Η προώθηση του επενδυτικού προγράμματος ύψους 2,1 δισ. ευρώ αλλά και η χαρτογράφηση λύσεων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας που πλέον «χτυπάει» την πόρτα της Αττικής βρίσκονται στο στρατηγικό πυρήνα της ΕΥΔΑΠ, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χθες ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης σε δημοσιογραφική ενημέρωση.
Ειδικότερα, για το θέμα της λειψυδρίας η εταιρεία που έχει θέσει σε πορτοκαλί συναγερμό τη διαχείριση των υδάτων, στην Αττική βολιδοσκοπεί σειρά από ρεαλιστικές εναλλακτικές λύσεις όπως αυτή της λίμνης Κρεμαστών και την άντληση νερού από το επιπλέον νερό που καταλήγει στη λίμνη, της πιθανής εγκατάστασης αφαλάτωσης υφάλμυρου νερού στην Ιτέα, μέσω της οποίας εκτιμάται ότι μπορεί να αντλήσει περί τα 35 εκατ. κυβικά μέτρα νερού το χρόνο ήτοι 100.000 κυβικά μέτρα την ημέρα, αλλά και τη μεταφορά νερού με τάνκερ από τις εκβολές του Αχελώου.
Είναι σημαντικό ότι η ΕΥΔΑΠ κινητοποιήθηκε εντατικά το 2024 καθώς τα αποθέματα νερού μειώνονται χρονιά με τη χρονιά. Ενδεικτικό είναι πως στο τέλος του 2022 υπήρχαν διαθέσιμα 1.059.786.000 κ.μ, ένα χρόνο αργότερα μειώθηκαν σε 902.616.000 κ.μ και φέτος παρουσίασαν ακόμα μεγαλύτερη μείωση σε 610.860 κ.μ.
Σήμερα τα αποθέματα αρκούν για περίπου 4 χρόνια. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο επικεφαλής της ΕΥΔΑΠ «αν δεν κάνουμε καμία ενέργεια και συνεχιστεί η κατάσταση μένουμε από νερό σε 4 χρόνια».
Αν και ο Νοέμβριος ήταν καλύτερος από τον Οκτώβριο από πλευράς βροχοπτώσεων οι συνθήκες δεν είναι ικανές να δημιουργήσουν εφησυχασμό καθώς η υδρολογική περίοδος ολοκληρώνεται τον Μάιο και οι συνθήκες είναι πολύ δύσκολες για την Αθήνα όσο παρατείνεται η ξηρασία και όσο σχεδιάζεται μια νέα πόλη μέσα στην Αττική που είναι το Ελληνικό. Την ίδια ώρα, ενώ μειώνονται τα αποθέματα αυξάνεται και η οικοδομική δραστηριότητα, η οποία τα τελευταία χρόνια υπολογίζεται ότι βάζει στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ 15.000 νέες συνδέσεις σε ετήσια βάση.
Με δεδομένες τις παραπάνω συνθήκες η ΕΥΔΑΠ προτάσσει για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας ένα σημαντικό έργο που είναι η σύνδεση του δικτύου με τη λίμνη Κρεμαστών. Το έργο κοστολογείται σε 535 εκατ. ευρώ που διανέμεται στα έργα α` φάσης (365 εκατ. ευρώ) και β` φάσης (170 εκατ. ευρώ).
Το έργο, αυτή τη στιγμή, χρειάζεται μελετητική ωριμότητα και στη συνέχεια να πραγματοποιηθεί διαγωνισμός, με τον κ. Σαχίνη να εκτιμά ότι θα μπορούσε να υπάρξει ανάδοχος ακόμα και μέσα στο 2025. Τα έργα εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν τρία χρόνια, άρα χωρίς να υπολογίζονται καθυστερήσεις θα μπορούσε η λίμνη Κρεμαστών να συνδεθεί το 2029.
Σύμφωνα με τον κ. Σαχίνη για να τρέξουν πιο γρήγορα τα έργα στρατηγικής σημασίας όπως είναι η λίμνη των Κρεμαστών, η πολιτεία θα προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση για να γίνουν με κατεπείγουσες διαδικασίες. «Όχι με κλειστές διαδικασίες ως προς τους διαγωνισμούς αλλά με γρήγορες» είπε χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Σήμερα η ΕΥΔΑΠ συνδράμει την Πολιτεία στη λύση του σύνθετου αυτού προβλήματος. Όπως είπε ο κ. Σαχίνης απαιτούνται επενδύσεις περίπου 400 εκατ. ευρώ για επισκευές και νέες λύσεις όπως είναι οι μονάδες αφαλάτωσης.
