Οι νέες μονάδες φυσικού αερίου έρχονται να αξιοποιήσουν στον έπακρον τις ενεργειακές δυνατότητες της χώρας. Λόγω της γεωγραφικής και γεωπολιτικής της θέσης στον ενεργειακό χάρτη, τα νέα έργα με καύσιμο το αέριο και το LNG, δύναται να τη μετατρέψουν σε έναν «ισχυρό παίκτη» που θα αναλάβει τη διοχέτευση πηγών ενέργειας και στους βόρειους γείτονές μας. Τα ενεργειακά αυτά project δεν δίνουν μόνο στην ευρύτερη περιοχή μία αναπτυξιακή ώθηση αλλά προστίθενται στον κατάλογο των έργων που αναδεικνύουν τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στην ενεργειακή αναβάθμιση της χώρας, αλλά και της Ευρώπης.
Κόμβος μεταφοράς και αποθήκευσης φυσικού αερίου
Μέσω των ήδη υφιστάμενων μονάδων αλλά και της μελλοντικής έναρξης των νέων projects, όχι μόνο διπλασιάζεται η δυναμικότητα της χώρας σε αέριο, αλλά περιορίζεται σημαντικά η εξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα, κάνοντας ένα βήμα πιο κοντά στην «πράσινη μετάβαση». Έτσι, «πιάνουμε» τον εθνικό στόχο, ώστε να καταστεί η Ελλάδα κορυφαίο περιφερειακό ενεργειακό hub.
Οι μονάδες LNG αποτελούν ένα κρίσιμο στοιχείο για την ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας και την ενίσχυση της ενεργειακής της ασφάλειας και τις συναντάμε ήδη στη Ρεβυθούσα και στην Αλεξανδρούπολη. Οι επενδύσεις σε υποδομές LNG μπορούν να συμβάλουν στη σταθεροποίηση των τιμών του φυσικού αερίου και δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα.
Ποια είναι τα εγχώρια mega projects
· Ρεβυθούσα
Η πρώτη και μεγαλύτερη μονάδα LNG που εγκατέστησε ο ΔΕΣΦΑ στην Ελλάδα βρίσκεται στη Ρεβυθούσα. Ο Σταθμός LNG Truck Loading στη Ρεβυθούσα συνιστά την πρώτη ανάλογη εγκατάσταση στη Nοτιοανατολική Ευρώπη, καθιστώντας την Ελλάδα κόμβο ανεφοδιασμού και διανομής για την ευρύτερη περιοχή, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στην ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού, παρέχοντας τη δυνατότητα ανεφοδιασμού και σε γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, που δεν διαθέτουν υποδομές ΥΦΑ μεγάλης κλίμακας.
Προσφέρει μια ευέλικτη λύση για την οδική μεταφορά σημαντικών ποσοτήτων ενέργειας, προσομοιώνοντας έναν εικονικό αγωγό, σε περιοχές και χρήστες εκτός του δικτύου, μέσω της φόρτωσης ειδικά σχεδιασμένων φορτηγών με υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Η νέα εγκατάσταση αποτελεί το πρώτο βήμα για τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης εφοδιαστικής αλυσίδας Small-Scale LNG στην Ελλάδα, καθώς ο ΔΕΣΦΑ πρόκειται επίσης να κατασκευάσει και προβλήτα Small-Scale LNG που θα επιτρέψει και τον ανεφοδιασμό πλοίων που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το LNG, καθώς την τροφοδοσία δορυφορικών σταθμών LNG
· FSRU Αλεξανδρούπολης
Δεν πάει πολύς καιρός από τα εγκαίνια της εμπορικής λειτουργίας της μονάδας FSRU στην Αλεξανδρούπολη από την Gastrade. O τερματικός σταθμός σηματοδοτεί πολλαπλά οφέλη μετατρέποντας, επίσης, την Αλεξανδρούπολη σε «ενεργειακό» κόμβο, συμβάλλοντας στην επίτευξη των περιφερειακών ενεργειακών και κλιματικών στόχων. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι το ελληνικό σύστημα θα τροφοδοτείται ετησίως με περίπου 45.000 MWh φυσικού αερίου, κάτι που αντιστοιχεί σε 1,5 bcm το χρόνο ή αλλιώς με το 27% της συνολικής ετήσιας δυναμικότητας αεριοποίησης του σταθμού. Το έργο θα συνδέεται με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου μέσω αγωγού μήκους 28 χλμ., στον οποίο το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιφέρειας, από τη Ρουμανία, τη Σερβία και τη Β. Μακεδονία, μέχρι τη Μολδαβία και την Ουκρανία. Αποτελείται, λοιπόν, από μια υπεράκτια πλωτή μονάδα υποδοχής και ένα σύστημα αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου υψηλής πίεσης. Συνεπώς, το project αναμένεται να συμβάλλει σημαντικά στην απεξάρτηση της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας.
Η σπουδαιότητα του FSRU Αλεξανδρούπολης είναι μεγάλη, καθώς με τη μονάδα αυτή, η Ελλάδα θα αποκτήσει μία δεύτερη «πύλη» εισόδου υγροποιημένου αερίου, μετά το «τέρμιναλ» του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα. Έτσι, αυξάνεται η διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας αλλά και των προμηθευτών φυσικού αερίου. Ταυτόχρονα, ενισχύεται και η ασφάλεια εφοδιασμού αλλά και ο ανταγωνισμός στην ευρύτερη περιοχή. Με τον τρόπο αυτόν, η Ελλάδα εξελίσσεται σε διαμετακομιστικό κόμβο (hub) φυσικού αέριου στη νοτιοανατολική Ευρώπη, αξιοποιώντας τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα της θέσης της.
