Στα ύψη οι τιμές ρεύματος και αερίου - Σκιές νέας ενεργειακής κρίσης

Στα ύψη οι τιμές ρεύματος και αερίου - Σκιές νέας ενεργειακής κρίσης

Νέο ράλι σημειώθηκε σήμερα στη χονδρική τιμή ηλεκτρισμού, η οποία «έσπασε» το φράγμα των 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Μέσα σε μόλις τρεις συνεδριάσεις στο Χρηματιστήριο Ενέργειας η τιμή ενισχύθηκε κατά 42,06%. Από τα 145,90 ευρώ της Κυριακής 23 Φεβρουαρίου, η χονδρεμπορική τιμή ανήλθε σε 207,28 ευρώ ανά MWh για την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου.

Η αυξημένη ζήτηση λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών συνδυαστικά με την περιορισμένη συμμετοχή των ΑΠΕ και ειδικά των φωτοβολταϊκών στο εγχώριο μείγμα αλλά και οι υψηλές εξαγωγές, εξακολουθούν να είναι οι βασικοί «υπαίτιοι» της ανόδου των τιμών.

Τούτων δοθέντων, η μέση χονδρική τιμή έχει ήδη φθάσει στα 154,73 ευρώ/MWh για τον Φεβρουάριο, έναντι 135,13 ευρώ/MWh του Ιανουαρίου. Μένουν μόλις δύο συνεδριάσεις για να οριστικοποιηθεί η μέση τιμή του μήνα, κάτι που αποτελεί και τη βασική παράμετρο που καθορίζει τις χρεώσεις των πράσινων τιμολογίων. Οι τιμές τους θα ανακοινωθούν το Σάββατο και η πολιτική που θα ακολουθήσουν οι προμηθευτές θα κρίνει και το ύψος των επιδοτήσεων από το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Πάντως, η νέα αυτή εκτόξευση στη μέση τιμή παραπέμπει σε επίπεδα των τελευταίων σταδίων της ενεργειακής κρίσης, με τα δεδομένα να μην αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά μέχρι το τέλος του μήνα.

Το θολό πανευρωπαϊκό τοπίο

Στο μεταξύ, ολόκληρη η Ευρώπη έρχεται αντιμέτωπη με την απειλή μιας νέας ενεργειακής κρίσης, με τις τιμές του φυσικού αερίου να έχουν διπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι τέτοια εποχή και να περνούν το κατώφλι των 58 ευρώ η μεγαβατώρα, επίπεδα είχαμε να δούμε επίσης εδώ και μία διετία.  

Πέρα από τις χαμηλές θερμοκρασίες που αυξάνουν την κατανάλωση, έχει συμβάλλει και μια σειρά παραγόντων που έχει διαμορφώσει αυτό το τοπίο: η μείωση των αποθεμάτων στις ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου, ο τερματισμός της διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, ενδεχομένως κι ο φόβος του επαπειλούμενου εμπορικού πόλεμου μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, καθώς η Ευρώπη εξαρτάται από το αμερικανικό LNG.

Με βάση όσα υποδεικνύουν τα τρέχοντα προθεσμιακά συμβόλαια, οι εκτιμήσεις της αγοράς για τις τιμές του φυσικού αερίου τους επόμενους μήνες δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για πολύ υψηλά επίπεδα (τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025) με το πρόβλημα να γίνεται ξανά οξύ και υπό την πίεση της ευρωπαϊκής βαριάς βιομηχανίας. 

Η τελευταία διαμαρτύρεται εδώ και μήνες για τη διάβρωση της ανταγωνιστικότητάς της λόγω του τρεις έως τέσσερις φορές υψηλότερου ενεργειακού κόστους των ευρωπαϊκών εργοστασίων σε σχέση με αυτά των Αμερικανών ανταγωνιστών τους, αλλά και της έκθεσης Ντράγκι.

Το δυστυχές είναι ότι όσο ξεφεύγουν προς τα πάνω οι τιμές στο φυσικό αέριο με τα εκτρωματικά ευρωπαϊκά μοντέλα, ανεβαίνουν με τη σειρά τους και οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτό συμβαίνει σήμερα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, με την Ελλάδα όμως να κατέχει υψηλή θέση ανάμεσα στις πιο ακριβότερες χώρες στην ευρωπαϊκή κατάταξη. 

Στα ύψη οι τιμές του LNG στην Ελλάδα: 53% ακριβότερες από την Ευρώπη

Ταυτοχρόνως, σύμφωνα με υπολογισμούς του IEEFA (Ινστιτούτου Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοπιστωτικών Αναλύσεων), η Ελλάδα εμφανίζει τις ακριβότερες τιμές εισαγωγής LNG στην Ευρώπη

Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει ότι ο Έλληνας καταναλωτής πληρώνει το ακριβότερο αμερικανικό υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) στην Ευρώπη, στο πλαίσιο της προσπάθειας της περιοχής να υποκαταστήσει μεγάλο μέρος του ρωσικού φυσικού αερίου με εισαγωγές LNG από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Συγκεκριμένα, στο 11μηνο του 2024, η τιμή του αμερικανικού LNG διαμορφώθηκε στη χώρα μας στα 52.6 ευρώ/MWh, δηλαδή 53% πιο ακριβή από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η Νεκταρία Καρακατσάνη, μαθηματικός με εξειδίκευση στα οικονομικά της ενέργειας και τις νέες τεχνολογίες, σε ενεργειακό φόρουμ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ελλάδα εμφανίζεται πιο ακριβή κατά 25% από την Σουηδία (την 2η ακριβότερη χώρα στην κατάταξη), κατά 71% από την Ιταλία, και 103% από την Πορτογαλία που παρουσιάζει τις χαμηλότερες τιμές. Επιπλέον, ενώ η μέση τιμή στην ΕΕ μειώθηκε κατά 10.5 €/MWh συγκριτικά με το 2023, στην Ελλάδα η μείωση ήταν μόλις 1.5 €/MWh.  Συγχρόνως, το ρωσικό LNG παρουσιάζει μέση τιμή 27.9 €/ΜWh στην ΕΕ και 27.4 €/MWh στην Ελλάδα. 

Πέραν του ότι είναι πιο ακριβό το αμερικανικό LNG, οι ποσότητες που εισάγονται και καταναλώνονται είναι, επίσης, σε ανοδική τροχιά, κάτι που οδηγεί στη μείωση τόσο της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας όσο και της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών.