Το κεφάλαιο της ενεργειακής αξιοποίησης των σκουπιδιών έχει ανοίξει στη χώρα για τα καλά με κορυφαίους ενεργειακούς ομίλους να επενδύουν σε αυτήν.
ΔΕΗ και Metlen δρομολογούν τώρα νέες μονάδες για την αξιοποίηση απορριμμάτων με σκοπό την παραγωγή ενέργειας. Η εγκατάσταση μονάδων παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα αναμένεται να γίνει σε στρατηγικές τοποθεσίες, με τα εδάφη της Δ. Μακεδονίας και της Βοιωτίας αντίστοιχα να ενδείκνυνται για αυτήν σημαντικά.
Οι παραπάνω ενεργειακοί «παίκτες» προσθέτουν ουσιαστικά άλλη μια δραστηριότητα στο πράσινο χαρτοφυλάκιό τους, καθώς η ενέργεια που παράγεται με τη μέθοδο της καύσης θα θεωρείται «πράσινη».
Στο ραντάρ τους εξετάζουν να βάλουν την ενεργειακή αξιοποίηση των απορριμάτων και άλλοι ενεργειακοί όμιλοι, όπως η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η Motor Oil, αλλά και η Μεσόγειος. Οι ενεργειακές επιχειρήσεις ρίχνονται στη μάχη για τον «θησαυρό» που κρύβεται στα σκουπίδια, έναν θησαυρό αξίας αρκετών δισ. ευρώ που αποφέρει η διαχείρισή τους.
Συν τοις άλλοις, το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) προβλέπει ενεργειακή αξιοποίηση όχι μόνο απορριμματογενών καυσίμων, αλλά και σύμμεικτων σκουπιδιών.
Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, εκτιμάται ότι σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει μεγάλο ενδιαφέρον για την κατασκευή των μονάδων από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας, οι οποίοι είτε δραστηριοποιούνται στη διαχείριση απορριμμάτων είτε ενδιαφέρονται να αναπτύξουν δραστηριότητα στον συγκεκριμένο τομέα.
Τα έσοδα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα προέρχονται από πωλήσεις ηλεκτρικής ενέργειας και gate fees, με το τελικό κόστος καύσης να εκτιμάται στα 150-200 € ανά τόνο. Για το μέρος της παραγόμενης ενέργειας που θεωρείται ανανεώσιμη (εκτιμάται στο 57,4% του καυσίμου) θα παρέχεται στήριξη, ενώ το υπόλοιπο 42,5% θα αποζημιώνεται με βάση τη χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας.
Θεσμικές παρεμβάσεις αναμένονται το 2025, ενώ τα έργα προβλέπεται να προκηρυχθούν το 2026 και να ξεκινήσουν έως το 2030.
Σε κάθε περίπτωση, αναμένονται γενικότερα θεαματικές αλλαγές στη διαχείριση των σκουπιδιών στην Ελλάδα με τα απορρίμματα να κατευθύνονται πλέον αποκλειστικά για ανακύκλωση ή για δημιουργία βιομάζας από την οποία θα παράγεται ενέργεια και τις χωματερές να αποτελούν παρελθόν.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, η ΕΕ δίνει επιπλέον κίνητρα επιβάλλοντας ισχυρότερα πρόστιμα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προχωρά με ταχείς ρυθμούς τις διαδικασίες για τη μελέτη της ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων.
Το success story της Σουηδίας
Η Σουηδία φαίνεται να πρωτοπορεί εδώ και καιρό στον τομέα, καθώς έχει υιοθετήσει τη διαδικασία της καύσης απορριμμάτων αρκετά χρόνια τώρα.
Μόνο το 1% των απορριμμάτων της καταλήγει σε χωματερές, με το μεγαλύτερο ποσοστό της να «καίγεται» για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας.
Η Σουηδία ήταν ένας από τους πρώτους που υιοθέτησαν τη μέθοδο «απόβλητα σε ενέργεια». Το πρώτο της εργοστάσιο άρχισε να λειτουργεί εν μέσω μιας μεταπολεμικής έκρηξης στην κατασκευή κατοικιών στα τέλη της δεκαετίας του 1940.
Τα νέα σπίτια συνδέθηκαν με δίκτυα τηλεθέρμανσης, τα οποία παράγουν θερμότητα σε κεντρική τοποθεσία και την αντλούν σε μεμονωμένα σπίτια, αντί να έχει κάθε σπίτι τον δικό του λέβητα. Με τα χρόνια, περισσότερη ενέργεια που τροφοδοτούσε αυτά τα δίκτυα τηλεθέρμανσης προερχόταν από σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής από απόβλητα σε ενέργεια, με σημαντικές επεκτάσεις που ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1970.
Η σκανδιναβική χώρα τηρεί την παράδοση μέχρι και σήμερα ακολουθώντας πιστά την πρωτοποριακή αυτή μέθοδο για την ανακύκλωση σκουπιδιών.
