Η συνεχής άνοδος που σημειώνουν οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη προκαλεί ανησυχία, με τις προβλέψεις για ψυχρότερες καιρικές συνθήκες και διαταραχές στον εφοδιασμό να αυξάνουν τον προβληματισμό στην αγορά.
Το καμπανάκι «χτύπησε» με το ρεκόρ έτους που έκανε πριν από λίγες μέρες η τιμή του φυσικού αερίου, σπάζοντας το φράγμα των 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα με το συμβόλαιο αναφοράς TTF της Ολλανδίας να φτάνει στα 52,03 ευρώ ανά μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2023.
Μάλιστα, η τιμή αυτή έφτασε τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 15 μηνών. Οι εκτιμήσεις για διατήρηση των υψηλών τιμών όχι μόνο για το προσεχές διάστημα αλλά και μακροπρόθεσμα, αρχίζουν να πληθαίνουν.
Οι ταχείς ρυθμοί με τους οποίους μειώνονται τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Ευρώπη (το ποσοστό πλήρωσης των αποθηκών έχει υποχωρήσει στο 55,4% ενώ το αντίστοιχο ποσοστό πέρυσι ήταν 72%), μαζί με τις συνθήκες σκοτεινής άπνοιας που εξακολουθούν να επικρατούν στη Γηραιά Ήπειρο, είναι οι βασικές αιτίες για το τοπίο που επικρατεί αυτήν τη στιγμή στην αγορά.
Οι πρόσφατες βλάβες που σημειώθηκαν σε τρεις εγκαταστάσεις εξόρυξης στη Νορβηγία, επιδείνωσαν την κατάσταση ακόμα περισσότερο, καθώς περιορίστηκε η προσφορά του αερίου προς την Ευρώπη, με τη ροή του να είναι μειωμένη κατά 5 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως.
Τούτων δοθέντων, οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, κάνοντας λόγο για διατήρηση τιμής των προθεσμιακών συμβολαίων έως και τον Σεπτέμβριο που θα μας έρθει τιμής σε επίπεδα σταθερά πάνω από τα 50 ευρώ/MWh.
Αν μάλιστα οι θερμοκρασίες πέσουν κι άλλο τις επόμενες ημέρες, τότε είναι πολύ αρκετά πιθανό το σενάριο περαιτέρω ανόδου των τιμών.
Το σενάριο για επιστροφή στους ρωσικούς αγωγούς
Σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, η Ευρώπη πλέον εξετάζει την επιστροφή στους ρωσικούς αγωγούς φυσικού αερίου. Μάλιστα, μία τέτοια επιλογή θα έρθει ως μέρος ενός πιθανού διακανονισμού για τον τερματισμό του πολέμου κατά της Ουκρανίας.
Οι θιασώτες της αγοράς ρωσικού φυσικού αερίου υποστηρίζουν ότι αυτό θα μειώσει τις υψηλές τιμές ενέργειας στην Ευρώπη, θα ενθαρρύνει τη Μόσχα να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Οι ίδιοι εκτιμούν πως μία τέτοια απόφαση θα δώσει και στις δύο πλευρές έναν λόγο να διατηρήσουν κατάπαυση του πυρός.
Ωστόσο, η ιδέα της επαναφοράς των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, έχει προκαλέσει αντιδράσεις ανάμεσα στους στενότερους συμμάχους της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Πάντως, η επανέναρξη των εξαγωγών προς την Ευρώπη θα ενίσχυε σημαντικά τα έσοδα της Μόσχας. Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, οι ροές μέσω αγωγών από τη Ρωσία αντιπροσώπευαν περίπου το 40% των συνολικών προμηθειών της ΕΕ, με τη Γερμανία να είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας.
Ο νέος «ένοικος» του Λευκού Οίκου απαίτησε τον τερματισμό του πολέμου σύντομα, προκαλώντας συζητήσεις μεταξύ των δυτικών πρωτευουσών σχετικά με τα στοιχεία που απαιτούνται για μια διαρκή συμφωνία με τη Μόσχα. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει επίσης απειλήσει την ΕΕ με δασμούς, εάν δεν αγοράσει περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο από την Αμερική, με το LNG είναι ακριβότερο από το αέριο που διακινείται μέσω αγωγών.
Όπως ήταν αναμενόμενο η επαναφορά των πωλήσεων αγωγών από τη Ρωσία έχει εξοργίσει τους αξιωματούχους των Βρυξελλών και διπλωμάτες ορισμένων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης. Ιδιαίτερα οι δεύτεροι πέρασαν την τελευταία τριετία προσπαθώντας να μειώσουν την ποσότητα της ρωσικής ενέργειας που εισάγεται στο μπλοκ. «Είναι τρέλα ένα τέτοιο σενάριο», δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.
Από την πλευρά του, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε σχετικά: «Ο τερματισμός της θερμής φάσης του πολέμου είναι κρίσιμος. Οι διπλωματικές λύσεις είναι προτιμότερες». Το γραφείο του δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό της συζήτησης σχετικά με το ενδεχόμενο αγοράς ξανά ρωσικού φυσικού αερίου.