Το καλό κλίμα συνεργασίας μεταξύ των ελληνικών πανεπιστημίων, αλλά και συνολικά της Συνόδου των Πρυτάνεων με το υπουργείο Παιδείας, επιβεβαίωσε το πόρισμα της Συνόδου, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της στην Κέρκυρα, υπό την προεδρία του Ιονίου Πανεπιστημίου. Κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου τέθηκαν επί τάπητος θέματα ευρείας κλίμακας.
Αναλυτικότερα, κατά τη διάρκεια των εργασιών της 102ης Συνόδου των Πρυτάνεων υπεγράφη το καταστατικό του μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Study in Greece», που θα αποτελέσει τον επίσημο φορέα για την προώθηση της εξωστρέφειας των ελληνικών ΑΕΙ. Συζητήθηκαν επίσης, για πρώτη φορά, οι επιπτώσεις και τα μέτρα αντιμετώπισης των συνεπειών της χρήσης αυτοματοποιημένων εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαιδευτική και ερευνητική διαδικασία, καθώς και ο ρόλος των πανεπιστημίων στην ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής.
Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν με τη συζήτηση σχετικά με τη χωρική διεύρυνση της εφαρμογής της Χάρτας Αειφορίας των Ελληνικών Πανεπιστημίων στη μεσογειακή λεκάνη, παρουσία των προέδρων των Συνόδων των Πρυτάνεων των κυπριακών και αλβανικών πανεπιστημίων. Η απόφαση για συνεργασία στο πεδίο αυτό αναμένεται να επικυρωθεί σε επόμενη Σύνοδο με την υπογραφή σχετικού μνημονίου.
Αναφορικά με τα θέματα που συζητήθηκαν διεξοδικά, διαπιστώθηκε, σύμφωνα με το πόρισμα της Συνόδου, ότι καταρχάς παραμένει η ανάγκη επίλυσης ζητημάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή του νέου νόμου-πλαισίου και ήδη έχουν τεθεί στην ηγεσία του υπουργείου, ενώ εκκρεμεί η έκδοση πρόσθετων εγκυκλίων και υπουργικών αποφάσεων.
Η αναβάθμιση των κτιριακών και των εργαστηριακών υποδομών των πανεπιστημίων είναι, σύμφωνα με τη Σύνοδο, «αναγκαίο στοιχείο» για την περαιτέρω ανάπτυξή τους και για την ενίσχυση της ασφάλειας των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας, μέσω της πραγματοποίησης ελέγχων επί των κατασκευών και της αντισεισμικής θωράκισής τους.
«Συνεπώς, η διασφάλιση πόρων για την υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) και η ένταξη νέων έργων, είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι εξάλλου επιτακτική η ανάγκη καταβολής της εθνικής χρηματοδότησης στο πλαίσιο ευρωπαϊκών ανταγωνιστικών έργων, που δεν έχει καταβληθεί από το 2019, ώστε να διασφαλιστεί η αναπτυξιακή πορεία των Ιδρυμάτων», αναφέρεται στο πόρισμα της Συνόδου.
Επιπλέον, καθώς προχωρά η διαδικασία υποβολής και έγκρισης νέων Οργανισμών και Εσωτερικών Κανονισμών των Πανεπιστημίων, τονίζεται από τη Σύνοδο η ανάγκη εξεύρεσης των απαραίτητων πόρων για την πλήρωση των οργανικών θέσεων «με μόνιμο διοικητικό προσωπικό υψηλής εξειδίκευσης στη βάση των προβλέψεων του νέου νόμου» αλλά και της αντιμετώπισης του χρόνιου προβλήματος υποστελέχωσης των πανεπιστημίων.
Απαιτείται επίσης, σύμφωνα με τους πρυτάνεις, η διάθεση ικανού αριθμού πιστώσεων ειδικού τεχνικού προσωπικού, αλλά και πιστώσεων μελών ΔΕΠ για την κάλυψη των εργαστηριακών και εκπαιδευτικών αναγκών των πανεπιστημίων. Ειδικά για τις ιατρικές σχολές, προτείνεται η ενίσχυσή τους με θέσεις ΔΕΠ που θα διατεθούν από το υπουργείο Υγείας, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν.
