Εντός της φετινής άνοιξης αναμένεται να ξεκινήσουν οι τεχνικές διαδικασίες για την κατασκευή του νέου αγωγού που θα συνδέει την Ελλάδα με τη Βόρεια Μακεδονία, με το πρώτο σκέλος κατασκευής να αναπτύσσεται σε λίγους μήνες πρώτα στη γειτονική χώρα.
Έτσι, ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του έργου, η οποία και αναμένεται μέσα στον Μάρτιο της επόμενης χρονιάς. Υπενθυμίζεται, πως με επήλθαν αλλαγές στο χρονοδιάγραμμα του ΔΕΣΦΑ, ο οποίος και «τρέχει» το project από την ελληνική πλευρά, καθώς ο αγωγός είχε σχεδιαστεί να έμπαινε αρχικά σε εμπορική λειτουργία τον Ιούλιο του 2025.
Ο προϋπολογισμός του έργου αναθεωρείται στα 92 εκατ. ευρώ (από 67 εκατ. ευρώ στο προηγούμενο πρόγραμμα) με τον ΔΕΣΦΑ, που «τρέχει» το project από την ελληνική πλευρά, να αποδίδει την αύξηση στον νέο Κανονισμό Τιμολόγησης που προβλέπει ότι από το 2024 και μετά, το κόστος ιδιοπαραγωγής αποτελεί μέρος της Ρυθμιζόμενης Περιουσιακής Βάσης και δεν λογίζεται ως λειτουργικό κόστος, με αποτέλεσμα να ενσωματώνεται στο capex των έργων ανάπτυξης στο νέο πρόγραμμα για την περίοδο 2024-2033.
Τα οφέλη του project
Ο νέος αγωγός που θα συνδέει τις δύο χώρες θα ξεκινά από τη Νέα Μεσημβρία Θεσσαλονίκης και θα καταλήγει στο Νεγκότινο της γειτονικής χώρας μέσω του σημείου Ευζώνων/Γευγελής. Σκοπός του έργου είναι μέσω της διασύνδεσης των συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας να διαφοροποιηθούν οι πηγές προμήθειας φυσικού αερίου στη Βόρεια Μακεδονία.
Όπως έχουν ανακοινώσει ο ΔΕΣΦΑ και η Nomagas, υπεύθυνη για το έργο στη γειτονική χώρα, η συγκεκριμένη επένδυση, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως Έργο Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος από την Ενεργειακή Κοινότητα, θα ενισχύσει σημαντικά την ασφάλεια εφοδιασμού της Βόρειας Μακεδονίας.
Μέσω του έργου, αναμένεται, επίσης, να ανοίξει μια «πύλη» εισόδου τόσο στη γειτονική χώρα τόσο για το αζέρικο αέριο όσο και για τα φορτία LNG που θα εισέρχονται στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου της Ελλάδας μέσω των Τερματικών της Ρεβυθούσας και της Αλεξανδρούπολης.
Πιο συγκεκριμένα, το ελληνικό τμήμα του αγωγού, μήκους 55 χλμ., θα ξεκινά από την περιοχή της Νέας Μεσημβρίας Θεσσαλονίκης και θα καταλήγει στην περιοχή των Ευζώνων/Γευγελής. Από εκεί θα ξεκινά το τμήμα του αγωγού στην επικράτεια της Βόρειας Μακεδονίας, μήκους 68 χλμ., το οποίο θα καταλήγει στην περιοχή του Νεγκοτίνο.
H αρχική χωρητικότητα του αγωγού θα είναι 1,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, με δυνατότητα όμως επέκτασης στα 3 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί μελέτες ώστε ο αγωγός να υιοθετήσει τις κατάλληλες προδιαγραφές για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου. Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη του 2023 ο ΔΕΣΦΑ ανέθεσε στα Σωληνουργεία Κορίνθου (θυγατρική της Cenergy Holdings), σύμβαση αξίας άνω των 27 εκατ. ευρώ για την κατασκευή και προμήθεια περίπου 56 χλμ. σωλήνων χάλυβα που αφορούν στο ελληνικό σκέλος της διασύνδεσης. Από δικής μας πλευράς, το έργο εκτελεί η ΤΕΡΝΑ.
Ο αγωγός θα επιτρέψει στη Βόρεια Μακεδονία να προχωρήσει σε περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της και να δημιουργήσει πρόσθετους ενεργειακούς διαδρόμους, θέτοντας τις βάσεις για περαιτέρω ολοκλήρωση της αγοράς φυσικού αερίου τόσο στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων όσο και στην ΕΕ.
Την ίδια στιγμή, το έργο ενισχύει περαιτέρω τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, με τη μεταφορά φυσικού αερίου από το ελληνικό Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στη Βόρεια Μακεδονία και από εκεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Οι mega επενδύσεις στη Βόρεια Ελλάδα
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ΔΕΣΦΑ έχει βάλει την Κεντρική και Δυτική Μακεδονία γενικότερα στο επενδυτικό του «ραντάρ». Εκτός από τους αγωγούς φυσικού αερίου, ο Διαχειριστής έχει στα σκαριά επενδύσεις και για το υδρογόνο, με το συνολικό επενδυτικό του πλάνο να φτάνει τα 290 εκατ. ευρώ για την περιοχή.
Ειδικότερα, στα «σκαριά» έχει και τον αγωγό υδρογόνου Αμυνταίου-Κομνηνά, επένδυση ύψους 13 εκατ. ευρώ.
Το έργο αφορά στην κατασκευή αγωγού 100% υδρογόνου και μήκους περίπου 9,05 χιλιομέτρων από το Αμύνταιο έως τα Κομνηνά για την έγχυση πράσινου υδρογόνου, που θα παράγεται στο Αμύνταιο, στον κλάδο Υψηλής Πίεσης Δ. Μακεδονίας, όπου θα αναμειγνύεται με φυσικό αέριο για την τροφοδότηση μονάδας τηλεθέρμανσης ΣΗΘΥΑ (Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού – Θερμότητας).
Η ΣΗΘΥΑ θα παρέχει θέρμανση σε σχετικά προσιτό κόστος σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Αμύνταιο μετά και την πλήρη απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων, το 2026-2027.