Μία από αυτές που παρουσιάζει ενδιαφέρον, είναι αυτή στην περιοχή Κύρα στην Ιτέα όπου το νερό είναι υφάλμυρο και το κόστος θα έφτανε μόνο στο 30% μιας παραδοσιακής μονάδας αφαλάτωσης που κοστολογείται από 0,85-1,15 ευρώ ανά κυβικό μέτρο.
Ως ακόμη μία λύση στο πρόβλημα της λειψυδρίας παρουσιάστηκε από την ΕΥΔΑΠ η μεταφορά νερού από τις εκβολές του Αχελώου με τάνκερ τα οποία θα μεταφέρονται στις περιοχές Άσπρα Σπίτια και Θίσβη και από εκεί θα μπορούν να διανέμονται στο δίκτυο.
Αναφορικά με την τιμή του νερού ο κ. Σαχίνης σημείωσε ότι γίνονται διαβουλεύσεις με τον ρυθμιστή (ΡΑΑΕΥ), έχουν υποβληθεί προτάσεις και αναμένεται πλέον να ληφθεί από την αρχή η απόφαση για την τιμή του νερού.
Όσον αφορά στα έργα της ΕΥΔΑΠ προχωρά το επενδυτικό πλάνο για την κάλυψη της Ανατολικής Αττικής ύψους 958,7 εκατ. ευρώ. Σήμερα εκτελούνται έργα 300χλμ αγωγών που θα καλύψουν 234.500 κατοίκους και μέχρι το 2033 θα τρέξουν έργα 1.400 χλμ αγωγών που θα καλύψουν 410.500 κατοίκους.
Παράλληλα, τρέχουν έργα 681,6 εκατ. ευρώ για δίκτυα ύδρευσης, 364,5 εκατ. ευρώ για άλλα έργα αποχέτευσης και επιπρόσθετα 103,8 εκατ. ευρώ για έργα κτιριακά, ψηφιακής διακυβέρνησης και μετασχηματισμού.
Συνολικά, το 10ετές επενδυτικό πρόγραμμα της ΕΥΔΑΠ ανέρχεται σε 2,1 δισ. ευρώ με την απορρόφηση το πρώτο εννεάμηνο του 2024 να ανέρχεται σε 38,1 εκατ. ευρώ.
Αναφορικά με τη χρηματοδότηση ο κ. Σαχίνης ανέφερε πως θα επιδιωχθεί ένα blending χρημάτων με επιδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και δανείων από την ΕΤΕπ. Πάντως, προς το παρόν οι απορροφήσεις μένουν σε σχετικά χαμηλά επίπεδα καθώς η εταιρεία θα πρέπει όπως είπε ο ίδιος, να φτάσει να απορροφά 225 εκατ. ευρώ ανά έτος και φέτος έφτασε περίπου τα 75 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, ξεκινά ο διαγωνισμός για τα υδρόμετρα το 2025 με τη συμμετοχή 10-12 εταιρειών που θα αφορά στη σταδιακή αντικατάσταση των μετρητών με έξυπνους μετρητές που θα είναι ψηφιακοί. Το κόστος της επένδυσης τοποθετείται σε περίπου 300 εκατ. ευρώ και στόχος είναι να αντικαθίστανται 250.000 μετρητές ανά έτος.
Τέλος, η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ προανήγγειλε την ανάδειξη προσωρινού αναδόχου για το ΚΕΛ Ραφήνας τις επόμενες εβδομάδες και την έναρξη του διαγωνισμού για το ΚΕΛ Μαραθώνα με εκτιμώμενο κόστος 80 εκατ. ευρώ. έκαστο εξ αυτών.
Επίσης, έρχεται και επένδυση της τάξης των 300 εκατ. ευρώ για τα έργα Γ` φάσης της Ψυττάλειας. Όπως ανέφερε ο κ. Σαχίνης, με τα έργα η εταιρεία θα συμμορφωθεί με τις νέες οδηγίες για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων με 4βαθμια επεξεργασία. «Με το έργο θα δούμε ελαχιστοποίηση του κόστους λειτουργίας» είπε για το θέμα.
Παράλληλα, με το έργο επιχειρείται η βέλτιστη αξιοποίηση του ανακτημένου νερού, και των προϊόντων της επεξεργασίας (βιολογικής ιλύος, βιοαερίου, βιομεθανίου, υδρογόνου, φωσφόρου, κλπ.) κυρίως για την παραγωγή ενέργειας. Επίσης, εξασφαλίζεται η συνεχόμενη λειτουργία των εγκαταστάσεων (business continuity) σε περίπτωση αδυναμίας, μέσω της ανάπτυξης των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της ΕΥΔΑΠ.