Η Σύνοδος διαπίστωσε επίσης ότι οι αρμοδιότητες της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης έχουν αυξηθεί σημαντικά με την εφαρμογή του νέου νόμου-πλαισίου και προτείνει να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία της με ανάλογη ενίσχυση του στελεχιακού της δυναμικού και των πόρων που της διατίθενται.
Ακόμη, η Σύνοδος τονίζει την ανάγκη επίλυσης του ζητήματος της βελτίωσης της στέγασης των φοιτητών. «Είναι απαραίτητη η κατασκευή νέων φοιτητικών εστιών, ενώ επείγει η χρηματοδότηση της συντήρησης και ανακαίνισης των εστιών που ήδη λειτουργούν. Χρειάζεται επίσης να επαναξιολογηθεί ο ρόλος και η λειτουργία του ΙΝΕΔΙΒΙΜ, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί με επάρκεια στις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί», αναφέρεται στο πόρισμα της Συνόδου.
Αναφορικά με τη σίτιση των φοιτητών, η Σύνοδος επισήμανε ότι χρειάζεται να αυξηθούν τα κονδύλια στο ύψος της κάλυψης των πραγματικών αναγκών και με βάση τα τρέχοντα δεδομένα του ενεργού φοιτητικού πληθυσμού.
Διαπιστώθηκε εξάλλου η επιτακτική ανάγκη συνέχισης της χρηματοδότησης του προγράμματος της Πρακτικής 'Ασκησης Φοιτητών με την εξασφάλιση κονδυλίων ικανών να καλύψουν το σύνολο των θέσεων, λαμβάνοντας υπ' όψιν την ισχύουσα νομοθεσία.
Η Σύνοδος ζητά τέλος:
α) την άμεση έκδοση τροπολογίας για την κατοχύρωση των επαγγελματικών προσόντων των αποφοίτων όλων των Τμημάτων Γεωπονικών Σπουδών. Η Σύνοδος θεωρεί απαραίτητο να λάβει γνώση εγκαίρως επί του περιεχομένου της τροπολογίας, ώστε να τοποθετηθεί πριν την κατάθεσή της προς ψήφιση στο ελληνικό Κοινοβούλιο.
β) τη συμμετοχή των πανεπιστημιακών καλλιτεχνικών Τμημάτων και Σχολών στην υλοποίηση του σχεδίου δημιουργίας Ανώτατων Σχολών Παραστατικών Τεχνών αποκλειστικά εντός των ελληνικών Πανεπιστημίων. Επιπλέον, επισημαίνεται η ανάγκη διαβάθμισης εντός του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων τίτλων καλλιτεχνικών σπουδών που υλοποιούνται εκτός των Πανεπιστημίων.
γ) την άμεση θέσπιση νέου μισθολογίου για τα μέλη ΔΕΠ λαμβάνοντας υπ' όψιν και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας του Οκτωβρίου του 2022. Διαφορετικά, ο κρατικός προϋπολογισμός και τα Πανεπιστήμια θα επιβαρύνονται από τη διαδικασία καταβολής μισθολογικών διαφορών σε συμμόρφωση δικαστικών αποφάσεων.
δ) τον καθορισμό του αριθμού των εισακτέων στα ελληνικά ΑΕΙ σύμφωνα με τις εισηγήσεις που αυτά καταθέτουν βάσει των πραγματικών δυνατοτήτων τους.
Στο πλαίσιο της Συνόδου, στη συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 23 Μαρτίου 2023, συμμετείχε και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, εκπροσωπούμενη από την υπουργό Νίκη Κεραμέως, τον υφυπουργό 'Αγγελο Συρίγο και τον γενικό γραμματέα για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης Οδυσσέα Ζώρα, καθώς και τον πρόεδρο της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, Περικλή Μήτκα.
Στην τοποθέτησή της, η κ. Κεραμέως παρουσίασε ένα συνοπτικό απολογισμό των δράσεων της τελευταίας τετραετίας και της συνεργασίας με τα πανεπιστήμια, δίνοντας έμφαση στην αύξηση της χρηματοδότησης του ετήσιου τακτικού προϋπολογισμού κατά συνολικά 29% από το 2019. Επιπλέον, ενημέρωσε τη Σύνοδο σχετικά με τη δημοσιοποίηση προσκλήσεων έργων που αφορούν τις δράσεις για τα πανεπιστήμια από το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως είναι τα βιομηχανικά διδακτορικά.