Καρπούς και μάλιστα... βιώσιμους αποφέρει η πολυσυμμετοχική πρωτοβουλία της ΑΒ Βασιλόπουλος για μείωση και αναδιαχείριση των αποβλήτων τροφίμων. Η αλυσίδα σούπερ μάρκετ αξιοποιεί δυνατές συνεργασίες στην έρευνα και την ενημέρωση, κι εμπλέκει στο σχέδιο δράσης όλους τους φορείς της εφοδιαστικής αλυσίδας, «από το αγρόκτημα έως το πιάτο» του καταναλωτή.
Το 2022, η ΑΒ Βασιλόπουλος περιόρισε κατά 7% την παραγωγή αποβλήτων τροφίμων από τις λειτουργίες της σε σχέση με το 2019, ενώ την ίδια χρονιά εξοικονόμησε και δώρισε 9,1 εκατομμύρια γεύματα σε περισσότερους από 123 χιλιάδες συναθρώπους που το έχουν ανάγκη, μέσα από το πρόγραμμα δωρεάς κοντόληκτων, Τρόφιμα Αγάπης.
Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά και, από ό,τι φαίνεται, η αλυσίδα σούπερ μάρκετ, που το 2019 έγινε ο πρώτος retailer στην Ελλάδα στην προσπάθεια για περιορισμό των απόβλητων τροφίμων, θα πιάσει το φιλόδοξο στόχο που έθεσε για περιορισμό τους κατά 50% έως το 2025.
Αυτό σημαίνει μία πενταετία νωρίτερα από ό,τι προβλέπει η δέσμευση της ΕΕ στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ σε επίπεδο λιανικού εμπορίου και καταναλωτών.
Για το σκοπό αυτό η ΑΒ επιστράτευσε φορείς στον τομέα της έρευνας και της ενημέρωσης, ώστε η ανάληψη δράσης να συστηματοποιηθεί, να ποσοτικοποιηθούν οι ανάγκες και να μεγιστοποιηθεί η εμβέλεια του προγράμματος.
Συγκεκριμένα, μέσα από τη συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, εκτιμήθηκαν οι ποσότητες αποβλήτων τροφίμων που παράγονται από τις λειτουργίες, τους προμηθευτές και τους πελάτες της.
Αντίστοιχα, η σύμπραξη με την WWF Ελλάδας κινείται προς τη γραμμή ανάληψης δράσεων ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και μείωσης της σπατάλης σε όλα τα στάδια.
Στην προσπάθεια αυτή μάλιστα εμπλέκονται όλοι οι φορείς της εφοδιαστικής αλυσίδας, από τους παραγωγούς και τους προμηθευτές, ως τους εργαζόμενους και τους πελάτες της ΑΒ Βασιλόπουλος, αποτελώντας ένα ενθαρρυντικό βήμα ενάντια στις προκλήσεις βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει το οικοσύστημα.
Αγώνας δρόμου για ανατροπή των στατιστικών
Στην πορεία προς μία βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030, ο δρόμος για την Ελλάδα και τα υπόλοιπα κράτη μέλη είναι μακρύς μέχρι να αποσβεσθούν οι ανισορροπίες στο σύστημα τροφίμων και να αλλάξει η σημερινή καταναλωτική νοοτροπία.
Η Ελλάδα και ο ιδιωτικός τομέας σαφώς υπολείπονται ακόμη περισσότερο σε πρόοδο στον τομέα της κυκλικής οικονομίας. Η μετάφραση σε νούμερα:
- Σε επίπεδο ΕΕ πάνω από 58 εκατομμύρια τόνοι αποβλήτων τροφίμων δημιουργούνται σε ετήσια βάση, αντιστοιχώντας σε σπατάλη 132 δισ. ευρώ.
- Σύμφωνα με τον UNEP Food Waste Index του 2021, 931 εκατομμύρια τόνοι, περίπου το 17% της παγκόσμιας παραγωγής τροφίμων καταλήγουν στα σκουπίδια, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2023, το 10% των διαθέσιμων τροφίμων στη λιανική εντός ΕΕ καταλήγει σε απόβλητα.
- Το 2022 στην Ελλάδα παρήχθησαν 2,05 εκ. τόνοι αποβλήτων τροφίμων, κατά τα πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν και η κατά κεφαλήν εγχώρια σπατάλη περιορίζεται στα 98 κιλά, έναντι 131 ανά κάτοικο στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται επίσης από χαμηλούς ρυθμούς επανάχρησης υλικών περίπου στο 3% σύμφωνα με τη Eurostat.
- Η μεγαλύτερη σπατάλη εντοπίζεται στα προϊόντα με μικρό κύκλο ζωής, ακόμη και σε αυτά που είναι ακόμη κατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση και μπορούν να υποβληθούν σε αναδιάθεση ή και επεξεργασία.
- Ο οικιακός τομέας ευθύνεται κατά κύριο λόγο για τη σπατάλη αποβλήτων τροφίμων, σε ποσοστό 45%, έναντι της παραγωγής και της μεταποίησης που συμβάλλουν στο 18% του συνόλου έκαστος κλάδος, της εστίασης που συμμετέχει με 11% και του λιανεμπορίου που αντιστοιχεί μόλις στο 7%.
Ωστόσο, το λιανεμπόριο, χάρη στην κομβική θέση που κατέχει ανάμεσα σε παραγωγή και κατανάλωση, μπορεί να συμβάλλει ηγετικά στη διαμόρφωση υγιών τάσεων και στον συνολικό περιορισμό των αποβλήτων τροφίμων.
Για το λόγο αυτό είναι σημαντική τόσο η συμμετοχή των εμπλεκόμενων του λιανεμπορίου όσο και η εμπλοκή των καταναλωτών, μέσω της διασύνδεσης διαδικασιών και της δικτύωσης μεταξύ εμπλεκομένων φορέων, επιχειρήσεων και του καταναλωτικού κοινού.
