Μετά το τέλος Αυγούστου «σβήνουν τα φουγάρα» δύο επιπλέον λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, καθώς μπαίνουν σε φάση οριστικής παύσης λειτουργίας. Πρόκειται για τις μονάδες 1 και 2 του Ατμοηλεκτρικού Σταθμού (ΑΗΣ) Αγίου Δημητρίου, οι οποίες αποσύρονται οριστικά από το εγχώριο ηλεκτροπαραγωγικό δυναμικό.
Επιδιώκοντας να συμβάλλει σημαντικά στην «πράσινη» μετάβαση, η ΔΕΗ «μπαίνει» όλο και πιο έντονα σε τροχιά απολιγνιτοποίησης. Σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται και το νέο business plan της για την τριετία 2024-2026, στο οποίο η εταιρεία επισπεύδει το κλείσιμο όλων των λιγνιτικών μονάδων ως το 2026 και κλιμακώνει παράλληλα την ανάπτυξη των ΑΠΕ, επιδιώκοντας συνδυαστικά να περιορίσει το ανθρακικό της αποτύπωμα κατά 75% ως το 2026.
Το κλείσιμο των μονάδων
Ο υπεύθυνος για την επάρκεια του ηλεκτρικού συστήματος, ΑΔΜΗΕ, αποφάσισε την απόσυρση των δύο αυτών μονάδων με τη λήξη της θερινής περιόδου - και όχι άδικα. Οι δύο μονάδες, συνολικής ισχύος 548 MW, για μεγάλο χρονικό διάστημα συμμετείχαν ελάχιστα στην κάλυψη της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια. Συν τοις άλλοις, τους απέμεναν ελάχιστες ώρες λειτουργίας.
Η Δημόσια Επιχείρηση παραθέτει με έγγραφό της στη Βουλή το επικαιροποιημένο πλάνο απολιγνιτοποίησης. Με βάση αυτό, το 2026 πρόκειται να αποσυρθεί και η τελευταία λιγνίτη μονάδα, η Πτολεμαΐδα 5 που βρίσκεται πλέον σε εμπορική λειτουργία. Σύμφωνα με το επικαιροποιημένο πλάνο που παραθέτει η Eπιχείρηση στον ΑΔΜΗΕ, «στα σκαριά» απόσυρσης μέσα στο 2024 βρίσκονται και ακόμη δύο μονάδες, αυτές της «Μεγαλόπολη 4» και της μονάδας στη Μελίτη. Από του χρόνου, η ΔΕΗ σχεδιάζει να αποσύρει και τις υπόλοιπες τρεις μονάδες του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Ειδικότερα, βάσει του χρονοδιαγράμματος, θα αποσυρθούν οι μονάδες 3, 4 και 5 του Αγίου Δημητρίου που έχουν τη δυνατότητα παροχής τηλεθέρμανσης στην πόλη της Κοζάνης.
Η μονάδα της «Πτολεμαΐδα V»
Το ίδιο χρονοδιάγραμμα απόσυρσης προβλέπεται και στο τελικό προσχέδιο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Ωστόσο, τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά για το μέλλον της μονάδας Πτολεμαΐδα V. Ειδικότερα, για τη συγκεκριμένη μονάδα, της μεγαλύτερης και πιο σύγχρονης λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ, παρατηρείται μια διαφοροποίηση όσον αφορά τον χρόνο απόσυρσης.
Από την πλευρά της, η ΔΕΗ υποστηρίζει ότι «με βάση τις ισχύουσες τιμές φυσικού αερίου και εκπομπών CO2 ισχύουν κατ’ αναλογία τα προαναφερθέντα για την οικονομικότητα και τη βιωσιμότητα των λιγνιτικών μονάδων και γι’ αυτό έχει δημοσιοποιηθεί η διακοπή λειτουργίας της εντός το 2026». Στο προσχέδιο του ΕΣΕΚ ως έτος απόσυρσης της Πτολεμαΐδας 5 προσδιορίζεται το 2028. Τονίζεται δε ότι «η απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων μέχρι το έτος 2028 θα γίνει συντεταγμένα και υπεύθυνα. Απόλυτη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή να γίνει με τρόπο δίκαιο για τις περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Ειδική μέριμνα θα ληφθεί για τη θέρμανση των περιοχών απολιγνιτοποίησης, η οποία προβλέπεται να συνεχιστεί με άλλα μέσα όπως τηλεθέρμανση με συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης με φυσικό αέριο, αντλίες θερμότητας κατάλληλες για τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής κλπ.».
Βασικός στόχος της ΔΕΗ, λοιπόν, είναι η πλήρης απόσυρση από τη λιγνιτική παραγωγή. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής έχουν αποσυρθεί λιγνιτικές μονάδες ισχύος 1,9 GW. Ο παράλληλος μελοντικός διπλασιασμός των ΑΠΕ της ΔΕΗ ως το 2026 έρχεται να συμβάλλει σημαντικά στην πρσπάθεια της πλήρους απολιγνιτοποίσης. Ειδικότερα, η εγκατεστημένη ισχύς των ΑΠΕ του ομίλου αναμένεται να φτάσει τα 8,9 GW τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις αγορές της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας και άλλες περιοχές της ΝΑ Ευρώπης, σύμφωνα με το pipeline των έργων ΑΠΕ της εταιρείας. Οι δεσμεύσεις αυτές βάζουν τον όμιλο σε τροχιά μηδενισμού των εκπομπών της ως το 2030.
