Τίτλοι τέλους μπαίνουν και επίσημα στο μεγάλο επενδυτικό σχέδιο της Sunlight, Gigafactory, που αφορούσε στην κατασκευή μπαταριών λιθίου στην Ελλάδα και ειδικότερα στη Δυτική Μακεδονία.
Η εταιρεία ακύρωσε και επίσημα το project, αποστέλλοντας σχετική επιστολή στο Innovation Fund της ΕΕ, με την οποία γνωστοποιεί πως δεν θα χρησιμοποιήσει τη χρηματοδότηση ύψους 245 εκατ. ευρώ που είχε εξασφαλίσει για το έργο.
Η ιδέα και το business plan
Το ύψος της σχεδιαζόμενης επένδυσης ανερχόταν σε 1,2 δισ. ευρώ ενώ το Gigafactory προοριζόταν να γίνει στη Δυτική Μακεδονία και θα ήταν ένα από τα σημαντικά έργα που θα βοηθούσαν την περιοχή στη διαδικασία απολιγνιτοποίησης της.
Αφορούσε την παραγωγή μπαταριών λιθίου που θα είναι κατάλληλες για εφαρμογές βαρέων βιομηχανικών οχημάτων, ηλεκτροκίνηση πλοίων και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο.
Ουσιαστικά, το Gigafactory θα ήταν μία από τις ελάχιστες εγκαταστάσεις στο είδος της παγκοσμίως, με τη Sunlight να υλοποιεί το σχέδιό της για καθετοποιημένη παραγωγή συσσωρευτών λιθίου, όπως ήδη ισχύει για τις μπαταρίες μολύβδου οξέος που ήδη κατασκευάζει. Βασικός σκοπός της εταιρείας ήταν να καινοτομήσει διεθνώς στον κλάδο αλλά και ειδικότερα στην παραγωγή και των στοιχείων λιθίου (cells), σε έναν τομέα που καταπιάνονται και τα καταφέρνουν λίγες εταιρείες παγκοσμίως.
Οι λόγοι ματαίωσης, τα εμπόδια και το «μεγαθήριο» Κίνα
Οι λόγοι που συνέβαλαν ώστε να μην προχωρήσει τελικά το φιλόδοξο project είναι κυρίως ο ισχυρός ανταγωνισμός της Κίνας, η οποία κυριαρχεί στην αγορά παραγωγής μπαταριών, με την Κομισιόν να έχει δομήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο πολιτικών στήριξης ανάλογων επενδύσεων που να εγγυάται τη βιωσιμότητά τους. Την ίδια στιγμή, η εξάρτηση της Ευρώπης από την Κίνα, αντί να μειώνεται, έχει ενισχυθεί τα τελευταία 5 τουλάχιστον χρόνια.
Μάλιστα, αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη οι σημαντικότερες επενδύσεις στην παραγωγή μπαταριών στην Ευρώπη γίνονται από κινεζικές εταιρείες στην Ουγγαρία. Συν τοις άλλοις, μεγάλες επενδύσεις ανταγωνιστών επί ευρωπαϊκού εδάφους «έπεφταν» στο κενό λόγω του παγκόσμιου ανταγωνισμού με την Κίνα.
Φυσικά, το τοπίο περιπλέχθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα ακόμα περισσότερο, με την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ και το ισχυρό ενδεχόμενο επιβολής δασμών στα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Απόδειξη των ανυπέρβλητων εμποδίων που αντιμετωπίζουν ανάλογες επενδύσεις στην Ευρώπη, στον ανταγωνισμό τους με την Κίνα, αποτελεί η πρόσφατη πτώχευση της σουηδικής εταιρείας κατασκευής μπαταριών Northvolt, η οποία προοριζόταν να αποτελέσει παγκόσμιο ηγέτη στην αγορά παραγωγής μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εταιρεία είχε περάσει εμμέσως πλην σαφώς τελευταία αρκετές φορές το μήνυμα περί ακύρωσης του project. «∆εν έχουµε καµία διάθεση να αποτελέσουµε την επόµενη Northvolt του Νότου», είχε αναφέρει ενδεικτικά σε συνέντευξή του σε κυριακάτικη εφημερίδα ο Ανδρέας Αθανασόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου.
Η Northvolt είχε συγκεντρώσει περισσότερα από 16 δισεκατομμύρια δολάρια σε ιδιωτικά κεφάλαια, με σκοπό να «κατασκευάσει ένα από τα πιο προηγμένα εργοστάσια μπαταριών στον κόσμο». Συνολικά, το τελευταίο διάστημα έχουν ακυρωθεί 15 πρότζεκτ παραγωγής στοιχείων µπαταριών στη ∆ύση.
Όπως είχε εξηγήσει ο κ. Αθανασόπουλος, ένα από τα «αγκάθια» ήταν η αβεβαιότητα αναφορικά με την έµπρακτη και µακροχρόνια στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Εξίσου αβέβαιη είναι η στήριξη της παραγωγής από τις ευρωπαϊκές εταιρείες, µε εγγυηµένες µακροχρόνιες συµβάσεις προµήθειας.
To «σήμα» είχε εκπέμψει και ο ίδιος ο CEO του ομίλου, Λάμπρος Μπίσαλας, με τη δήλωση του πριν περίπου έναν χρόνο για πιο υψηλά κίνητρα που πρότεινε στην εταιρεία του η γαλλική κυβέρνηση.
Η ακύρωση του Gigafactory συνοδεύτηκε και από την αποχώρηση από τη Sunlight του Νίκου Μαντζούφα, όπως έκανε γνωστό ο ίδιος με ανάρτησή του στο LinkedIn και ο οποίος «έτρεχε» το πρότζεκτ δημιουργίας του Gigafactory. Πριν αναλάβει καθήκοντα Chief Funding and Institutional Affairs Officer για το πρότζεκτ, ο κ. Μαντζούφας ήταν επικεφαλής του Ταμείου Ανάκαμψης ενώ είναι ο μακροβιότερος Ειδικός Γραμματέας ΣΔΙΤ.
Η εταιρεία, σε συνέχεια της ακύρωσης του mega αυτού project, προκειμένου να μην γίνει η επόµενη Northvolt του Νότου, προσαρμόζεται στις αλλαγές και για τα επόμενα βήματά της θα συνεχίσει να υλοποιεί τον σχεδιασμό της σε όλους τους τομείς με στοχευμένα βήματα. Αναγνωρίζοντας τις προκλήσεις και με γνώμονα την ευελιξία και την προσαρμοστικότητα στη στρατηγική της, βασικός της σκοπός παραμένει η διατήρηση τς κυρίαρχης θέσης της στον κλάδο.