Σε πόλο έλξης έχει αποδειχθεί η Ρουμανία για επενδύσεις από τους ελληνικούς ενεργειακούς ομίλους, με δεδομένο ότι στη βαλκανική χώρα δίνουν το παρών σχεδόν όλοι οι μεγάλοι εγχώριοι ενεργειακοί «παίκτες».
Χαρακτηριστικά, η Ρουμανία αποτελεί τη μεγαλύτερη «βάση» ανάπτυξης της ΔΕΗ στις ανανεώσιμες πηγές, μετά την Ελλάδα, αποτελώντας προορισμό «πράσινων» επενδύσεων και για τις Helleniq Energy, Metlen, Motor Oil και ΑΒΑΞ.
Μάλιστα, συνολικά 2.000 ενεργές εταιρείες ελληνικών συμφερόντων καταγράφονται στη Ρουμανία, με συνολικό ετήσιο κύκλο εργασιών περί τα 5,8 δισ. ευρώ, οι οποίες έχουν δημιουργήσει και συντηρούν περί τις 20.000 θέσεις εργασίας. Η Ελλάδα αποτέλεσε κατά το 2023 την 7η σημαντικότερη αρχική χώρα προέλευσης επενδυτικών κεφαλαίων στη Ρουμανία με απόθεμα ΑΞΕ 4,2 δισ. ευρώ.
Η δραστηριότητα των ελληνικών εταιρειών εντοπίζεται πρωτίστως στους τομείς της ενέργειας, χονδρικού και λιανικού εμπορίου, τηλεπικοινωνιών κ.α.
Η ελληνική κυριαρχία και το avantage της ρουμανικής αγοράς
Οι αριθμοί των επενδυτικών κινήσεων των ελληνικών ομίλων μαρτυρούν πως στην κορυφή της λίστας τους βρίσκεται η Ρουμανία, και όχι άδικα. Τα πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης αγοράς είναι αρκετά με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες να εξηγούν το γιατί θεωρείται «μαγνήτης» για τις ελληνικές εταιρείες στον τομέα της ενέργειας.
Αρχικά, πρόκειται για μία μεγάλη αγορά, με ενεργειακές ανάγκες που δημιουργούν σημαντικό «χώρο» για επενδύσεις στις ΑΠΕ.
Επιπλέον, η Ρουμανία διαθέτει σημαντική βιομηχανική παραγωγή. Μάλιστα, το γεγονός ότι οι οικονομικοί ρυθμοί ανάπτυξής της είναι από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη, εγγυάται πως η κατανάλωση ενέργειας θα κινηθεί ανοδική τα επόμενα χρόνια.
«Κλειδί» αποτελεί η εύκολη και γρήγορη αδειοδότηση έργων ΑΠΕ στη χώρα, στην οποία υπάρχουν και σημαντικές ελεύθερες εκτάσεις για χωροθέτηση μονάδων ανανεώσιμων πηγών, όπως και το γεγονός ότι οι ανατολικές της περιοχές χαρακτηρίζονται από πλούσιο αιολικό δυναμικό.
Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες διαθέτει στο χαρτοφυλάκιό της στη Ρουμανία εν λειτουργία φωτοβολταϊκά πάρκα πάνω από 125 MW, ενώ η εγκατεστημένη ισχύς των αιολικών πάρκων ξεπερνά τα 1.200 MW (εξαγορά πράσινου χαρτοφυλακίου των θυγατρικών ENEL, Lukoil και Macquarie Asset Management). Το χαρτοφυλάκιο σχεδιάζεται να αυξηθεί σταδιακά, τα επόμενα έτη, στα 5,4 – 9 GW, συμπεριλαμβάνοντας και τα έργα που προκύπτουν από τη συνεργασία με τη MYTILINEOS Energy & Metals.
Σε ότι αφορά την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, η ΔΕΗ έχει 3,1 εκ. πελάτες και 81 καταστήματα της Ρουμανίας, έχοντας αναπτύξει περί τα 133.000 χλμ. δικτύου.