· Διώρυγα Gas
Ως τα τέλη της χρονιάς θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο και για το mega project της Motor Oil για τον πλωτό τερματικό σταθμό αποθήκευσης και επανεριοποίησης LNG (FSRU) Διώρυγα Gas στους Αγίους Θεοδώρους. Τότε είναι που ο όμιλος θα λάβει την Τελική Επενδυτική Απόφαση (FID) για το έργο στην Κόρινθο.
Η χωρητικότητα αποθήκευσης της μονάδας θα είναι περίπου 210.000m3, με δυναμικότητα που δίνει δυνατότητα αεριοποίησης 132.000 MWhs/ημέρα και ετήσια εκτιμώμενη ζήτηση 2,5 bcm αερίου.
Το έργο αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την ασφάλειας εφοδιασμού της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου με επαύξηση της συνολικής δυναμικότητας αποθήκευσης ΥΦΑ κατά 80%. Η Διώρυγα Gas θα συμβάλλει στη βελτίωση της ασφάλειας του εφοδιασμού τόσο της χώρας μας όσο και των περιφερειακών αγορών, μέσω της δυνατότητας να υποδέχεται φορτία ΥΦΑ από διάφορες χώρες όπως: Αλγερία, Αίγυπτος, Νιγηρία, Νορβηγία, Περού, Κατάρ, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, ΗΠΑ καθώς και φορτία ΥΦΑ που προέρχονται από άλλους ευρωπαϊκούς τερματικούς σταθμούς όπως η Ισπανία, το Βέλγιο και οι Κάτω Χώρες.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την εταιρεία, μέχρι το τέλος του 2025 η μονάδα αναμένεται να λειτουργήσει η μονάδα, εφόσον δοθεί το «πράσινο» φως στις τελευταίες εκκρεμότητες και στην απαιτούμενη χρηματοδότηση.
· «Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης ΑΕ»
Δυναμικά προχωρά και η κατασκευή του νέου Θερμοηλεκτρικού Σταθμού συνδυασμένου κύκλου, ισχύος 840 MW της εταιρείας Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Α.Ε., μία σύμπραξη των ενεργειακών εταίρων της ΔΕΗ (51%), της ΔΕΠΑ Εμπορίας (29%) και της Damco Energy του Ομίλου Κοπελούζου (20%). Πρόκειται για μία επένδυση ύψους €400 εκατ. στην ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί σε λιγότερο από 24 μήνες.
Ο σταθμός θα τροφοδοτεί με ενέργεια την εγχώρια αγορά αλλά και τις γειτονικές χώρες. Η διασύνδεση της μονάδας με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας θα γίνει με απευθείας γραμμές στο Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) Νέας Σάντας, σημείο κατάληξης – μεταξύ άλλων – της νέας γραμμής 400 kV προς Βουλγαρία. Έτσι, ο σταθμός θα διαδραματίσει κομβικό ρόλο και στην εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και συγκεκριμένα προς Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία και, κατ’ επέκταση, προς Σερβία. Η νέα μονάδα, συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο φυσικό αέριο κατασκευάζεται σε ιδιόκτητο οικόπεδο έκτασης 181 στρεμμάτων με εγκατεστημένη ισχύ 840MW και ετήσια παραγωγή 5TWH. Ως καύσιμο θα χρησιμοποιηθεί το φυσικό αέριο, ωστόσο ο νέος σταθμός παραγωγής θα έχει τη δυνατότητα για καύση υδρογόνου αλλά και μεικτή λειτουργία, κάτι που τον καθιστά συμβατό και απολύτως υποστηρικτικό με τον εθνικό και ευρωπαϊκό σχεδιασμό για τη σταδιακή μετάβαση στην πράσινη ενέργεια.
· «Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής»
Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν και οι εργασίες της δεύτερης μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο το φυσικό αέριο που κατασκευάζεται στη χώρα μας, της «Θερμοηλεκτρικής Κομοτηνής». Πρόκειται για μια νέα πρότυπη μονάδα, ισχύος 877 MW, συνολικού προϋπολογισμού 375 εκατ. ευρώ.
Μέτοχοι της εταιρείας είναι από κοινού, με ποσοστό 50% η καθεμία, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Motor Oil. Η μονάδα αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εμπορική λειτουργία, εντός του πρώτου τριμήνου του 2025 και η είσοδός της στο σύστημα θεωρείται κομβικής σημασίας, καθώς έρχεται την κατάλληλη στιγμή, ώστε να καλύψει τις ανάγκες για ηλεκτρική ενέργεια στη χώρα, μετά τη σταδιακή απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων.
Ο νέος αεριοστροβιλικός σταθμός συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο το φυσικό αέριο αποτελεί έργο πνοής για την ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της νέας μονάδας στην Κομοτηνή είναι η γεωγραφική τοποθεσία της, στο βόρειο τμήμα της χώρας. Έτσι, κοντά στα σημεία διασύνδεσης του ΕΣΜΗΕ με τις γείτονες διασυνδεδεμένες χώρες, όπως η Τουρκία, η Βουλγαρία και η Βόρεια Μακεδονία δυτικότερα, ο σταθμός θα αποκτήσει πρόσθετη στρατηγική σημασία για το εθνικό σύστημα μεταφοράς.
