Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου «Κύρωση της Σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΤΡΑΙΝΟΣΕ Μεταφορές-Μεταφορικές Υπηρεσίες Επιβατών και Φορτίου Ανώνυμη Σιδηροδρομική Εταιρεία» (ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε.) για την ανάθεση Υποχρεώσεων Δημόσιας Υπηρεσίας επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών».
Με το νομοσχέδιο, κυρώνεται η από 14.4.2022 Σύμβαση ανάθεσης Υποχρεώσεων Δημοσίας Υπηρεσίας επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών μεταξύ αφενός, του ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπούμενου από τους υπουργούς Υποδομών και Μεταφορών και Οικονομικών και αφετέρου, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ ΑΕ, δηλαδή για την υποχρέωση της να πραγματοποιήσει συγκεκριμένα δρομολόγια σε συγκεκριμένες περιοχές.
Με την εν λόγω σύμβαση ανατίθεται, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1370/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2007, για τις δημόσιες επιβατικές σιδηροδρομικές και οδικές μεταφορές και την κατάργηση των κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΟΚ) αριθ. 1191/69 και (ΕΟΚ) αριθ. 1107/70 (L 315/1) και του ν. 3891/2010 (Α΄188), η εκτέλεση σιδηροδρομικού επιβατικού δρομολογίου ως Υποχρέωση Δημόσιας Υπηρεσίας.
Αντικείμενο της Σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών, οι οποίες είναι αναγκαίες από άποψη γενικού οικονομικού και κοινωνικού συμφέροντος. Οι εν λόγω υπηρεσίες αφορούν σε προκαθορισμένες γραμμές (δρομολόγια) του ενεργού σιδηροδρομικού δικτύου.
Η σύμβαση αφορά περίοδο 10 + 5 έτη με ημερομηνία έναρξης την 1η Ιανουαρίου 2022 και λήξης την 31η Δεκεμβρίου 2036. Η σύμβαση παρατείνεται για άλλα 5 έτη εφόσον ο πάροχος έχει υλοποιήσει το σύνολο του επενδυτικού πλάνου που έχει συμφωνηθεί.
Όπως αναφέρει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, με το σχέδιο νόμου ορίζεται ότι, το Ελληνικό Δημόσιο καταβάλει στον πάροχο ποσό έως πενήντα εκατομμύρια (50.000.000) ευρώ χωρίς ΦΠΑ, ως αποζημίωση για τη λειτουργία της Σύμβασης, το οποίο θα απομειούται ετησίως ή / και ανά εξάμηνο από τις επιβληθείσες ποινές που προβλέπονται στη Σύμβαση και κατά το μέρος που τα προβλεφθέντα δρομολόγια δεν πραγματοποιήθηκαν με ευθύνη του παρόχου.
- Στο πλαίσιο εφαρμογής των ανωτέρω, ορίζεται minimum κέρδος για τον πάροχο το ποσό των 2.000.000 ευρώ ετησίως.
- Σε περίπτωση θετικού οικονομικού αποτελέσματος, το Ελληνικό Δημόσιο λαμβάνει ποσοστό 20% από τα καθαρά έσοδα, ενώ το υπόλοιπο 80% παρέχεται ως κίνητρο αποδοτικότητας στον πάροχο, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
- Ο πάροχος εισπράττει και διαχειρίζεται τα έσοδα που προκύπτουν από την εκπλήρωση των υποχρεώσεων παροχής των Υπηρεσιών.
- Η ετήσια καταβαλλόμενη από το Ελληνικό Δημόσιο αποζημίωση έως του ποσού των πενήντα εκατομμυρίων (50.000.000) ευρώ χωρίς ΦΠΑ περιλαμβάνει
i) την αποζημίωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε. για την παροχή Υπηρεσιών, έως και 21 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, ii) τα τέλη χρήσης της υποδομής για την εκτέλεση των Υπηρεσιών, τα οποία αποδίδονται στον Διαχειριστή της Υποδομής μέσω της ΤΡΑΙΝΟΣΕ Α.Ε., έως και 19 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ και
iii) το αντίτιμο των μισθωμάτων του τροχαίου υλικού, που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση των υπηρεσιών έως και 10 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ.
Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, από τις διατάξεις του σχεδίου νόμου θα προκληθεί:
-Ετήσια δαπάνη από την καταβολή στον πάροχο αποζημίωσης έως 50 εκατ. ευρώ χωρίς ΦΠΑ, για τη λειτουργία της Σύμβασης (δεκαετής διάρκεια με δυνατότητα παράτασης για πέντε έτη). (άρθρα 10 και 13 της Σύμβασης) Το ύψος της δαπάνης αυτής εξαρτάται από την εφαρμογή των επιμέρους ρυθμίσεων της Σύμβασης (απομείωση αποζημίωσης λόγω παρακράτησης ποσών κατά το άρθρο 10.5. κ.λπ.).
Η δαπάνη αυτή συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ ανέρχεται στο ποσό των 62 εκατ. ευρώ, η δε συνολική δαπάνη, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης (χρονική παράταση της διάρκειας της σύμβασης), ανέρχεται στο ποσό των 930 εκατ. ευρώ.
«Η εξασφάλιση της συνεχούς και απρόσκοπτης μετακίνησης των πολιτών μέσω και των σιδηροδρομικών μεταφορών αποτελεί εθνική και ενωσιακή προτεραιότητα. Η μη εξυπηρέτηση περιοχών, των οποίων οι διαδρομές δεν κρίνονται εμπορικά εκμεταλλεύσιμες συνεπάγεται την απομόνωση των περιοχών αυτών και την εγκατάλειψη του σιδηροδρομικού δικτύου, ενώ παράλληλα η απαξίωση του σιδηροδρομικού δικτύου και εν γένει των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών έχει σοβαρές κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση.