσια επίλυση των δεδομένων από τον μόνιμο σταθμό (SANT) ανάδειξε αλλαγή της κινηματικής συμπεριφοράς της περιοχής από τον Αύγουστο 2024.
Μετά τη δραστηριότητα της περιόδου 2011-2012 το άνυσμα της εδαφικής ταχύτητας απεικόνιζε την τεκτονική κίνηση της ευρύτερης περιοχής στην οριζόντια διεύθυνση (ΝΑ σε σχέση με το ITRF2014) και σταθερή στην κατακόρυφη.
Από τον Αύγουστο 2024 παρατηρήθηκε περιστροφή του οριζόντιου ανύσματος σε διεύθυνση Ανατολική-Βορειοανατολική, και ταυτόχρονη ανύψωση με ρυθμό συγκρίσιμο με εκείνον της περιόδου 2011-2012.
Για την καλύτερη χωρική μελέτη της εδαφικής κίνησης θα πραγματοποιηθεί επαναμέτρηση του μη-μόνιμου δικτύου GPS της περιοχής. Στόχος είναι να προσδιοριστεί με ακρίβεια η χωρική κατανομή της εδαφικής παραμόρφωσης σε όλη την περιοχή Θήρας-Θηρασιάς, και να μελετηθεί πώς συνδέεται με τα δύο ηφαιστειακά κέντρα, της Νέας Καμένης και του Κολούμπο».
Τέλος, η ανακοίνωση καταλήγει ότι «δεν αποκλείεται η δραστηριότητα να έχει χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας». « Η εικόνα που παρουσιάζει η σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού, με ολοένα περισσότερους σεισμούς με μεγέθη μεγαλύτερα ή ίσα του 4.0, αν και πιθανώς να εμφανίζει χαρακτηριστικά σμηνοσειράς (μεγάλο πλήθος σεισμών με παρόμοια μεγέθη), δεν αποκλείεται να έχει χαρακτηριστικά προσεισμικής ακολουθίας», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
