Αντλησιοταμίευση: Πώς οι «φυσικές μπαταρίες» μαγνητίζουν τους ισχυρούς της ενέργειας - Το μπαράζ επενδύσεων 

Αντλησιοταμίευση: Πώς οι «φυσικές μπαταρίες» μαγνητίζουν τους ισχυρούς της ενέργειας - Το μπαράζ επενδύσεων 

Η αντλησιοταμίευση αποτελεί ένα «δυνατό χαρτί» στις κινήσεις των ισχυρότερων ενεργειακών παικτών της χώρας με τις επενδύσεις που έρχονται να αναμένεται να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ.

Ως τώρα, λειτουργούν στην Ελλάδα περίπου 700 MW αντλησιοταμίευσης, τα οποία ανήκουν στη ΔΕΗ με την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ να εισέρχεται και εκείνη δυναμικά στον κλάδο. Οι ενεργειακοί όμιλοι αναμένεται να διευρύνουν τις δυνατότητες εκμετάλλευσης στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας με mega projects να είναι προ των πυλών. 

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανεβαίνει σημαντικά η τάση το τελευταίο διάστημα στη χώρα, με την αντλησιοταμίευση να κερδίζει «έδαφος» σημαντικά. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει ότι η δυναμικότητα των έργων αντλησιοταμίευσης από 700 MW που είναι σήμερα θα ανέλθει στα 1.745 MW το 2030, στα 2.949 MW το 2035, στα 4.464 MW το 2040, στα 5.251 MW το 2045 και τα 5.453 MW το 2050.

Τα σχέδια ΔΕΗ και ΤΕΡΝΑ και το «άνοιγμα» AKTOR

Η ΔΕΗ βρίσκεται σε διαδικασία διερεύνησης και ωρίμανσης για την κατασκευή έργων αντλησιοταμίευσης, παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος άνω του 1 GW.  Στο πλαίσιο αυτό, έχουν προτεραιοποιηθεί τρία έργα σε πρώην λιγνιτικά πεδία στη Δυτική Μακεδονία, με χωροθετημένες εκτάσεις σε Κοζάνη και Καρδιά ενώ τώρα εισέρχεται στην πλέον απαιτητική φάση των αδειοδοτήσεων και της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων.

Εξασφάλισε, επίσης, άδεια για νέο αντλησιοταμιευτικό έργο, εγκατεστημένης ισχύος 227 MW από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), το οποίο σχεδιάζεται να κατασκευαστεί στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου του λιγνιτικού κέντρου Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη.

Αυτή την περίοδο κατασκευάζεται, επίσης, από την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή το μεγάλο σύστημα στην Αμφιλοχία, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη επένδυση σε έργο αποθήκευσης στην Ελλάδα με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 680 MW. Εκτός από το έργο στην Αμφιλοχία, ο όμιλος της ΤΕΡΝΑ έχει εξασφαλίσει άδειες για έργα αντλησιοταμίευσης στο Αμάρι της Κρήτης, στη Βέροια, στην Πελοπόννησο, στην Ήπειρο. Επιπλέον, η ΤΕΡΝΑ προχωράει σημαντικά και ένα νέο έργο αντλησιοταμίευσης στη λίμνη Τριχωνίδα, μέγιστης ισχύος έγχυσης 685 MW και μέγιστης ισχύος απορρόφησης 716 ΜW. Η υλοποίηση του θα δώσει σημαντική ώθηση στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα της χώρας, προσθέτοντας μια ακόμα φυσική μπαταρία μεγάλης κλίμακας.

Tον κλάδο της αντλησιοταμίευσης βλέπει και ο όμιλος ΑΚΤΟR, ο οποίος φιλοδοξεί και εκείνος να μπει δυναμικά στην αγορά.

Η AKTOR Ανανεώσιμες θα αποκτήσει χαρτοφυλάκιο έργων αντλησιοταμίευσης συνολικής ισχύος, σε πλήρη ανάπτυξη, περίπου 1,5 GW, έως το 2030. «Τα 1,5 GW είναι η καλύτερη δυνατή εκδοχή, ωστόσο αναμένω ότι θα αναπτυχθούν, μέχρι 700 μεγαβάτ», ανέφερε πρόσφατα ο CEO του ομίλου, Α. Εξάρχου.

Ο φυσικός τρόπος αποθήκευσης ενέργειας

Οι αντλησιοταμιευτικοί σταθμοί λειτουργούν σαν φυσικές μπαταρίες για μαζική αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας. Γι’ αυτό και μία τέτοια μονάδα αποτελείται από τουλάχιστον δύο ταμιευτήρες με υψομετρική απόσταση. Η διαφορά μιας τέτοιας μονάδας από τα συμβατικά υδροηλεκτρικά έργα είναι ότι το νερό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, κατευθυνόμενο από τον πάνω ταμιευτήρα προς τον κάτω, μπορεί με τη βοήθεια στροβιλοαντλιών να αντληθεί ξανά στον πάνω ταμιευτήρα. Η άντληση γίνεται με χρήση ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, η οποία αποθηκεύεται με αυτό τον τρόπο, ως υδροηλεκτρικό απόθεμα, στον πάνω ταμιευτήρα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όποτε χρειάζεται.

Σκοπός των μεγάλων αντλησιοταμιευτικών μονάδων είναι να λειτουργούν ως αντλίες τις ώρες υπερπαραγωγής μεγάλων αιολικών πάρκων ή φωτοβολταϊκών συστημάτων και να παράγουν ως υδροηλεκτρικές τις ώρες υψηλής ζήτησης. Ενσωματώνουν επίσης και τη δυνατότητα συνδυασμού  λειτουργίας, δηλαδή το ένα συγκρότημα να αντλεί και το άλλο να παράγει, ανάλογα με τις απαιτήσεις του Διαχειριστή Συστήματος. Έτσι, προσφέρονται σημαντικές επικουρικές υπηρεσίες στο δίκτυο ηλεκτρισμού, προκειμένου να ενισχύεται η σταθερότητά του και να μπορεί αυτό να παραλαμβάνει με ασφάλεια την παραγωγή των στοχαστικών ΑΠΕ, μεγιστοποιώντας τη διείσδυσή τους στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.

Μια νέα μελέτη, μάλιστα, του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου αναλύει πώς οι σταθμοί αντλησιοταμίευσης μακράς διάρκειας (PHES) θα μπορούσαν να παρέχουν το 95% της παγκόσμιας αποθήκευσης ενέργειας για τη βιομηχανία ηλεκτρικής ενέργειας, με συνολική χωρητικότητα αποθήκευσης αντίστοιχη με 2 τρισεκατομμύρια μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων.