Ένα μοναδικό άγαλμα της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, ανακάλυψαν Τούρκοι αρχαιολόγοι στα Κοτύωρα του Πόντου, αποικίας της Σινώπης. Είναι ένα άγαλμα Κυβέλης, ηλικίας 2.100 ετών, με ύψος 1,10μ και βάρος 200 κιλά. Όπως λένε οι ανασκαφείς, το άγαλμα καταχώθηκε στα χαλάσματα των καταστροφών που προκλήθηκαν από την εισβολή Ρωμαίων στρατιωτών μετά την ήττα του Μιθριδάτη ΣΤ' και την κατάλυση του Ελληνικού Βασιλείου του Πόντου τον 1ο αιώνα π.Χ. Συγκεκριμένα, έπεσαν πρανή μετά την καταστροφή της πόρτας και το κάλυψαν. Ετσι, βρέθηκε σε εξαιρετική κατάσταση διατήρησης στην ανασκαφή που διεξάγεται στην περιοχή της σύγχρονης πόλης Ορντού, και συγκεκριμένα στον αρχαιολογικό χώρο Κουρούλ Καλεσί.
Ο επικεφαλής αρχαιολόγος και πρόεδρος του τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Γκαζί, καθηγητής Σουλεϊμάν Γιουτζέλ Σενγιούρτ, τονίζει πως είναι το πρώτο μαρμάρινο άγαλμα που βρίσκεται στην περιοχή κατά χώραν. Αποτελεί εύρημα μεγάλης αξίας και πρόκειται σύντομα να μεταφερθεί στο μουσείο. Διατηρήθηκε σε άριστη κατάσταση στην πορεία των αιώνων.
Η μητέρα θεά Κυβέλη έλκει την καταγωγή της από τη Φρυγία, λατρεύτηκε όμως και στον ελλαδικό χώρο με την ονομασία Ρέα, ενώ η λατρεία της μεταφέρθηκε αυτούσια από τη Μικρά Ασία και στη Ρώμη. Ήταν κόρη του Ουρανού και της Γης, θεωρούνταν η θεά της γης και η μητέρα των θεών. Με τον Κρόνο απέκτησε πολλά παιδιά, μεταξύ των οποίων είναι ο Δίας, η Ήρα, ο Ποσειδώνας και ο Πλούτωνας.
Η λατρεία της συνδέθηκε με τον μύθο του Άττι και οι λατρευτικές εκδηλώσεις έπαιρναν οργιαστικό χαρακτήρα, συμβολίζοντας την περιοδική αναγέννηση της φύσης. Υπάρχουν διάφορες εκδοχές του μύθου του Άττι. Σύμφωνα με μία από τις επικρατέστερες εκδοχές ήταν γιος της Κυβέλης (Άγδιστις στη Φρυγία) και τον γέννησε ούσα παρθένα. Όταν ο Άττις ενηλικιώθηκε θα παντρευόταν τη φρυγική Πεσσινούντα, κόρη του βασιλιά. Η Άγδιστις που ήθελε δικό της τον νέο, παρουσιάστηκε στον γάμο και από την υπερβολική ζηλοτυπία της ανάγκασε τον Άττι να αυτοευνουχισθεί. Η Άγδιστις, μετάνιωσε για την πράξη της και παρακάλεσε τον Δία να τον ξαναφέρει στη ζωή. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Αττις αναστήθηκε και παρά την απροθυμία του, ο Δίας υποσχέθηκε στην Άγδιστη ότι το σώμα του δεν θα φθειρόταν ποτέ.
Πολλά στοιχεία της λατρείας αυτής υιοθετήθηκαν αργότερα από τους χριστιανούς, όπως ο βασανιστικός θάνατος του Άττιδος, η παρθένα μητέρα του, ο θάνατος του ως μέσο κάθαρσης των ανθρώπων, ο θρήνος και στη συνέχεια το γλέντι που ακολουθούσε την ανάστασή του.
Το άγαλμα εντοπίσθηκε πριν από δύο μέρες και οι ανασκαφές συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς έκτοτε. Ο καθηγητής Γιλμάζ είπε πως ο περσινός προϋπολογισμός ήταν ένα εκατομμύριο τουρκικές λίερες και ο φετινός μισό εκατομμύριο. Εκτός από χρήματα, έχουν την υποστήριξη και του τοπικού δήμου, καθώς και της περιφέρειας, που θεωρούν ότι οι ανακαλύψεις ενισχύουν τον τουρισμό και σχεδιάζουν τη δημιουργία ενός υπαίθριου μουσείου, όπου ο επισκέπτης θα μπορεί να θαυμάζει τα ευρήματα.
Εκτιμά πως το άγαλμα μεταφέρθηκε από το Αφιόν και ότι στο Φρούριο βρισκόταν παλαιότερα ένας σημαντικός οικισμός που άκμαζε περίπου 2,300 χρόνια πριν. Καταστράφηκε, όπως προαναφέραμε, από ρωμαϊκή εισβολή, κατά τον 1ο αιώνα π.Χ.
Η ανασκαφή είναι η πρώτη στην ανατολική Μαύρη Θάλασσα.
Αντιγόνη Καρατάσου
