Λύση στον «γόρδιο δεσμό» της τηλεθέρμανσης σηματοδοτεί το σημερινό deal για την προώθησή της στους τρεις δήμους της Δυτικής Μακεδονίας (Εορδαίας, Κοζάνης και Αμύνταιο). Μια λύση που όπως αναφέρουν το υπουργείο Ενέργειας, η ΔΕΗ και οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές της περιοχής είναι η πιο δίκαιη και ορθολογική και η οποία αναμένεται να «κρατήσει» για τα επόμενα 20 χρόνια, εξασφαλίζοντας φθηνή θερμαντική ενέργεια για τους 150.000 κατοίκους της ευρύτερης περιοχής.
Παράλληλα, διευθετούνται τα χρέη προς τη ΔΕΗ που είχαν προκύψει από τη λειτουργία της τηλεθέρμανσης τα προηγούμενα χρόνια και από τη χρήση ηλεκτρολέβητων, τα οποία φτάνουν τα 129 εκατ. ευρώ.
Η λύση της «πράσινης» μονάδας
Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα της τηλεθέρμανσης είναι ένα πολυσύνθετο θέμα που έχει ταλανίσει έντονα τελευταία όλες τις πλευρές, με τις παλιές οφειλές που είχαν συσσωρευθεί να αποτελούν μείζον πρόβλημα, το οποίο επιτέλους λύνεται στην «κόψη του ξυραφιού». Μάλιστα, εξασφαλίστηκαν συνολικά 8-9 διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης για να λυθεί το ζήτημα αυτό με τη συμφωνία να έρχεται σε μια κρίσιμη περίοδο δίνοντας μια «ανάσα» σε 45.000 νοικοκυριά μέσω μιας οικονομικά ελκυστικής και σταθερής λύσης θέρμανσης, με κόστος σημαντικά χαμηλότερο από τις εναλλακτικές.
Η λύση, λοιπόν, αφορά ουσιαστικά στη δημιουργία μιας μονάδας ΣΗΘΥΑ από τη ΔΕΗ μέσα στα επόμενα δύο χρόνια στον σταθμό της Καρδιάς, η οποία και θα αναλάβει την παροχή της τηλεθέρμανσης μετά την οριστική απόσυρση των λιγνιτικών μονάδων. Μάλιστα, η μονάδα αυτή, επένδυση ύψους 80 εκατ. ευρώ, εκτός από το φυσικό αέριο, αναμένεται να γίνει «πράσινη», καθώς μελλοντικά μπορεί να λειτουργήσει και με την καύση πράσινου υδρογόνου, κάτι που... φέρνει όχι μόνο την περιοχή αλλά και ολόκληρη τη χώρα ένα βήμα πιο μπροστά στην ενεργειακή μετάβαση.
Σε συνέχεια πολλών διαβουλεύσεων που διήρκησαν 9 μήνες, τελικά βγήκε «λευκός» καπνός, με τους εμπλεκόμενους φορείς να υπογράφουν σήμερα την πολυπόθητη συμφωνία, η οποία θα τεθεί προς ψήφιση στη Βουλή το αμέσως επόμενο διάστημα και εξασφαλίζει τρία βασικά σημεία:
- Tη ρύθμιση των χρεών προς τη ΔΕΗ.
- Tη συνέχιση λειτουργίας της τηλεθέρμανσης την επόμενη διετία με παραγωγή θερμού νερού από υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες και ηλεκτρολέβητες.
- Την κατασκευή και λειτουργία μονάδας συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας από τη ΔΕΗ με καύσιμο φυσικό αέριο (και μελλοντικά υδρογόνο) από την περίοδο 2026-2027 που θα καλύπτει τις ανάγκες τηλεθέρμανσης των τριών περιοχών, εκτιμώμενου ύψους επένδυσης 80 εκατ. ευρώ.
Βάσει της συμφωνίας, το 1/3 των χρεών θα καλυφθεί μέσω του προϋπολογισμού, το 1/3 με τα έσοδα που εισπράττουν οι Δήμοι μέσω του τέλους ΑΠΕ στις συγκεκριμένες περιοχές και το 1/3 θα το διακανονίσει η ΔΕΗ.
Τι κερδίζει η περιοχή
Με την εφαρμογή της λύσης και την έναρξη της λειτουργίας της Γ’ και τελευταίας φάσης του project, θα δοθεί μια ανταγωνιστική τιμή στους πολίτες της περιοχής. Η πραγματική τιμή που θα έχουν θα είναι τέτοια, σαν να μην είχαν «φύγει» ποτέ από τους λιγνίτες, μετά και την αξιοποίηση του επιδόματος θέρμανσης. Στη μεταβατική περίοδο (Β' φάση) η τιμή χονδρικής θα είναι 32 ευρώ η μεγαβατώρα και στην περίπτωση υπέρβασης αυτής της τιμής θα υπάρχει επιδότηση σε πρώτη φάση από την περιφέρεια και στη συνέχεια από το υπουργείο και τους δήμους.