Η METLEN Energy & Metals κατέχει κυρίαρχη θέση στη Ρουμανική αγορά, με έμφαση στην κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων (προγραμματισμένα έργα 1.570 MW, εκ των οποίων τα 1.070 MW για τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες). Έχει ολοκληρώσει έργα δυναμικότητας 230 MW ενώ άλλα 570 MW βρίσκονται υπό κατασκευή και για τα λοιπά έχουν παραγγελθεί τα απαραίτητα υλικά. Η εταιρεία σχεδιάζει επίσης την κατασκευή Μονάδων Αποθήκευσης Ενέργειας δυναμικότητας 500 MW, ενώ εξετάζει και το ενδεχόμενο μελλοντικής διαχείρισης μέρους των φωτοβολταϊκών πάρκων που αναπτύσσει, έχοντας υποβάλλει στις Ρουμανικές Αρχές αίτημα αδειοδότησης για εμπορική δραστηριότητα και πωλήσεις ενέργειας σε μεγάλους χρήστες.
Η HELLENiQ Renewables/HELLENiQ Energy προτίθεται, επίσης, να αναπτύξει, σε μια ακτίνα 100 χλμ. γύρω από το Βουκουρέστι, τέσσερα φωτοβολταϊκά πάρκα, συνολικής ισχύος 211 MW (κατασκευή από Όμιλο METLEN με προϋπολογισμό λίγο κάτω των 200 εκ. ευρώ), τα οποία θα επεκτείνει, σε δεύτερη φάση, στα 600 περίπου MW.
Ο Όμιλος AVAX υπέγραψε συμφωνία με την Ιρακινή εταιρεία Mass Group Holding (MGH), για την κατασκευή ενός εκ των μεγαλύτερων ενεργειακών έργων στην Ευρώπη στη χώρα. Η Μονάδα ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο MASS MINTIA POWER PLANT, ισχύος 1.750 MW, θα κατασκευαστεί πλησίον της πόλεως Deva (επαρχία Humedoara).
Η MORE, θυγατρική της Motor Oil, συμμετέχει, με μειοψηφικό μερίδιο 49%, σε Κοινοπραξία (με Alive Renewable Holding Limited) για την κατασκευή δύο φωτοβολταϊκών σταθμών συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 86 MW (Buzău) στη χώρα.
Η τουρκική σφήνα
Η αναζωογόνηση της αγοράς ηλιακής και αιολικής ενέργειας τα τελευταία χρόνια στη Ρουμανία προσελκύει κι άλλους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων τουρκικών εταιρειών.
Μέσω της θυγατρικής της Entek Elektrik, η εταιρεία διύλισης πετρελαίου από την Τουρκία, Tüpraş, ολοκλήρωσε την εξαγορά ενός φωτοβολταϊκού έργου 214,3 MW βόρεια του Βουκουρεστίου. Η Defic Globe, κοινοπραξία της YEO με έδρα την Κωνσταντινούπολη και της Emsolt Investments, εισήλθε σε ένα έργο για δύο ηλιακούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής συνολικής ισχύος 190 MW στη Ρουμανία, με υποστήριξη μέσω συμβάσεων για διαφορά CfD, αναφέρει το Balkan Green Energy News.
Φυσικά, κι άλλες τουρκικές εταιρείες σκοπεύουν, επίσης, να διεισδύσουν στην ενεργειακή αγορά της Ρουμανίας.
«Η δραστηριότητα των τουρκικών επιχειρήσεων τοποθετείται εκ των πραγμάτων ανταγωνιστικά ως προς την ευρεία και επεκτεινόμενη δραστηριοποίηση ελληνικών εταιρειών σε ενεργειακό τομέα Ρουμανίας», σημειώνει σε έκθεσή του το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Βουκουρεστίου.