Θετικό είναι τελικά το πόρισμα από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) για τα υπεράκτια αιολικά σε Ζάκρο και Γυάρο στην Κρήτη, σε περιοχές που είχε μπει αρχικά «φρένο». Υπενθυμίζεται ότι είχε διαμορφωθεί ένα πολύπλοκο σκηνικό γύρω από τα συγκεκριμένα οικόπεδα. Οι περιοχές αυτές «πήρανε» τελικά το «πράσινο φως» τώρα από το ΚΑΣ, το οποίο έδωσε την έγκριση, σε συνέχεια του αρχικού απαγορευτικού των αρχαιολόγων. Εκτός μένει, βέβαια, η θαλάσσια περιοχή σε Ελούντα-Σπιναλόγκα, μετά τις έντονες αντιδράσεις ξενοδόχων και αιρετών της Κρήτης.
Ειδικότερα, ο αρχικός «κόφτης» για τη Γυάρο είχε μπει καθώς το ΚΑΣ υποστήριζε ότι το συγκεκριμένο οικόπεδο είχε οπτική επαφή με τον κηρυγμένο ως «Ιστορικό Τόπο», ενώ για την Κάτω Ζάκρο ζητούσε «ελαχιστοποίηση της οπτικής επαφής» του οικοπέδου με τον αρχαιολογικό χώρο και το Μινωικό ανάκτορο. Από την πλευρά του, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπέβαλε αίτηση θεραπείας αναφορικά με τα θαλάσσια αυτά οικόπεδα. Το τελευταίο διάστημα πραγματοποιούνταν διαβουλεύσεις μεταξύ των υπουργείων Ενέργειας και Πολιτισμού προκειμένου να επιλυθούν τα ζητήματα που έχει αναδείξει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) σχετικά με την ανάπτυξη πλωτών αιολικών πάρκων στις συγκεκριμένες περιοχές.
Όπερ και εγένετο: τελικά το ΚΑΣ επανεξέτασε και ενέκρινε την εγκατάστασή των πλωτών αιολικών σε Ζάκρο και Γυάρο. Τα νέα στοιχεία που προέκυψαν από επισκέψεις στα μέτωπα, καθώς και οι φωτορεαλιστικοί χάρτες που παρουσίασε το ΥΠΕΝ, «απαντούν» στις ενστάσεις των αρχαιολόγων για πιθανή οπτική όχληση των ιστορικών χώρων, «ανοίγοντας» τελικά τον δρόμο για τα πλωτά αιολικά.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση, η αίτηση θεραπείας γίνεται αποδεκτή «καθώς από τη χωροθέτηση, δεν προκύπτει στις περιοχές άμεση ή έμμεση βλάβη επί του αρχαιολογικού χώρου της Ζάκρου και του ιστορικού τόπου της Γυάρου».
α) της ΠΟΑΥΑΠ (Περιοχής Οργανωμένης Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων) “Κρήτη 1” βορείως του όρμου Ζάκρου, σύμφωνα με τα φωτορεαλιστικά σχέδια που προσκομίστηκαν από την ΕΔΕΥΕΠ, και
β) της ΠΟΑΥΑΠ Κέας-Γυάρου δυτικά της νήσου Γυάρου
Ο CEO της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων Α.Ε (ΕΔΕΥΕΠ), Αριστοφάνης Στεφάτος, σχολιάζοντας την απόφαση, στο πλαίσιο συνέντευξής του στο ΑΜΠΕ, τόνισε: «Έχοντας λάβει την έγκριση του ΚΑΣ μπαίνουμε στην τελική ευθεία για την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) και την υπογραφή της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης (ΚΥΑ), προκειμένου να οριστικοποιηθούν οι ΠΟΑΥΑΠ, που θα περάσουν στο επόμενο στάδιο μελετών, και να προκηρυχθούν οι σχετικοί διαγωνισμοί».
Προσθέτει ακόμα ότι ελήφθησαν «πολύ σοβαρά υπόψη όσα σχόλια υποβλήθηκαν στη δημόσια διαβούλευση, αλλά και η αρχική τοποθέτηση του ΚΑΣ ως προς τις δυνάμει ΠΟΑΥΑΠ. Μέσω του αιτήματος θεραπείας που εισηγηθήκαμε και κατέθεσε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είχαμε τη δυνατότητα να υποβάλουμε σε δεύτερο στάδιο επιπλέον στοιχεία, που επιβεβαιώνουν ότι οι σχεδιαζόμενες εγκαταστάσεις δεν δημιουργούν αρνητικό αντίκτυπο σε χώρους αρχαιολογικούς, ιστορικούς ή άλλου πολιτιστικού ενδιαφέροντος».
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας επιδιώκει να έχει ολοκληρώσει μέσα στο 2026 τις ανεμολογικές και ωκεανογραφικές μελέτες, προκειμένου, μέσω των μετρήσεων που θα προκύψουν, να διαμορφώσουν τις προσφορές τους εντός του 2027 οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές.