Στην Γ' και τελική φάση, λοιπόν, η τηλεθέρμανση θα στηρίζεται στη λειτουργία της μονάδας ΣΗΘΥΑ με βάση τιμή που θα προκύπτει από μαθηματική φόρμουλα με βάση το κόστος αερίου και των ρύπων. Αν ξεπερνά τα 32,5 ευρώ, τότε θα υπάρχει επιδότηση από το ΤΕΜ.
Όπως ανέφεραν οι δήμαρχοι των τριών περιοχών οι τελικές τιμές για τον καταναλωτή σήμερα κυμαίνονται στα 6.5-7 σεντς ανά κιλοβατώρα. Συγκριτικά οι εναλλακτικές επιλογές διαμορφώνονται σε πολλαπλάσια επίπεδα (αντλία θερμότητας 10,5 σεντς, βιομάζα 10-13,5 σεντς, ηλεκτρολέβητες πάνω από 20 σεντς και λέβητες πετρελαίου 16 σεντς ανά κιλοβατώρα).
Για τον λόγο αυτό, ενώ είχε «πέσει στο τραπέζι» η λύση των αντλιών θερμότητας, η οποία και εξετάστηκε πολύ αναλυτικά, δεν θεωρήθηκε τελικά η κατάλληλη επιλογή τόσο λόγω του υψηλού κόστους αλλά και επειδή σε περιοχές με τόσο χαμηλές θερμοκρασίες, θα λειτουργούσαν σαν… αντίσταση.
Ιδιαίτερη αναφορά στο project κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης της συμφωνίας έκανε και ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, τονίζοντας την αναγκαιότητα τού και αναφέροντας πως «ανοίγει» τον δρόμο και για άλλα μελλοντικά έργα, όπως η αντλησιοταμίευση αλλά και η ανάπτυξη data center.
«Βρέθηκε η λύση που εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα. Θα υπογράψουμε τις συμβάσεις και από την αμέσως επόμενη μέρα ξεκινάμε, έχουμε ήδη έτοιμο ανάδοχο. Είναι σημαντικό να προχωρήσουμε τάχιστα για να έχουμε σε 2 χρόνια το αργότερο τη λύση πλήρως υλοποιημένη. Είμαστε παρόντες στην περιοχή και συνεχίζουμε να επενδύουμε», ανέφερε χαρακτηριστικά για τη νέα μονάδα, ύψους 80 εκατ. ευρώ.
Η επιδότηση
Η λύση της τηλεθέρμανσης, λοιπόν, είναι μεν η βέλτιστη, περιέχει δε όμως και επιδότηση. Συγκεκριμένα, προβλέπεται οικονομική ενίσχυση στο κόστος προμήθειας θερμικής ενέργειας για τη μεταβατική περίοδο (μέχρι την πλήρη απολιγνιτοποίηση, μέσω ένταξης σε λειτουργία του σταθμού Συμπαραγωγής Hλεκτρισμού - Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης -ΣΗΘΥΑ) για τη ΔΕΤΗΠ και τη ΔΕΥΑΚ, ώστε η τηλεθέρμανση να παρέχεται στους καταναλωτές με σταθερή τιμή προμήθειας 32 € ανά θερμική μεγαβατώρα. Όπως ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκης: «Πρόκειται για μια περιοχή που δεδομένης και της απολογνιτοποίησης, νιώθουμε ότι έχουμε υποχρέωση».
Σε περίπτωση που το πραγματικό κόστος προμήθειας ξεπερνά τα 32 €/MWhth και κυμαίνεται μέχρι τα 43 €/MWhth, προβλέπεται κάλυψη του διαφορικού κόστους από:
- πόρους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (3 εκατ. €)
- πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, με εντός 15ετίας ανάκτηση ποσών από τους ΚΑΠ των Δήμων Εορδαίας και Κοζάνης
- παρακρατούμενα ποσά από το αναλογούν επίδομα θέρμανσης των ωφελούμενων μη ευάλωτων δημοτών των Δήμων Εορδαίας και Κοζάνης (με ετήσια παρακράτηση του 20% του επιδόματος για μία τετραετία)
Σε περίπτωση που το πραγματικό κόστος προμήθειας ξεπερνά τα 43 €/MWhth, προβλέπεται κάλυψη του πρόσθετου διαφορικού κόστους από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Τέλος, υπάρχει πρόνοια για πρόσθετη ενίσχυση από τον ΕΛΑΠΕ σε σταθμούς ΣΗΘΥΑ που θα παρέχουν θερμική ενέργεια στο δίκτυο Τηλεθέρμανσης της Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθέρμανσης Δυτικής Μακεδονίας, ώστε να παρέχεται σταθερή τιμή προμήθειας στους πελάτες θερμικής ενέργειας μέσω:
- επιδότησης για σταθερή μείωση τιμής προμήθειας, ύψους 2,90 €/MWhth
- κάλυψης τυχόν πρόσθετου μεταβλητού κόστους, με κατάλληλη μεθοδολογία υπολογισμού της απαιτούμενης ενίσχυσης και μέγιστη κάλυψη ύψους 7,5 εκατ. τον χρόνο.
